της Φανούλας Αργυρού*
Στο προηγούμενο τεύχος της «Σημερινής» καλύπτοντας το 3ο και τελευταίο μέρος της παρουσίασης μας των προσφάτως αποδεσμευμένων βρετανικών εγγράφων του Φόρειν ΄Οφις για το Κυπριακό, δημοσιεύσαμε μία από τις σελίδες των εισηγήσεων/προτάσεων/σχεδίου που είχε ετοιμάσει το 1990 ο αξιωματούχος στην Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στη Λευκωσία κ. D.G.H. Frost. Γράψαμε με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Δύο ανεξάρτητα ομόσπονδα κράτη με μια κατ΄όνομα κεντρική κυβέρνηση».
Την περασμένη Παρασκευή 31.1.2020 το Ηνωμένο Βασίλειο ξεκίνησε την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 24 Ιανουαρίου 2020, ο Πρωθυπουργός Boris Johnson υπέγραψε στην πρωθυπουργική κατοικία στο 10 Downing Street την συμφωνία αποχώρησης εν τη παρουσία αξιωματούχων της ΕΕ και του Φόρειν ΄Οφις περιλαμβανομένου και του Αρχι-διαπραγματευτή του κ. David Frost. Του ιδίου David Frost που το 1990 ετοίμασε το σχέδιο για την Κύπρο, για «δύο ανεξάρτητα ομόσπονδα κράτη με μια κατ΄όνομα κεντρική κυβέρνηση».
Ο εν λόγω αξιωματούχος γεννηθείς το 1965, αφού πέρασε από το Nottingham High School, το St. John’s College Oxford, όπου πήρε το ΜΑ του στα Γαλλικά και την Ιστορία, μπήκε στο Φόρειν Όφις το 1987 και πολύ σύντομα διορίστηκε στην Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στη Λευκωσία όπου έμαθε και Ελληνικά και ήταν υπεύθυνος για το Κυπριακό πρόβλημα. Το 1993 μετατέθηκε στις Βρυξέλλες μέλος της Αντιπροσωπείας του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ…
Το 1990 λοιπόν, καθώς υπηρετούσε στο πρώτο του πόστο εκτός Ηνωμένου Βασιλείου, έκανε την εκκίνησή του στην πολιτική του Φόρειν Όφις, έναντι της Κύπρου. Με το πολυσέλιδο υπόμνημά του/προτάσεις/σχέδιο για τη «λύση» του Κυπριακού πάνω στις οποίες μας έστειλε το Φ.Ο το 1992 τις συνομόσπονδες «Ιδέες Γκάλι». Που είναι σήμερα ο άνθρωπος αυτός; Σήμερα τον βρίσκουμε πλάι στον βρετανό Πρωθυπουργό Αρχι-διαπραγματευτή για το Brexit!
Ακόμα μία ένδειξη για το πόση συνέχεια και συνέπεια έχει το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας (Φ.Ο). Η παρουσία του κ. Frost σήμερα, 30 χρόνια μετά το πρώτο του πόστο στην Λευκωσία, με την άμεση σχέση του με το Φόρειν ΄Οφις δεν πρέπει να αποκλείει και τη συνεχιζόμενη προφανώς συμμετοχή του στη σημερινή διαμόρφωση της βρετανικής πολιτικής έναντι της Κύπρου…
Επισημαίνω τις προσπάθειες της Βρετανίας να περάσουν ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ με κείμενο που, όπως γράφτηκε « την ώρα που οι Τούρκοι προελαύνουν στην ΑΟΖ, το Λονδίνο επιχειρεί υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας» και αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος…
Brexit και Κυριαρχία
Και τώρα, με την ευκαιρία της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ ας πάμε να δούμε τι προηγήθηκε της βρετανικής ένταξης στην τότε ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα). Να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια και μετά το δημοψήφισμα το 2016 στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν ο λαός ψήφισε για Brexit ένα από τα δυνατά επιχείρημα όσων υποστήριζαν την αποχώρηση από την ΕΕ, ήταν και ότι θα κέρδιζαν πίσω την «κυριαρχία» (sovereignty) της χώρας.
Τον Ιανουάριο του 2002 όταν αποδεσμεύθηκαν τα έγγραφα για το 1970 δηλαδή όταν λάμβαναν χώρα οι διαπραγματεύσεις για ένταξη του ΗΒ στην ΕΟΚ, έγραψαν οι βρετανικές εφημερίδες για τις τότε αποκαλύψεις. Μεταξύ των οποίων και ότι αξιωματούχοι του Υπουργείου Οικονομικών είχαν προειδοποιήσει πριν 30 χρόνια, τον τότε βρετανό Πρωθυπουργό Edward Heath για τους κινδύνους νομισματικής ένωσης (monetary union).
Το δημοσίευμα των «Τάιμς» του Λονδίνου είχε τίτλο « Ο Χίθ είχε ενημερωθεί για τους κινδύνους της κυριαρχίας από το ευρώ». (Heath was told of euro threat to sovereignty). Έγραψε συγκεκριμένα στη πρώτη παράγραφο της κάλυψης η εφημερίδα:
«Αξιωματούχοι του Υπ. Οικονομικών είχαν προειδοποιήσει τον βρετανό Πρωθυπουργό 30 χρόνια πριν ότι η δημιουργία κοινού Ευρωπαϊκού νομίσματος τελικά θα σήμαινε το τέλος της βρετανικής οικονομικής κυριαρχίας».
(Treasury officials gave warning more than 30 years ago that the creation of a single European currency would eventually spell the end of Britain’s economic sovereignty).
Και συνέχισε η εφημερίδα ότι, τα έγγραφα αποκάλυπταν πως τα σχέδια που μελετιούνταν τότε για οικονομική και νομισματική ένωση μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα Ευρωπαϊκό ομόσπονδο κράτος, με το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει λιγότερο έλεγχο για τα δικά του πράγματα απ΄ότι είχαν από μόνες τους οι πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Ο βρετανός Πρωθυπουργός Edward Heath ήταν τόσο αποφασισμένος, όμως, για την βρετανική ένταξη, που ουσιαστικά παραμέρισε τις προειδοποιήσεις εκφράζοντας και αμφιβολίες για όσα του έλεγαν.
Στο εν λόγω δημοσίευμά της την 1.1.2002 πρόσθεσε η βρετανική εφημερίδα «Τάιμς» πως « οι αποκαλύψεις των αποδεσμευμένων εγγράφων χθες (31.12.2001) στο Δημόσιο Αρχείο μετά τα 30 χρόνια θα πυροδοτήσουν μια αίσθηση προδοσίας εκ μέρους των διαχρονικά ευρω-σκεπτικιστών για το ότι ποτέ δεν τους είχαν ενημερώσει για όλες τις συνέπειες της βρετανικής αίτησης για ένταξη.
Το βρετανικό Υπουργείο Οικονομικών είχε ετοιμάσει τις μελέτες του μετά την δημοσιοποίηση των προθέσεων της ΕΟΚ για κοινό νόμισμα, το οποίο προετοίμαζε να εισαγάγει σε 10 χρόνια…»
« Η σκέψη ότι όλα αυτά μπορούσαν να λάβουν χώρα το 1980 ίσως να είναι απομακρυσμένη και να μην πραγματοποιηθεί. Όμως η πιθανότητα πρέπει εν πάση περίπτωση να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη ως στόχος το 1980» σημείωνε η μελέτη προσθέτοντας ότι οι προτάσεις θα είχαν επαναστατικές μακροπρόθεσμες συνέπειες, έγραψαν «Οι Τάιμς». Και συνέχισε η εφημερίδα:
« Μπορεί να υπονοείται η κατά συνέπεια δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού ομόσπονδου κράτους με κοινό νόμισμα… που θα δοθεί στα χέρια κεντρικών αρχών», σημείωναν οι μελέτες του Υπουργείου Οικονομικών μεταξύ άλλων και ολοκλήρωναν τονίζοντας ότι :
«Τελικά το μέγεθος της ελευθερίας που θα απολαμβάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις θα είναι λιγότερη από τη περιορισμένη αυτονομία που Αμερικανικών πολιτειών».
Η Margaret Thatcher
Χρόνια αργότερα δημοσιεύθηκε στο βρετανικό Τύπο ότι η μ. Βαρώνη Θάτσερ (Margaret Thatcher) είχε αφήσει επιστολή σε έμπιστο της πολιτικό πρόσωπο στην οποία τον προέτρεπε να κάνει ότι μπορεί «τουλάχιστον να μην προχωρήσουν στο ΗΒ στην νομισματική ένωση (ευρώ)». Τελικά, το ΗΒ δεν υιοθέτησε το ευρώ αλλά τώρα φεύγει εξ΄όλοκλήρου από την ΕΕ…
Κυριαρχία
Εδώ να προσθέσω και αυτά που μου θύμισε αξιόλογος καθηγητής πριν λίγες μέρες. Ότι ελάχιστοι τόσο στην Ελλάδα, στην Κύπρο αλλά και στην ελληνική διασπορά έχουν αντιληφθεί τις αρνητικές επιπτώσεις μιας ευρωπαϊκής ένταξης περιλαμβανομένης και της υπονόμευσης της κρατικής κυριαρχίας. Πίσω στην δεκαετία του 1970, όμως, στο Η.Β όπως οι αξιωματούχοι του Υπ. Οικονομικών προειδοποιούσαν τον Πρωθυπουργό Χίθ, το ίδιο και κάποιοι πολιτικοί είχαν αντιληφθεί τις επιπτώσεις. Τα έγραφαν και τα έλεγαν αλλά αγνοήθηκαν για να δικαιωθούν χρόνια αργότερα. Όπως ο Tony Benn, η Barbara Castle, ο Michael Foot και ο ελληνομαθής Enoch Powell…
Από τους αποδεσμευμένους φακέλους, έγραψαν οι «Τάιμς», επιβεβαιώθηκε ότι ο κ. Χίθ προέβη σε μεγάλες προσπάθειες να επιβάλει μυστικότητα για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Τον Απρίλιο του 1971 ο τότε επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας βρετανός Geoffrey Rippon, έγραψε και εκείνος επιστολή στον βρετανό Πρωθυπουργό για το θέμα αλλά αυτά όλα όπως γράφτηκε τότε (2002) έμειναν μυστικά…
Sir David Hannay
Να θυμίσω ότι μεταξύ των διαπραγματευτών τότε για την βρετανική ένταξη ήταν και ο γνωστότατος στο Κυπριακό Sir David Hannay και ο οποίος ήταν ο κατ΄εξοχήν υπεύθυνος αξιωματούχος που κατάφερε τους Ευρωπαίους συναδέλφους του να δεχθούν οι «Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων» (SBAs) να εξαιρεθούν από την βρετανική ένταξη με τον όρο αυτές να συζητιούνταν όταν και αν θα έκανε αίτηση για ένταξη η Κυπριακή Δημοκρατία. Μετά από άλλα 31 τόσα χρόνια με την αίτηση ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας βρέθηκε να είναι και πάλιν ο ίδιος διαπραγματευτής, δηλαδή ο Sir David Hannay που διαπραγματεύθηκε την εξαίρεση και πάλιν των εν λόγων «Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων» στην Κύπρο από την κυπριακή ένταξη!
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ 2/2/2020