Επ΄ ευκαιρία της Επετείου Ανεξαρτησίας της Κύπρου.Μέρα διαλογισμού και προβληματισμού.Αποσπασματικό, συμπυκνωμένο σχόλιο του Αντώνη Αντωνά?
Μετά από ένα νικηφόρο επικό απελευθερωτικό αγώνα, μας *«σέρβιραν» υπό στυγνό εκβιασμό, τις επαίσχυντες συμφωνίες ΖΥΡΙΧΗΣ – ΛΟΝΔΙΝΟΥ, που ήταν η απαρχή νέων δεινών του Κυπριακού Ελληνισμού.
Απεμπολήσαμε το όραμα της ΕΝΩΣΗΣ, για το οποίο θυσιάστηκαν δεκάδες αγωνιστές, αναγνωρίσαμε ισότιμα δικαιώματα στους πολέμιους μας Τουρκοκύπριους του 18% τότε (Σήμερα 8-9%) και να έχουν και αντιπρόεδρο στην νέα Κυπριακή Δημοκρατία και οι πρώην αποικιοκράτες σφαγείς να διατηρούν διάσπαρτες ΚΥΡΙΑΡΧΕΣ βάσεις και κατασκοπευτικούς σταθμούς σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας… Κράτος εν κράτη… Και τέλος για να είμαστε φρόνιμοι στο μέλλον, μας επέβαλαν και αποδεχτήκαμε να έχουμε Εγγυήτριες Δυνάμεις, δηλαδή ..»δεσμοφύλακες»….*Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου είχαν υπογραφεί η μεν πρώτη στο ξενοδοχείο Ντόλτερ της Ζυρίχης στις 11 Φεβρουαρίου του 1959 ( μόνο) από τους Κωνσταντίνο Καραμανλή και Αντνάν Μεντερές, πρωθυπουργό της Τουρκίας ( με τις υποδείξεις των Άγγλων), η δε δεύτερη στο Λάνκαστερ Χάουζ του Λονδίνου στις 19 Φεβρουαρίου του 1959, από τους δύο προαναφερθέντες συν τον Βρετανό ομόλογό τους Χάρολντ Μακμίλαν, «ενώ κάποια συνημμένα κείμενα» είχαν υπογραφεί από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο Γ’ και τον αντιπρόεδρο Φαζίλ Κιουτσούκ, οι οποίοι είχαν ( μερική) γνώση του συνόλου των συμφωνιών. (Τα εντός παρένθεσης δικά μου)
Δηλαδή, το προσύμφωνο των συμφωνιών υπεγράφη αρχικά εν τη απουσία του Αρχιεπισκόπου και του ΤΚ Κουτσιούκ και σαν κρύο πιάτο προσεφέρθη σε αυτούς, που αυτονόητο είναι ότι σε διάστημα ολίγων ημερών…ήταν αδύνατον να μελετήσουν το ογκώδες κείμενο.Στην Ελλάδα η αντιπολίτευση επέκρινε σφοδρότατα τον Κ. Καραμανλή, με τον Σοφοκλή Βενιζέλο να δηλώνει προφητικά τότε: «Δεν θέλω να είμαι μάντης κακών. Προβλέπω όμως ότι αι υπογραφείσαι συμφωνίαι θα αποδειχθή, εν τη εφαρμογή των, ότι δεν είναι βιώσιμοι και πρέπει να ανατραπούν. Άλλως, πολύ φοβούμαι, ότι θα θρηνήσωμεν νέας εθνικάς συμφοράς
Επίσης πικρία για το περιεχόμενο των συνθηκών αυτών εξέφρασε και ο στενότερος των συνεργατών του Μακαρίου, επί σειρά ετών πρεσβευτής της Κύπρου στην Αθήνα, Νίκος Κρανιδιώτης: «Οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπήρξαν το αποτέλεσμα σκληρής ανάγκης και η κατάληξη ενός διλήμματος, μπροστά στο οποίο η βρετανική κυβέρνηση έθεσε τον κυπριακό λαό και την ηγεσία του: ή τις συμφωνίες ή τη διχοτόμηση. Ο Μακάριος προτίμησε το “μη χείρον”. Στην εκβιαστική αυτή λύση συνέβαλε ιδιαίτερα η κομμουνιστική φοβία της Αμερικής και η συνεχής εκ μέρους της προσπάθειας ΝΑΤΟϊκής ρύθμισης του θέματος. Έτσι στραγγαλίστηκε το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του κυπριακού λαού… Οι ελληνικές κυβερνήσεις, «παρά τη βαθύτατη συμπάθεια και τη συναισθηματική κλίση που έτρεφαν για τη *“μεγάλη ιδέα” της Κύπρου» (;), υφίσταντο συνεχείς πιέσεις, άμεσες ή έμμεσες, από την Αγγλία, Αμερική και το ΝΑΤΟ και επιδιώκανε μια ειρηνική λύση του Κυπριακού μέσα στα συμμαχικά πλαίσια».*Προσθέτω …. Ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Μητροπολίτης τότε Κιτίου, υπό την καθοδήγηση και έγκριση της Εθναρχίας της Κύπρου, ήταν ο πρωτεργάτης για την διενέργεια του *δημοψηφίσματος της 15ης Ιανουαρίου 1950…Στις 15 Ιανουαρίου 1950 οι Κύπριοι προσήλθαν στις κάλπες για να ψηφίσουν υπέρ ή κατά της Ένωσης του νησιού με την Ελλάδα. Στο δημοψήφισμα πήραν μέρος για πρώτη φορά και οι γυναίκες άνω των 18 ετών, αλλά και οι Τουρκοκύπριοι του νησιού, πολλοί από τους οποίους έδωσαν θετική ψήφο. Το αποτέλεσμα ήταν συντριπτικό. Από τους 224.747 πολίτες με δικαίωμα ψήφου, ψήφισαν οι 215.108 και από αυτούς οι 215.103 τάχθηκαν υπέρ της Ένωσης.Αναφέρω το πιο πάνω, διότι ένας Πνευματικός ηγέτης ο Αρχιεπίσκοπος, μαζί με τον Στρατιωτικό Αρχηγό Διγενή του Απελευθερωτικού αγώνα, προτού η ΕΟΚΑ με βάση τις συμφωνίες καταθέσει τα τιμημένα όπλα της….ΕΠΡΕΠΕ να προσφύγουν στον Ελληνικό Κυπριακό λαό, που χειμάρρους αίματος έχυσε για ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ, να καταθέσουν τις προτεινόμενες συμφωνίες και με δημοψήφισμα ο λαός να εγκρίνει ή να απορρίψει.. Και οι ταγοί μας έπρεπε να αντισταθούν στους εκβιασμούς και τα διλήμματα τους…. Έστω και αν κτυπούσαν το κεφάλι στα σίδερα… «Νιώθω σαν να χτυπάμε τα κεφάλια μας στα σίδερα.
Πολλά κεφάλια θα σπάσουν.
Μα κάποια στιγμή, θα σπάσουν και τα σίδερα». Νίκος Καζαντζάκης Κατά τα άλλα ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕ, όπως αναφώνησε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος επιστρέφοντας στην Κύπρο, μετά τις συμφωνίες την 1η Μαρτίου 1959, αλλά και όπως δήλωσε περίπου το ίδιο και ο Κ. Καραμανλής επιστρέφοντας στην Αθήνα από Λονδίνο! Μια Πύρρειος ή Καδμεία νίκη, εν γνώσει μας… Όταν πλέον το αντιλήφθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ότι τα δεινά της Κύπρου, μετά τις συμφωνίες μαύρα σύννεφα και καταιγίδες θα έφερναν στον κυπριακό ουρανό και θέλησε να επανορθώσει, καταργώντας ( Εύτολμα, για να λέμε τα σύκα, σύκα και την σκάφη σκάφη) 13 σημεία των Συμφωνιών στις 30 Νοεμβρίου 1963, ήταν πολύ αργά.Οι προετοιμασμένοι ΤΚ εξτρεμιστές της ΤΜΤ καθοδηγούμενοι από την Τουρκία, η οποία μυστικά τους εξόπλιζε από το 1955, δεν δίστασαν να προκαλέσουν και προσβάλουν. Στις 3 Δεκεμβρίου 63, ανατίναξαν τον αδριάντα του ήρωα της ΕΟΚΑ, Μάρκου Δράκου στη Λευκωσία…, Η αρχή του τέλους ξεκίνησε με τη εξέγερση των στασιαστών τρομοκρατών, οι οποίοι είχαν προετοιμασθεί προ πολλού με την αρωγή της Τουρκίας… Οι μόνοι απροετοίμαστοι, τότε ήταν οι Ελληνοκύπριοι, όταν οι αγωνιστές (που δεν εκπροσωπήθηκαν στις διαπραγματεύσεις), παρέδωσαν τα τιμημένα όπλα της ΕΟΚΑ με βάση τις συμφωνίες και παρέμειναν ως αμνοί επί σφαγήν…, και τα οποία οι δόλιοι Άγγλοι τα έδωσαν προς …καταστροφή σε Τούρκους αξιωματικούς πραιτωριανούς τους και κατέληξαν στα χέρια της ΤΜΤ (Πολλά όπλα με χαραγμένη την λέξη ΕΟΚΑ βρέθηκαν σε κατειλημμένα τουρκικά φυλάκια.) Τέλος, παρ όλον ότι κατέγραψα και αντέγραψα ντοκουμέντα της τότε εποχής, για να μην μου αποδοθεί όποιος χαρακτηρισμός, προσθέτω….
Ακόμη και το ΑΚΕΛ για δικούς του λόγους, είχε αντιταχθεί στιςσυμφωνίες….Παρουσίασε την πρόταση του, για «έξοδο από το αδιέξοδο», πρόταση που δεν έγινε δεκτή από το Μακάριο.Η πρόταση του ΑΚΕΛ κατατέθηκε στον Μακάριο, όταν αντιπροσωπεία της Αριστεράς καλέστηκε στο Λονδίνο, πριν την υπογραφή. ( Όλοι παρόντες, πλην από εκπροσώπους των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, τους οποίους τόσον οι Άγγλοι, όσον και οι Τούρκοι θεωρούσαν «τρομοκράτες» και βεβαίως απαγορευόταν να πατήσουν πόδι επί Αγγλικού εδάφους). Επειδή το ΑΚΕΛ μέχρι εκείνη την ώρα ήταν παράνομο, κλήθηκαν να μεταβούν στο Λονδίνο οι Δήμαρχοι Λεμεσού Κώστας Παρτασίδης, Αμμοχώστου Ανδρέας Πούγιουρος και Λάρνακας, Γιώργος Χριστοδουλίδης. Στο Λονδίνο ήταν και ο Γ.Γ. της ΠΕΟ Ανδρέας Ζιαρτίδης και ο διευθυντής της «Χαραυγής» Στέλιος Ιακωβίδης. Με απόφαση του Κόμματος πήγαν επίσης στο Λονδίνο χωρίς να είναι μέλη της επίσημης αποστολής ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Εζεκίας Παπαϊωάννου και ο Ανδρέας Φάντης.Μετά την ενημέρωση που έτυχε η αντιπροσωπεία, σύμφωνα με τον τότε έντιμο αριστερό Δήμαρχο Λάρνακας Γιώργο Χριστοδουλίδη, «αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε τη σοβαρότατη κατάσταση που είχαμε μπροστά μας».Οι εκπρόσωποι του ΑΚΕΛ συμβούλευσαν τον Μακάριο να απορρίψει τις συμφωνίες. Πρότειναν μάλιστα στον Μακάριο στην περίπτωση που απορρίψει τη συμφωνία της Ζυρίχης να δηλώσει α) ότι τερματίζεται ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ και β) ότι ο κυπριακός λαός ενωμένος συνεχίζει τον μαζικό-πολιτικό αγώνα για να επιτύχει μια πραγματική ανεξαρτησία!Η άποψη του ΑΚΕΛ ήταν ότι ο τερματισμός του ένοπλου αγώνα θα αποπυροδοτούσε την εκρηκτική κατάσταση στην Κύπρο, θα έθετε τέλος στις διακοινοτικές συγκρούσεις και θα αφαιρούσε κάθε πρόσχημα από τους Εγγλέζους αποικιοκράτες και την Τουρκία να επιβάλουν είτε το σχέδιο Μακμίλαν είτε άλλα διχοτομικά σχέδια. Έτσι οι Κύπριοι θα μπορούσαν χωρίς εκβιασμούς να παλέψουν πολιτικά για την πραγματική ανεξαρτησία. (;)Απορρίπτεται η πρόταση του ΑΚΕΛΟ Μακάριος τελικά δεν έκανε αποδεκτή την πρόταση του ΑΚΕΛ.Εκτιμάται ότι ο Μακάριος απέρριψε την πρόταση διότι αν την αποδεχόταν τότε θα σήμαινε ουσιαστικά παραδοχή ότι ο ένοπλος αγώνας ήταν λανθασμένος. Και κάτι τέτοιο δεν επρόκειτο να γίνει ποτέ αποδεκτό από κανένα.Αυτής της άποψης δεν ήταν μόνο ο Μακάριος αλλά ήταν και ο Γρίβας ο οποίος στις 27 Απριλίου του 1957 έγραφε ότι: «Την κατάπαυσιν του Αγώνος θα την εκμεταλλευθούν τόσο το ΑΚΕΛ, όσο και ο διεθνής κομμουνισμός (…) Εάν καταπαύση ο αγών μας, τότε ούτοι (δηλαδή οι κομμουνιστές) θα εμφανιστούν επί σκηνής και θα διακηρύξουν την ορθότητα της τακτικής των».[5]Έτσι οι συμφωνίες έγιναν αποδεκτές για δύο λόγους:Α) Διότι τα πράγματα έφτασαν σε οριακό σημείο και η διχοτόμηση επικρεμόταν εκβιαστικά πάνω από την Κύπρο καιΒ) Έπαιξαν ρόλο και οι πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, με τον φόβο ότι τυχόν υιοθέτηση της θέσης του ΑΚΕΛ, θα δικαίωναν την Αριστερά Διερωτάται αποδέκτης μας.Ευχή ή Κατάρα…;
Οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου οδήγησαν στη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας με επίσημη ανακήρυξη της, στις 16 Αυγούστου 1960. Ο στόχος των Ελληνοκυπρίων για Ένωση με την Ελλάδα, για τον οποίο άλλωστε ξέσπασε και ο απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ το 1955, δεν επιτεύχθηκε. Παρόλα αυτά η νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία και η δημιουργία μιας ανεξάρτητης Κύπρου, απαλλαγμένης από τη Βρετανική κυριαρχία, ελεύθερης έπειτα από αιώνες ξένης κυριαρχίας, ήταν πλέον γεγονός. Από το σημείο αυτό και έπειτα, ο χρόνος και η σύνεση των εμπλεκομένων χωρών, έμελλε να αποδείξουν αν οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου θα αποτελούσαν τελικά ευχή ή κατάρα για την Κύπρο. Άλλος στενός φίλος αποδέκτης σημειώνει……«Φίλε μου καταλαβαίνω απόλυτα αυτά που λες και την απογοήτευση, που θα δημιουργούσε η σημερινή κατάσταση στους αγωνιστές, που πολέμησαν για την Ένωση. Όμως ακόμα κι αυτή η δημιουργία ενός ανεξάρτητου κυπριακού κράτους θα μπορούσε να αποτελέσει μια μετάβαση προς την Ένωση.Μην ξεχνάς την Κρητική Πολιτεία που είχε μέχρι και δική της σημαία… Αδερφέ μου Αντώνη είμαι σίγουρος τουλάχιστον για ένα πράγμα. Αν ζούσαν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ θα χαιρόντουσαν εν μέρει καθώς θα έβλεπαν την ευρεία ελεύθερη χρήση της απαγορευμένης στην εποχή του ελληνικής μας σημαίας…από χιλιάδες Κύπριους, αλλά και από την Εθνική φρουρά. Από τις επισκέψεις μου στην Κύπρο διαπίστωσα ότι στα μπαλκόνια και στα σπίτια κυματίζουν πολύ περισσότερες γαλανόλευκες όλη την διάρκεια του χρόνου κι όχι μόνο στις εθνικές επετείους από ότι στην ίδια την Ελλάδα….. Αυτό είναι εξαιρετικά παρηγοριά και είμαι σίγουρος ότι θα χαροποιούσε τους ήρωες μας….» Δίκαιο έχεις αγαπημένε φίλε σίγουρα είναι παρηγοριά, το μη χείρον βέλτιστον.Πιστεύω βέβαια κατά την ταπεινή μου άποψη, ότι τα ιερά οστά των ηρώων τρίζουν ακόμη και σήμερα 60 χρόνια μετά. Δυνατά ακούγονται, όπως και οι νοερές φωνές τους, που κατατρέχουν ως Ερινύες αυτούς που πρόδωσαν τον ιερό τους αγώνα. Ακόμη και την ύστατη στιγμή του επιθανάτιου βρόγχου τραγουδούσαν τον Εθνικό Ύμνο και αναφωνούσαν ΕΛΛΑΣ – ΚΥΠΡΟΣ – ΕΝΩΣΙΣ…. Για αυτά αγωνίσθηκαν και μόνο…. ΦΕΥ!Με πικρία κατέθεσα τα πιο πάνω, βλέποντας σήμερα την αγαπημένη μου πατρίδα, που ανά τους αιώνες αγωνίζεται να παραμείνει ΕΛΛΗΝΙΚΗ, να συνεχίζει τον αγώνα της για επιβίωση μόνη και εγκαταλελειμμένη ( Ευτυχώς που έχουμε μόνη παρηγοριά, την συγκινητική συμπαράσταση του απλού Ελληνικού Λαού), να έχει το κεφάλι στο αδηφάγο ανθρωποφάγο στόμα της βάρβαρης Τουρκίας και να είναι έρμαιο και κλωτσοσκούφι επίδοξων ολετήρων της…. Με συγκίνηση και εν θυμώ, έγραψα τα πιο πάνω αφού και η δική μου οικογένεια, όπως οι πλείστες οικογένειες στην Ελληνική Κύπρο πρόσφεραν αίμα εθνομαρτύρων και πότισαν το δέντρο της ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ και της ΕΝΩΣΗΣ… ΦΕΥ! «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστί η Πατρίς» Αν είσαι ανήμπορος να κρατήσεις αναμμένες τις ιερές λαμπάδες της Πατρίδα σου … δεν είσαι συνειδητός Έλληνας… δεν είσαι Πατριώτης…«…Χρωστάμε σ’ όσους ήλθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί!». Κωστής Παλαμάς, 1925.«Ζήτω η Ελληνική ηρωϊκή Κύπρος.»Και τέλος, επαναλαμβάνω το πιο κάτω….Σαράντα χρόνια μετά, την 1η Αυγούστου 2004, στα αποκαλυπτήρια του μνημείου πεσόντων της μάχης της Τηλλυρίας, ο αείμνηστος φίλτατος ήρωας Στρατηγός Γεώργιος Καρούσος αναφέρει:
«Σας βεβαιώνουμε, νεκροί συμπολίτες μας, ότι είμαστε έτοιμοι να λογοδοτήσουμε για τον απρόσφορο θάνατο σας. Έτοιμοι για όλα, όταν σε λίγο εκμετρώντας τον βίο μας, βρεθούμε απέναντι σας. Αλίμονο στους ανέτοιμους που ζουν με τις ψευδαισθήσεις ότι θα αποφύγουν το κολαστήριο της αδέκαστης ιστορίας, που επέρχεται ως καταλύτης και κριτής αδυσώπητος, για όσα έπραξαν εις βάρος αυτών που τους εμπιστεύτηκαν».
Vincit omnia veritas.
Η αλήθεια υπερισχύει όλων.
Επιμέλεια – Διάταξη: Αντώνη Αντωνά – Συγγραφέα από Ελληνική Κύπρο.