Κυπριακές Αερογραμμές Πτήση 284 -Το μυστήριο της έκρηξης και τα κλειστά στόματα

Στις 12 Οκτωβρίου 1967 στο αεροσκάφος de Havilland Comet που εκτελούσε την Πτήση CY 284 (Cyprus Airways Flight 284) προς το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας (Nicosia International Airport) εξερράγη στον θάλαμο επιβατών μια εκρηκτική συσκευή.

Το αεροσκάφος συνετρίβη στη Μεσόγειο Θάλασσα και οι 66 επιβαίνοντες σε αυτό (επιβάτες και πλήρωμα) έχασαν τη ζωή τους.
Το αεροσκάφος ήταν ένα de Havilland DH.106 Comet 4B, με στοιχεία νηολογίου G-ARCO, το 49ο Comet 4 που κατασκευάστηκε. Ανήκε και λειτουργούσε από την British European Airways (BEA) αφότου κατασκευάστηκε το 1961.
Πτήση
Η BEA ήταν μέτοχος στις Κυπριακές Αερογραμμές και οι δυο εταιρείες είχαν σε ισχύ μια συμφωνία όπου όλες οι πτήσεις αεριωθουμένων των Κυπριακών Αερογραμμών θα λειτουργούν από αεροσκάφη τύπου Comet της ΒEA. Αργά την ημέρα πριν από τη συντριβή, το αεροσκάφος αναχώρησε για μια νυχτερινής υπηρεσίας πτήση της BEA, από το Διεθνές Αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου προς το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού στην Αθήνα, Ελλάδα, φτάνοντας λίγο μετά τις 3:00 π.μ., τοπική ώρα (1:00 π.μ. UTC) στις 12 Οκτωβρίου. Στις 4:30 π.μ. περίπου, το αεροσκάφος αναχώρησε από την Αθήνα στην τακτική πτήση των Κυπριακών Αερογραμμών, προς την Λευκωσία στην Κύπρο, με επιβαίνοντες 59 επιβάτες και επταμελές πλήρωμα.
Περίπου 45 λεπτά μετά την έναρξη της πτήσης, ο έλεγχος του αεροσκάφους μεταφέρθηκε από τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας (ATC) των Αθηνών, στους ομολόγους τους στη Λευκωσία. Το πλήρωμα επικοινώνησε μέσω ασυρμάτου, με τους ελεγκτές στη Λευκωσία, αλλά όταν ο Πύργος Ελέγχου της Λευκωσίας απάντησε, δεν υπήρξε η ανταπόκριση από το αεροσκάφος.
Η πτήση επρόκειτο μετά τη Λευκωσία, να μεταβεί προς το Κάιρο. Οκτώ επιβάτες θα έπρεπε να πετάξουν με την πτήση της MEA την επομένη.
Επακόλουθο
Ανάκτηση των λειψάνων και των συντριμμάτων
Συνολικά 51 πτώματα ανακτήθηκαν από τη θάλασσα, μέσα σε μια ημέρα από τη συντριβή, τα περισσότερα έφεραν ατομικά σωσίβια και κάποιοι που φορούσαν ρολόγια χειρός, αυτά είχαν σταματήσει στις 05:25. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το αεροσκάφος έχει υποστεί κάποια μορφή βλάβης κατά τη διάρκεια της αρχικής κλήσης του ασυρμάτου στον Πύργο ελέγχου της Λευκωσίας περίπου στις 05:15 π.μ. και διαλύθηκε εν πτήσει, οκτώ περίπου λεπτά αργότερα. Υπολόγισαν ότι τα συντρίμμια του αεροσκάφους, είναι διάσπαρτα στον βυθό της θάλασσας πάνω από μια περιοχή περίπου 91 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε βάθος 2.700-3.050 μέτρων κάτω από την επιφάνεια.
Μετά από την ανάκτηση μιας φορητής δεξαμενής καυσίμων από τη θάλασσα, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η συντριβή οφείλεται σε σύγκρουση στον αέρα με ένα στρατιωτικό αεροσκάφος. Ωστόσο, οι ερευνητές βρήκαν επίσης κι ένα μαξιλάρι από ένα από τα καθίσματα των επιβατών του Comet, το οποίο επέπλεε στην επιφάνεια της θάλασσας, στο οποίο κατά την εξέταση, βρέθηκε να υπάρχουν αποδείξεις κάποιας έκρηξης. Ανάλυση του μαξιλαριού του καθίσματος, κατέδειξε ίχνη μιας στρατιωτικής πλαστικής εκρηκτικής ύλης. Μετά από αυτή την εύρεση, απορρίφθηκε η θεωρία της σύγκρουσης στον αέρα και αποφασίστηκε να μην ανακτηθεί οποιοδήποτε από τα βυθισμένα συντρίμμια.
Συμπεράσματα
Το μαξιλάρι του καθίσματος και άλλα ανακτηθέντα αντικείμενα από την καμπίνα των επιβατών του αεροσκάφους, αναλύθηκαν από το Ιατροδικαστικό Τμήμα Εκρηκτικών (Forensic Explosive Section) του Royal Armament Research and Development Establishment, η πρώτη φορά που έγινε κάτι τέτοιο.
Καθώς η Πτήση 284 πετούσε κατευθυνόμενη προς την Κύπρο στο Επίπεδο 290 [υψόμετρο περίπου 29.000 ποδιών (8.839 μ.)], το αεροσκάφος διαλύθηκε στον αέρα, περίπου 161 χλμ. νοτιοανατολικά της Ρόδου και περίπου 35 χλμ. νοτίως της Τουρκικής παραλιακής πόλης του Demre (ελλην. Μύρα).
Αποτέλεσμα
Μετά από έρευνες, με βάση του στοιχεία που βρέθηκαν στον τόπο του δυστυχήματος, διαπιστώθηκε ότι η αιτία της πτώσης ήταν η εσωτερική ανατίναξη με βόμβα. Ωστόσο, υπήρξαν πολλές αμφιβολίες για αυτές τις έρευνες, ενώ υπήρξε έντονη υπόνοια ότι η πραγματική αιτία ήταν η κατάρριψη από μαχητικό αεροσκάφος.
Το 2011 στην Κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων έγινε λόγος ότι στο συγκεκριμένο αεροπλάνο επρόκειτο να επιβαίνει ο στρατηγός Γεώργιος Γρίβας, ο οποίος λίγες μέρες μετά έλαβε μέρος στις Επιχειρήσεις της Κοφίνου εναντίον Τουρκοκυπρίων ενόπλων. Τα γεγονότα αυτά προκάλεσαν έντονο πολεμικό κλίμα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ η Ελλάδα για να αποκλιμακώσει την κατάσταση αναγκάστηκε να δεχτεί την αποχώρηση της Ελληνικής Μεραρχίας που βρισκόταν στο νησί.
Σχεδόν απαρχής όλα τα δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου ανέφεραν πρωτοσέλιδα για μέρες ότι ο στόχος της βομβιστικής ενέργειας ήταν η δολοφονία του Στρατηγού Γεώργιου Γρίβα Διγενή, αρχηγού της Εθνικής Φρουράς. Θεωρήθηκε βέβαιον ότι ο Στρατηγός θα ταξίδευε με την πτήση εκείνη, αλλά την τελευταία στιγμή ματαίωσε.
Στο βιβλίο του «Η Βιογραφία του Στρατηγού Γρίβα», τόμος 3ος, ο συγγραφέας Λεωνίδας Λεωνίδου έγραψε ότι, έξι χρόνια αργότερα, στενός συνεργάτης του Γρίβα τού αποκάλυψε τα εξής:
«Σας αποκαλύπτω ότι έχω έγκυρες πληροφορίες ότι η πτώσις του ‘κομήτου’ των Κυπριακών Αερογραμμών στις 12.10.1967 είχε εσάς ως στόχο. Είναι γνωστόν ότι θα εταξιδεύετε με την πτήσιν εκείνην… Εσώθητε, διότι, την τελευταίαν στιγμήν, ανεβάλατε το ταξίδι. Είχαν βάλει ωρολογιακή βόμβαν. Την ετοίμασαν έμπιστοι του Υπουργείου Εσωτερικών.
»Η αναβολή του ταξιδιού σας, που δεν την περίμεναν, και η λανθασμένη επαναρύθμισις της βόμβας, είχε σαν συνέπεια να πέση από έκρηξη το αεροπλάνο και να σκοτωθή ο έμπιστος που είχε αναλάβει την τοποθέτηση, ματαιώνοντας εκείνος την δική του αναχώρηση αν εσείς είχατε επιβιβασθή. Τα γνωρίζετε όλα αυτά; Διατί δεν τα γράφουν οι εφημερίδας μας;».
wikipedia