Η Ηριγόνη σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν κόρη του Ικαρίου ή Ικαρίωνα. Ήταν μία από τις αρχαιότερες θρυλικές μορφές που συνδέονται με την Αττική. Προς ανάμνησή της είχε θεσπιστεί η αρχαία Αθηναϊκή εορτή της Αιώρας.
Φωτογραφία: Διόνυσος και Ικάριος, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης
Ο πατέρας της Ηριγόνης Ικάριος ο Αθηναίος φιλοξένησε τον Διόνυσο όταν ο θεός επισκέφθηκε την Αττική για να διδάξει στους ανθρώπους την καλλιέργεια της αμπέλου και την παρασκευή του οίνου. Ο Διόνυσος ερωτεύθηκε την Ηριγόνη και απέκτησαν μαζί ένα γιο, τον Στάφυλο. Επιπλέον, χάρισε στον Ικάριο και ένα ασκί κρασί με την εντολή να το κεράσει στους γείτονές του. Αλλά όταν οι γείτονες ήπιαν κρασί για πρώτη φορά στη ζωή τους, ζαλίστηκαν και νόμισαν ότι η ζάλη οφειλόταν στο ότι ο Ικάριος τους είχε δηλητηριάσει. Για τον λόγο αυτό τον σκότωσαν.
Η σκυλίτσα του Ικάριου, η Μαίρα, ειδοποίησε την Ηριγόνη με τα γαυγίσματά της και την οδήγησε στο άταφο πτώμα του πατέρα της. Τότε η Ηριγόνη από την απελπισία της κρεμάστηκε από ένα δέντρο.
Ο Διόνυσος θύμωσε με τους Αθηναίους για τη δολοφονία του Ικαρίου και τους έστειλε μια συμφορά: Οι κόρες τους καταλήφθηκαν από μανία και κρεμάστηκαν κι αυτές. Οι Αθηναίοι ρώτησαν το μαντείο και πήραν την απάντηση ότι ο θεός έπαιρνε εκδίκηση για τον θάνατο του Ικαρίου και της Ηριγόνης. Τότε οι Αθηναίοι εντόπισαν και τιμώρησαν εκείνους που είχαν δολοφονήσει τον Ικάριο, ενώ καθιέρωσαν και μία εορτή κατά την οποία κρεμούσαν χωρίς να απαγχονίζουν κόρες πάνω σε δέντρα.
Αργότερα, αντικατέστησαν τις κόρες με εικόνες. Από τον μύθο αυτό δημιούργησαν και οι Ρωμαίοι δικό τους αντίστοιχο παρόμοιο μύθο, με την Εντωρία στη θέση της Ηριγόνης.
Στον ουρανό
Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο αστερισμός και ζώδιο Παρθένος είναι η Ηριγόνη, κάτι που εμφανίζεται και στην «αποθέωσιν» που έγραψε ο Βιργίλιος για τον πάτρωνά του Οκταβιανό Αύγουστο. Η Ηριγόνη υποτίθεται ότι μεταφέρθηκε στα ουράνια μαζί με τον πατέρα της Ικάριο, που είναι ο Βοώτης. Εξάλλου, ο αστεροειδής 163 Ηριγόνη (163 Erigone) πήρε το όνομά του από την τραγική θυγατέρα του Ικαρίου.
Πηγή
Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
[wikipedia]