Η πρώτη έκδοση του παιδικού βιβλίου του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1943, πριν από 79 χρόνια. Μέχρι σήμερα παραμένει επίκαιρο και γοητεύει μικρούς και μεγάλους.
Ο Μικρός Πρίγκιπας του Αντουάν ντε Σαιντ-Eξυπερύ πρωτοκυκλοφόρησε στη Νέα Υόρκη τον Απρίλιο του 1943. Το παραμύθι με πρωταγωνιστή τον ξανθό μικρό πρίγκιπα από τον Αστεροειδή Β 612 επαινέθηκε αμέσως από τους κριτικούς. Έκτοτε συνεχίζει να κάνει «τρελές» πωλήσεις παγκοσμίως, γοητεύοντας μικρούς και μεγάλους.
Ο Γιόζεφ Χάνιμαν δημοσιογράφος, μελετητής και συγγραφέας της βιογραφίας του Εξυπερύ σε συνέντευξή του στη DW αναφέρει ότι υπάρχει μέχρι σήμερα κάτι το ανεξήγητο, σχεδόν μυστήριο γύρω από τον Μικρό Πρίγκιπα, του φανταστικού ήρωα που μοιάζει με παιδί αλλά σκέφτεται σαν ενήλικας.
«Όταν πρωτοδιάβασα ως παιδί το βιβλίο, ομολογώ ότι δεν το κατάλαβα. Ήταν σαν ένα παζλ. Υπάρχει πράγματι, πιστεύω, κάτι το αινιγματικό στον Μικρό Πρίγκιπα ακόμη και όταν διαβάζω το βιβλίο σήμερα. Για αυτό νομίζω εξακολουθεί να είναι τόσο ελκυστικό», λέει χαρακτηριστικά ο Γιόζεφ Χάνιμαν συμπληρώνοντας: «Αν και είναι παιδικό βιβλίο διαβάζεται το ίδιο ευχάριστα από 7χρονους μέχρι 77χρονους. Είναι ένα βιβλίο για το παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας».
Ένα βιβλίο γεμάτο συμβολισμούς
Όχι μόνο ο Μικρός Πρίγκιπας αλλά και οι άλλοι ήρωες που εμφανίζονται στο παραμύθι του Εξυπερύ είναι διάσημοι. «Ο Μικρός Πρίγκιπας, η αλεπού, το φίδι έχουν σχεδόν μυθολογικές διαστάσεις. Έχουν κάτι το διαχρονικό και όλη η ιστορία είναι μια αλληγορία. Κάποιοι αναγνώστες το εκλαμβάνουν σαν βιβλίο επιστημονικής φαντασίας, σαν ένα αισιόδοξο και συνάμα απαισιόδοξο σχόλιο για το μέλλον. Άλλοι πάλι βλέπουν ακόμη και μια οικολογική διάσταση στον μύθο, μιας και ο Μικρός Πρίγκιπας προσπαθεί να κρατήσει καθαρό τον πλανήτη του. Αυτή είναι μια από τις πιο πρόσφατες ερμηνείες», σημειώνει ο Χάνιμαν. Για τον ίδιο αυτή ακριβώς η αλληγορική διάσταση καθιστά την ιστορία ανθεκτική στο χρόνο και επίκαιρη. Έτσι εξηγείται και η απήχησή του σε αναγνώστες από κάθε γωνιά του πλανήτη. Το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε 300 γλώσσες και διαλέκτους, ενώ είναι ένα από τα κλασικά μπεστ σέλερ που δεν φεύγουν ποτέ από τη μόδα.
Αλλά ποιος ήταν ο Αντουάν ντε Σαιντ-Eξυπερύ; «Ο Εξυπερύ είχε πάντα ζωηρή φαντασία. Αυτό είχε διαφανεί ήδη από νεαρή ηλικία όταν έγραφε τα πρώτα του μικρά πεζά και έπαιζε σε θεατρικές παραστάσεις. Η ζωή του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν ένα συναρπαστικό χάος. Ο ίδιος λάτρευε επίσης την τεχνολογία, που υποσυνείδητα του δίδαξε την πειθαρχία». Όπως σημειώνει ο Γερμανός μελετητής, ο Εξυπερύ δεν αποφάσισε ποτέ στ’ αλήθεια τι ήθελε να γίνει στη ζωή του: πιλότος, όπως ήταν το επάγγελμά του ή συγγραφέας. «Ζούσε μια διπλή ζωή».
Ο Μικρός Πρίγκιπας και ο Β´ Παγκόσμιος Πόλεμος
Όταν το βιβλίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά, ο Β´ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ακόμη σε πλήρη εξέλιξη. Ο Εξυπερύ βρισκόταν όμως στις ΗΠΑ και όπως σημειώνει ο Χάνιμαν «αισθανόταν άσχημα που είχε εγκαταλείψει την οικογένειά του και ιδίως τη μητέρα του στη Γαλλία. Ο ίδιος απέφυγε επίσης να ασκήσει ανοιχτά κριτική στο γαλλικό καθεστώς του Βισύ για τη συνεργασία του με τους ναζί και για το λόγο αυτό πολλοί άλλοι εξόριστοι Γάλλοι τον κατέκριναν. «Κάποιοι υποπτεύονταν ακόμη κι ότι συμπαθούσε το καθεστώς του Βισύ», αναφέρει ο Χάνιμαν. Πάντως για τον ίδιο ο Μικρός Πρίγκιπας ήταν μια προσπάθεια «να ξεφύγει από τις μπανάλ πολιτικές αναλύσεις», τις οποίες και βαριόταν και ποτέ δεν άντεχε.
Το βιβλίο αυτό του έδωσε τη δυνατότητα να θίξει με τον δικό του μοναδικό τρόπο πιο σημαντικά θέματα, όπως την έννοια της ανθρωπότητας αυτής καθεαυτής. «Έβλεπε την ανθρωπότητα σαν μια μη πολιτική κατηγορία» σημειώνει τέλος ο Χάνιμαν προσθέτοντας ότι ο Μικρός Πρίγκιπας θέτει θεμελιώδη ζητήματα της ύπαρξης που απασχολούν κάθε άνθρωπο, χωρίς ποτέ βέβαια να καταλήγει σε κάποια θρησκεία ή ιδεολογία. Γι αυτό και εξακολουθεί να συναρπάζει τόσες γενιές αναγνωστών.