Ο Ιωάννης Αργυρόπουλος (1415 – 26 Ιουνίου 1487) ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Βυζαντινούς λόγιους του 15ου αιώνα που δίδαξαν την ελληνική γλώσσα και φιλοσοφία στην Ιταλία και θεωρείται από τους πιο άξιους συνεχιστές του έργου του Μανουήλ Χρυσολωρά. Δίδαξε τους άρχοντες της Φλωρεντίας που καλλιέργησαν το πρωτοποριακό πνεύμα της Αναγέννησης.
Γεννήθηκε γύρω στο 1415 στην Κωνσταντινούπολη και από μικρός εντάχθηκε στους κόλπους της εκκλησίας. Ενώ ήταν διάκονος πήρε μέρος στη Σύνοδο της Φλωρεντίας(1438-1439) όπου για πρώτη φορά ήρθε σε επαφή με τους σημαντικότερους δυτικούς λόγιους εκείνης της εποχής. Το 1443 πήγε στην Πάντοβα όπου έμαθε λατινικά. Επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη όπου τα τελευταία χρόνια πριν την Άλωση διακρίθηκε ως ηγέτης των Ενωτικών. Υποστήριξε το 1449 το νέο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ Παλαιολόγο και του αφιέρωσε τιμητική δημόσια ομιλία.
Μετά την Άλωση έφυγε και πήγε στην Φλωρεντία όπου προσχώρησε στον Καθολικισμό και προσελήφθη από τον Κοσμά των Μεδίκων, τον τότε ηγέτη της πόλης, για να διδάξει την αρχαία ελληνική στον εγγονό του Λαυρέντιο το Μεγαλοπρεπή (Λορέντσο στα ιταλικά). Εκεί γνώρισε και τον ουμανιστή Μαρσίλιο Φιτσίνο.
Όταν το 1469 ο Λορέντσο ανέλαβε τη διοίκηση της Φλωρεντίας, ανέθεσε στον Αργυρόπουλο τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και φιλοσοφίας στην επονομαζόμενη Πλατωνική Ακαδημία. Η διδασκαλία του Αργυρόπουλου έδωσε αίγλη στην Ακαδημία και πολλοί νέοι Ιταλοί συνέρρεαν στην Φλωρεντία για να ενταχθούν στους κύκλους του βυζαντινού λόγιου. Μεταξύ αυτών ο Ντονάτο Ατσαγιόλι, ο Άντζελο Πολιτσιάνο και ο Ιωάννης Μαρία Φίλελφος (γιος του Ιταλού ουμανιστή Φραγκίσκο Φίλελφο.
Ο Ιωάννης Αργυρόπουλος δίδαξε στη Φλωρεντία μέχρι το 1471 που εγκατέλειψε την πόλη εξαιτίας της πανώλης,από την οποία έχασε δύο από τα τέσσερα παιδιά του. Τον διαδέχτηκε αρχικά ο Ανδρόνικος Κάλλιστος και τελικά το 1475 ο Δημήτριος Χαλκοκονδύλης.
Έπειτα πήγε στην αυλή του Ούγγρου βασιλιά Ματθία Κορβίνου για να διδάξει ελληνικά αλλά δεν έμεινε για πολύ καιρό. Στη συνέχεια πήγε στη Ρώμη όπου κι εγκαταστάθηκε. Προσωρινά πέρασε κι απ τη Φλωρεντία (1474).
Τελικά πέθανε στη Ρώμη το 1487 σε απόλυτη ένδεια έχοντας φτάσει στο σημείο να πουλήσει τα βιβλία του για να ζήσει. Ο γιος του Ισαάκιος διακρίθηκε ως μουσικός και ως κατασκευαστής εκκλησιαστικών οργάνων.
Το έργο του
Ο Αργυρόπουλος ασχολήθηκε, εκτός από τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και φιλοσοφίας και με τη συγγραφή και την μετάφραση βιβλίων. Τα σπουδαιότερα συγγράματά του ήταν:
Εκκλησιαστικά ποιήματα
Περί συλλογισμού
Περί Αριστοτελικής φιλοσοφίας
Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος προς τον Δούκα Νικόλαο Νοταρά
Λόγος περιττής συνόδου της Φλωρρεντίας
Λύσεις φιλοσοφικών ζητημάτων προς τους εκ Κύπρου προτείναντας
Σχόλια εις τα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλους
Οι σπουδαιότερες μεταφράσεις του Αργυρόπουλου από τα ελληνικά στα λατινικά ήταν:
1. Αριστοτέλους:
Περί φυσικής ακροάσεως
Ηθικά Νικομάχεια
Περί ουρανού
Περί γεννέσεως και φθοράς
Μετεωρολογικά
Περί ψυχής
Περί αισθήσεως
Περί μνήμης
2. Βασιλείου του Μεγάλου
Ομιλία εις εξαήμερον
Ο Αργυρόπουλος θαύμαζε τον Αριστοτέλη, χωρίς όμως να απορρίπτει τον Πλάτωνα και δίδαξε με την ίδια επιτυχία και τους δύο Έλληνες φιλοσόφους στην Ιταλία . Το μάθημα του στο πανεπιστήμιο θεωρούταν πρωτοποριακό, καθώς οι μαθητές του, αφού κρατούσαν σημειώσεις κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, πήγαιναν αργότερα στο σπίτι και του υπέβαλλαν τις απορίες και τις ερωτήσεις τους.
Επίσης ο Αργυρόπουλος, γνωρίζοντας πολύ καλά την Λατινική, είχε τη δυνατότητα να κρίνει και να σχολιάζει τους Ρωμαίους φιλοσόφους. Είχε διαβάσει τον Κικέρωνα, για τον οποίο έκανε αρνητικά σχόλια υποστηρίζοντας ότι η φήμη του ήταν υπερβολική.