Πάνος Μάρκοβιτς – Ο "δάσκαλος", ο πρώτος Έλληνας επαγγελματίας προπονητής

Ποδοσφαιριστής και προπονητής, από τις σημαντικές μορφές του ελληνικού ποδοσφαίρου. Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας, που δήλωσε επαγγελματίας προπονητής ποδοσφαίρου.

Ο Πάνος Μάρκοβιτς γεννήθηκε στις 5 Μαΐου 1925 στη Δράμα, αλλά μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Ως ποδοσφαιριστής αγωνίστηκε στον ΠΑΟΚ (1945-1951), με τον οποίο κατέκτησε το πρωτάθλημα της Ε.Π.Σ. Μακεδονίας το 1948. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την προπονητική, με προτροπή του οραματιστή προέδρου της Δόξας Δράμας, Αντώνη Καστρινού, δημιουργού της μεγάλης ομάδας των «μαυραετών» τη δεκαετία του ’50.
«… Όταν μου έγινε πρόταση από τη Δόξα Δράμας, ήδη παντρεμένος με ένα παιδί, είχα στρωμένη δουλειά ως μηχανουργός – μηχανικός και για να τους αποτρέψω, ζήτησα το εξωπραγματικό ποσό των δύο εκατομμυρίων δραχμών, όταν δεν υπήρχε καλοπληρωμένος προπονητής που να έπαιρνε πάνω από εξακόσιες χιλιάδες. Ζήτησα σπίτι και ασφάλιση. Όταν ήρθε θετική απάντηση, τότε το συζήτησα με τη γυναίκα μου τη Δήμητρα και εκείνη με στήριξε πραγματικά. Άλλαζα επάγγελμα, σε μια εποχή που τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα…». Σπούδασε προπονητική στην Ιταλία και σε ηλικία 27 ετών ανέλαβε προπονητής της Δόξας Δράμας.
Ο Μάρκοβιτς εργάστηκε στους «μαυραετούς» από το 1952 ως το 1955 με νεαρούς παίκτες και ουσιαστικά δημιούργησε τη μεγάλη ομάδα της δεκαετίας του ’50 με τους αδελφούς Λουκανίδη, τον Παύλο Γρηγοριάδη, τον Αντώνη Γεωργιάδη, τον Βασίλη Ιωάννου κ.ά. Η Δόξα Δράμας έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που έπαιξε σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδος. Στις 23 Μαΐου 1954 ηττήθηκε από τον Ολυμπιακό με 2-0, σε αγώνα που έγινε στο Γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Δόξα Δράμας, ο Πάνος Μάρκοβιτς μετεκπαιδεύτηκε στις ονομαστές σχολές του Κονβερσάνο και της Κολωνίας.
Στη συνέχεια, ως τα μέσα της δεκαετίας του ’60 δούλεψε στον Ηρακλή, στον Θερμαϊκό, στον Απόλλωνα Καλαμαριάς και τον Πιερικό. Το 1966-1967 διετέλεσε προπονητής της Εθνικής Ελλάδος σε δύο αγώνες. Με τη Φινλανδία 2-1 για τα προκριματικά του Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης (16 Οκτωβρίου 1966) και στο φιλικό με τη Λιβύη 4-0 (15 Φεβρουαρίου 1967), μαζί με το Λάκη Πετρόπουλο. Αν και είχε συμβόλαιο με την ΕΠΟ, εκδιώχθηκε από την εθνική ομάδα, πέντε ημέρες μετά την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967.
Στη συνέχεια εργάστηκε στον Εθνικό Πειραιά, στην Προοδευτική και τον ΑΠΟΕΛ (1972-1975). Με την ομάδα της Λευκωσίας κατέκτησε το νταμπλ στην Κύπρο το 1973 και την περίοδο 1973-1974 αγωνίστηκε στο ελλαδικό πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής. Κατάφερε να τερματίσει στη 13η θέση και να γίνει η πρώτη κυπριακή ομάδα που δεν υποβιβάστηκε αμέσως από την Α’ Εθνική, όπως συνέβαινε μέχρι τότε. Τη διετία 1975-1976 επανήλθε στην ΕΠΟ ως τεχνικός διευθυντής.
Η επόμενη σπουδαία επιτυχία του Πάνου Μάρκοβιτς ήταν η κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδος το 1979 με τον Πανιώνιο. Ανέλαβε την ομάδα της Νέας Σμύρνης στη μέση της σεζόν 1978-1979, κατάφερε να τη σώσει από τον υποβιβασμό και να της χαρίσει το πρώτο μεγάλο τρόπαιο της ιστορίας της. Στα προημιτελικά, ο Πανιώνιος απέκλεισε τον Άρη Θεσσαλονίκης, ανατρέποντας με το εντυπωσιακό 5-1 το 2-5 του «Χαριλάου» και στα ημιτελικά τον Ολυμπιακό (νίκη με 2-1 στη Νέα Σμύρνη, ήττα με 3-2 στο Στάδιο Καραΐσκάκη). Στον τελικό της 9ης Ιουνίου 1979 στο Στάδιο Καραΐσκάκη νίκησε 3-1 την πρωταθλήτρια ΑΕΚ των Μπάγεβιτς, Μαύρου, Δομάζου και Νικολούδη.
Στον Πανιώνιο εργάστηκε άλλες δυο σεζόν, το 1981-1982 και το 1982-1983. Το 1983-1985 επέστρεψε στον ΑΠΟΕΛ, με το οποίο κατέκτησε το Κύπελλο Κύπρου το 1984, και στη συνέχεια σε διάφορες ομάδες ως το 2004 που εργάστηκε ξανά στον ΑΠΟΕΛ.
Ο Πάνος Μάρκοβιτς -ο «δάσκαλος», όπως τον αποκαλούσαν οι ποδοσφαιριστές του- πέθανε στην Αθήνα στις 17 Αυγούστου 2012, σε ηλικία 87 ετών.
Προπονητική καριέρα
1952-1955: Δόξα Δράμας
1955-1957: Απόλλων Καλαμαριάς
1957-1959: Θερμαϊκός Θεσσαλονίκης
1959-1960: Ηρακλής Θεσσαλονίκης
1960-1961: Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης
1962-1963: Απόλλων Καλαμαριάς
1963: Δόξα Δράμας
1965-1966: Εδεσσαϊκός
1966-1967: Εθνική Ελλάδος
1967-1969: Εθνικός Πειραιώς
1969-1970: Αίας Σαλαμίνας
1970-1971: Ολυμπιακός Χαλκίδας
1971-1972: Προοδευτική
1972-1975: ΑΠΟΕΛ
1975-1976: Ε.Π.Ο. (τεχνικός διευθυντής εθνικών ομάδων)
1976-1977: Πανιώνιος
1977-1978: Πιερικός
1978-1979: Πανιώνιος
1979-1980: Παναχαϊκή
1980-1981: Δόξα Δράμας
1981-1983: Πανιώνιος
1983-1985: ΑΠΟΕΛ
1985-1986: Παναχαϊκή
1986-1987: Δόξα Δράμας
1987-1988: Παναχαϊκή
1988-1990: Καθηγητής σε σχολές ποδοσφαίρου
1990-1992: Ολυμπιακός Λευκωσίας
2004: ΑΠΟΕΛ
sansimera Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις