Η Άγκυρα αποκρύπτει εκθέσεις για τη ρύπανση

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Στην Τουρκία η αστικοποίηση και ο ανεπαρκής έλεγχος σε θέματα ρύπανσης επηρεάζουν τη δημόσια υγεία. Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση γνωρίζει την κατάσταση και τιμωρεί τους ειδικούς που προειδοποιούν το κοινό.

Σύμφωνα με τον ερευνητή δημόσιας υγείας Ονούρ Χαμζαόγλου, η βορειοδυτική τουρκική πόλη Ντιλόβασι με 48.000 κατοίκους και περισσότερες από 200 βιομηχανικές εγκαταστάσεις είναι μία από τις πιο μολυσμένες πόλεις στην Τουρκία. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του διεξήγαγαν μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011, σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά θνησιμότητας από τον καρκίνο σε τοπικό επίπεδο είναι σχεδόν τριπλάσια από τον εθνικό και παγκόσμιο μέσο όρο μαζί: το 32% των θανάτων στο Ντιλόβασι προκαλείται από καρκίνο, ενώ το ποσοστό παγκοσμίως είναι 12,5% και το ποσοστό στην Τουρκία 13%. Πολλοί κάτοικοι της περιοχής αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της βρογχίτιδας και του χρόνιου άσθματος.

Η περίπτωση του τούρκου μηχανικού τροφίμων Μπουλέντ Σικ

Ωστόσο, στην Τουρκία μία τέτοια επισήμανση μπορεί να αποβεί μοιραία. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο Τούρκος μηχανικός τροφίμων Μπουλέντ Σικ, ο οποίος αντιμετωπίζει μέχρι και 12 χρόνια φυλάκισης με την κατηγορία της προμήθειας και της γνωστοποίησης απαγορευμένων πληροφοριών. Ο ίδιος δημοσίευσε στοιχεία για τους κινδύνους που απειλούν την υγεία σε διάφορες τουρκικές επαρχίες, συμπεριλαμβανομένης της επαρχίας Κοτζάελι, όπου βρίσκεται το Ντιλόβασι.

Το 2012 ο Σικ προσελήφθη από το τουρκικό υπουργείο Υγείας ως μέλος ομάδας ερευνητών για τη διεξαγωγή ερευνών για θέματα περιβαλλοντικής υγείας σε πέντε τουρκικές επαρχίες με συνολικό πληθυσμό τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια κατοίκους. Η ομάδα συνέλεξε χιλιάδες δείγματα εδάφους, τροφής, νερού και αέρα για να ελέγξει την παρουσία καρκινογόνων χημικών ουσιών, βαρέων μετάλλων και άλλων ρύπων. Στο τέλος του 2015 συναντήθηκαν για να συζητήσουν τα πορίσματά τους.

«Σε εκείνη τη συνεδρίαση αποκαλύφθηκε ότι υπήρχε πολύ σοβαρό πρόβλημα ρύπανσης, ειδικά στο νερό» αναφέρει ο Σικ στη Deutsche Welle. Εκπρόσωποι του υπουργείου Υγείας του είπαν ότι τα αποτελέσματα θα δημοσιευθούν το επόμενο έτος, κάτι το οποίο δεν συνέβη ποτέ. Ο ίδιος θέλοντας να ενημερώσει τους κατοίκους άρχισε να γράφει μία σειρά από άρθρα βασισμένα στα αποτελέσματα της μελέτης του και δημοσιεύοντάς τα στην εφημερίδα της αντιπολίτευσης Τζουμχουριέτ. Τότε οι αρχές άρχισαν έρευνα εναντίον του, με εντολή του υπουργείου Υγείας. Το υπουργείο δεν δήλωσε ότι οι πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ήταν λανθασμένες, ούτε τις αρνήθηκαν. Άνοιξαν την υπόθεση εναντίον του Σικ ισχυριζόμενοι ότι δεν επιτρεπόταν η αποκάλυψη αυτών των πληροφοριών.

Ποινές σε επιστήμονες για περιβαλλοντικές αποκαλύψεις

Ο Αλί Οζμάν Καραμπαμπά, ειδικός στον τομέα της δημόσιας υγείας και μέλος της πλατφόρμας «Right to Clean Air», μιας ομάδας τουρκικών ΜΚΟ και επαγγελματικών οργανώσεων, υποστηρίζει ότι η περιβαλλοντική υγεία αποτελεί ζήτημα αυξανόμενης ανησυχίας στην Τουρκία, μια χώρα 80 εκατομμυρίων ανθρώπων που αστικοποιήθηκε ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες. Ακόμη πρόσθεσε ότι «πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των φορέων εκμετάλλευσης ορυχείων χρυσού και μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, δεν καταβάλλουν το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος της ρύπανσης που δημιουργούν λόγω της χαλαρής εφαρμογής».

Ο καθηγητής Χαμζαόγλου, ο οποίος μελέτησε για πολλά χρόνια θέματα δημόσιας υγείας στο Ντιλόβασι, αποτελεί ακόμη μία περίπτωση επιστήμονα που βρέθηκε στο στόχαστρο των τουρκικών αρχών. Στο Ντιλόβασι ο Χαμζαόγλου βρήκε υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων στο μητρικό γάλα των μητέρων, που ζούσαν στην περιοχή και στα πρώτα κόπρανα των νεογέννητων μωρών τους. Όταν αποκάλυψε τα ευρήματα της έρευνάς του το 2011, οι τοπικοί αξιωματούχοι υπέβαλαν καταγγελία εναντίον του, κατηγορώντας τον ότι προσπαθεί να πανικοβάλει το κοινό.

Από τον Ιανουάριο του 2016 η τουρκική κυβέρνηση έχει θέσει στο στόχαστρο περίπου 2.000 πανεπιστημιακούς επειδή υπέγραψαν ειρηνική αναφορά ασκώντας κριτική για τη στάση της κυβέρνησης. Πολλοί έχασαν τις ακαδημαϊκές τους θέσεις και μπήκαν στη«μαύρη λίστα» αντιμετωπίζοντας δυσκολίες στην πρόσληψή τους οπουδήποτε αλλού, ενώ άλλοι κατέληξαν μέχρι και στη φυλακή.

Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016 στην Τουρκία, περίπου 6.000 επιπλέον πανεπιστημιακοί απολύθηκαν από δημόσια πανεπιστήμια με ασαφείς ισχυρισμούς ότι διατηρούν επαφές με τρομοκρατικές οργανώσεις.

Τζένιφερ Χάταμ
Επιμέλεια: Μαγδαληνή Γκόγκου

dw

ΔΗΜΟΦΙΛΗ