Πως εμπλέκεται η Τουρκία και στις κατηγορίες της Ουκρανίας κατά της Ρωσίας για λεηλασία σιτηρών

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Στα τέλη του περασμένου μήνα, ένα φορτηγό πλοίο υπό ρωσική σημαία που μετέφερε 7.000 τόνους καλαμπόκι, εισήλθε στο τουρκικό λιμάνι της Σμύρνης.

Το SV Nikolay είχε φορτώσει τα σιτηρά στο Port Kavkaz, στη Ρωσία, έξι ημέρες νωρίτερα, στις 18 Ιουνίου, σύμφωνα με τα έγγραφα που έδωσε υπάλληλος της ρωσικής εταιρείας στην οποία ανήκει το πλοίο.

Όμως, μια ανάλυση του Reuters δορυφορικών εικόνων, δεδομένων παρακολούθησης πλοίων και φωτογραφιών και βίντεο ανοιχτού κώδικα, υποδεικνύει ένα διαφορετικό λιμάνι προέλευσης για το SV Nikolay.

Στις 18 Ιουνίου, η ανάλυση μιας δορυφορικής εικόνας του Reuters δείχνει ότι το πλοίο ελλιμενίστηκε στον κύριο τερματικό σταθμό σιτηρών στην Κριμαία, την ουκρανική χερσόνησο που προσάρτησε  η Ρωσία το 2014.

Στις 24 Ιουνίου, το SV Nikolay έφτασε στη Σμύρνη και την επόμενη μέρα «πιάστηκε» στο φακό να ξεφορτώνει. Το καλαμπόκι στο πλοίο πουλήθηκε σε μια μεγάλη τουρκική εταιρεία αγροτικών προϊόντων. Πού φόρτωσε λοιπόν το σιτάρι;

Το χρονικό της υπόθεσης

Η αναπαράσταση του ταξιδιού του πλοίου που έκανε το Reuters, έρχεται καθώς αξιωματούχοι του Κιέβου ισχυρίζονται ότι ουκρανικά σιτηρά από εδάφη που πρόσφατα κατέλαβε η Ρωσία, αρπάζονται εν μέσω του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας και στη συνέχεια εξάγονται μέσω της Κριμαίας, σε μέρη όπως η Τουρκία και η Συρία.

Ουκρανός αξιωματούχος μάλιστα, είπε ότι το SV Nikolay είναι μεταξύ των πλοίων που οι ουκρανικές αρχές πιστεύουν ότι εξάγουν αυτό που περιγράφουν ως «λεηλατημένο» σιτηρό. Η Μόσχα από την πλευρά της, αρνείται ότι έκλεψε ουκρανικά σιτηρά.

Το σύστημα παρακολούθησης του SV Nikolay ήταν εκτός σύνδεσης για μέρες γύρω από την εν λόγω ημερομηνία, καθιστώντας δύσκολο τον προσδιορισμό της τοποθεσίας του.

Ο αξιωματούχος είπε ότι ήταν μια τακτική που χρησιμοποιούν τα σκάφη για να αποκρύψουν επισκέψεις στην Κριμαία, μαζί με τη χρήση εγγράφων που προσδιορίζουν ψευδώς τα σιτηρά ως φορτωμένα στο Port Kavkaz.

Ένας υπάλληλος της Kama LLC με έδρα τη Μόσχα είπε ότι η εταιρεία είναι ιδιοκτήτρια του SV Nikolay και αρνήθηκε ότι το πλοίο μετέφερε ουκρανικά σιτηρά ή επισκέφθηκε την Κριμαία.

Ο Alexander Ryndin, ο οποίος εργάζεται στη ναύλωση για την Kama, έδειξε στο Reuters κατά τη διάρκεια μιας βιντεοκλήσης δύο έγγραφα προς υποστήριξη αυτού του λογαριασμού που προσδιόρισε ως φορτωτική ή λεπτομερή κατάλογο μιας αποστολής εμπορευμάτων και πιστοποιητικό ασφάλειας και ποιότητας.

Και τα δύο έγγραφα αναφέρουν το Καβκάζ ως λιμάνι φόρτωσης, το οποίο απέχει περίπου 220 ναυτικά μίλια από τη Σεβαστούπολη, πέρα από το στενό του Κερτς από την Κριμαία. Το πιστοποιητικό ασφάλειας και ποιότητας προσδιόριζε επίσης το φορτίο ως καλαμπόκι καταγωγής Ρωσίας.

Όταν ρωτήθηκε για τη δορυφορική εικόνα που δείχνει ένα πλοίο που ταιριάζει με την περιγραφή του SV Nikolay στον κεντρικό τερματικό σταθμό σιτηρών της Κριμαίας στη Σεβαστούπολη στις 18 Ιουνίου, ο Ryndin είπε στο Reuters ότι το πλοίο δεν ήταν εκεί.

«Μπορείς να φτιάξεις ότι φωτογραφίες θέλεις», είπε. Ο Ρίντιν είπε επίσης ότι υπάρχουν νόμιμοι υλικοτεχνικοί λόγοι για τη μεταφορά ρωσικών σιτηρών μέσω της Κριμαίας.

Ανώτεροι εκπρόσωποι στην Kama δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό. Το Reuters δεν μπόρεσε να εντοπίσει ανεξάρτητα την προέλευση του καλαμποκιού στο πλοίο.

Η δορυφορική εικόνα

Η ανάλυση του Reuters επικεντρώνεται σε μια εικόνα υψηλής ανάλυσης που τραβήχτηκε στις 18 Ιουνίου από τον ιδιωτικό δορυφορικό φορέα Planet Labs PBC του τερματικού σιτηρών της Σεβαστούπολης.

Η εικόνα απαθανατίζει δύο πλοία στο αγκυροβόλιο. Το επάνω πλοίο είναι ελαφρώς μακρύτερο, με επίπεδη πρύμνη και στρογγυλεμένη πλώρη και έχει τρία μερικώς γεμάτα αμπάρια. Το πλοίο από κάτω είναι ελαφρώς πιο κοντό με κόκκινο κατάστρωμα, στρογγυλεμένη πρύμνη και μυτερή πλώρη.

Χρησιμοποιώντας τη δορυφορική εικόνα, το Reuters μπόρεσε να μετρήσει το πάνω πλοίο σε μήκος 139 μέτρα και πλάτος 16 μέτρα, κάτι που ταιριάζει με τις προδιαγραφές του SV Nikolay. Φωτογραφίες και βίντεο του SV Nikolay που τραβήχτηκαν όλα αυτά τα χρόνια από λάτρεις της ναυτιλίας δείχνουν ότι το πάνω πλοίο και το SV Nikolay έχουν τον ίδιο χρωματισμό και τα ίδια περιγράμματα, συμπεριλαμβανομένης μιας επίπεδης πρύμνης και στρογγυλεμένης πλώρης, του ίδιου αριθμού αποθηκών φορτίου και της ίδιας τοποθέτησης και παρατήρησης σωσίβιας λέμβου σχήμα καταστρώματος.

Το SV Nikolay μετέδωσε ανοιχτά τον προορισμό του ως Port Kavkaz προτού το σύστημα εντοπισμού του βγει εκτός σύνδεσης, το οποίο ακολουθεί ένα μοτίβοπου παρατήρησε το Reuters με άλλα φορτηγά πλοία που το Κίεβο ισχυρίζεται ότι εμπλέκονται στην εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κριμαίας.

Για να βοηθήσει στην αναγνώριση του σκάφους στη δορυφορική εικόνα, το Reuters περιόρισε τη δεξαμενή των πιθανών πλοίων εξετάζοντας εκείνα που είχαν μεταδώσει ως προορισμό το Port Kavkaz ή τις γύρω περιοχές οποιαδήποτε στιγμή τον Ιούνιο.

Περισσότερα από 380 πλοία χύδην φορτίου σταμάτησαν ή μετέδωσαν μια προγραμματισμένη στάση στο Port Kavkaz ή εκεί κοντά, τον Ιούνιο, σύμφωνα με στοιχεία παρακολούθησης πλοίων από την Refinitiv Eikon.

Από αυτά, το Reuters διαπίστωσε ότι μόνο 38 σκάφη είχαν μετρήσεις παρόμοιες με το πάνω πλοίο στη δορυφορική εικόνα. Όλα τα πλοία εκτός από δύο θα μπορούσαν να αποκλειστούν: Τα συστήματα εντοπισμού τους έδειξαν ότι βρίσκονταν αλλού στις 17 και 18 Ιουνίου. Μόνο ένα, το SV Nikolay, ταίριαζε τόσο με το χρονικό πλαίσιο όσο και με το σχήμα και το χρώμα του πάνω πλοίου στη δορυφορική εικόνα.

Πολύ λίγες εταιρείες μεταφοράς χύδην φορτίου εκπέμπουν στάσεις στη Σεβαστούπολη, η οποία είναι στόχος των δυτικών κυρώσεων.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα παρακολούθησης πλοίων, το Reuters εντόπισε μια επίσκεψη στα τέλη Μαΐου του SV Nikolay στο Novorossiysk της Ρωσίας. Η Planet Labs κατέγραψε την επίσκεψη του πλοίου εκεί σε μια άλλη δορυφορική εικόνα.

Μια παράπλευρη σύγκριση αυτής της εικόνας με αυτή της 18ης Ιουνίου στη Σεβαστούπολη έδειξε μια αντιστοιχία: Τα πλοία είχαν το ίδιο σχήμα καταστρώματος παρατήρησης, την ίδια στρογγυλεμένη πλώρη και επίπεδη πρύμνη, την ίδια τοποθέτηση σωσίβιας λέμβου και την ίδια συνολική δομή και χρώμα σκαφών.

Δεν ήταν δυνατός ο έλεγχος ορισμένων πτυχών του λογαριασμού από τον υπάλληλο της εταιρείας στην οποία ανήκει το SV Nikolay. Ο Ryndin είπε ότι το SV Nikolay ελλιμενίστηκε στο Port Kavkaz στις 18 Ιουνίου, αλλά οι δορυφορικές εικόνες που είναι διαθέσιμες από εκείνη την ημέρα είναι πολύ χαμηλήςανάλυσης για να αναγνωριστούν τα πλοία που βρίσκονται εκεί.

Υπάρχουν επίσης κενά στα δεδομένα παρακολούθησης πλοίων. Τα πλοία συνήθως μεταδίδουν ανοιχτά τη θέση τους, η οποία καταγράφεται σε δημόσια διαθέσιμες βάσεις δεδομένων. Αλλά το σύστημα παρακολούθησης του SV Nikolay ήταν εκτός σύνδεσης για οκτώ ημέρες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του Ιουνίου. Τα πλοία αναφέρουν επίσης μη δημόσια δεδομένα θέσης στη χώρα ή το κράτος σημαίας στην οποία είναι νηολογημένα, αλλά το Reuters δεν μπόρεσε να λάβει αυτά τα δεδομένα για το SV Nikolay.

Σύμπτωση; Μπα…

Επιπλέον, είναι θεωρητικά πιθανό να υπάρχει ένα άλλο πλοίο με τις ακριβείς διαστάσεις, το σχήμα, το χρώμα και άλλα χαρακτηριστικά του SV Nikolay και να βρισκόταν στη Σεβαστούπολη.

Ωστόσο, το Reuters δεν έχει αποκαλύψει κανένα ανεξάρτητο στοιχείο που να αντικρούει ότι το SV Nikolay είναι το πλοίο που φαίνεται στη δορυφορική εικόνα της 18ης Ιουνίου.

Ο Sean O’Connor, κύριος αναλυτής δορυφορικών εικόνων στο Janes, τον πάροχο αμυντικών πληροφοριών, εξέτασε την ανάλυση του Reuters και είπε ότι τα στοιχεία ήταν «επιτακτικά» ότι το SV Nikolay βρισκόταν στη Σεβαστούπολη εκείνη την ημερομηνία. Σημείωσε, ειδικότερα, τις διαστάσεις που ταιριάζουν και τη σύγκριση δίπλα-δίπλα με τη δορυφορική εικόνα του Μαΐου του SV Nikolay.

Μια φωτογραφία που δημοσιεύτηκε από τον ουκρανικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Myrotvorets υποστηρίζει την ανάλυση του Reuters για τις εικόνες του Planet Labs. Η λεζάντα της φωτογραφίας προσδιορίζει το πλοίο ως SV Nikolay στον ίδιο τερματικό σταθμό σιτηρών της Σεβαστούπολης στις 17 Ιουνίου. Το σκάφος ταιριάζει με τα συγκεκριμένα περιγράμματα και το χρώμα και ήταν ελλιμενισμένο στην ίδια θέση στον τερματικό σταθμό με το πλοίο στη δορυφορική εικόνα του Planet Labs εμφανίστηκε την επόμενη ημέρα.

Στην Aval, την εταιρεία που διαχειρίζεται τον τερματικό σταθμό σιτηρών, ένα άτομο που απάντησε στο τηλέφωνο είπε ότι η εταιρεία δεν είχε τμήμα τύπου πριν το κλείσει.

Σιωπή, σιωπή και σιωπή

Η κυβέρνηση της Ρωσίας δεν απάντησε στα αιτήματα για σχολιασμό, αλλά ούτε και αυτή της Τουρκίας.

Το λιμάνι της Σμύρνης και η Γενική Διεύθυνση Ναυτιλίας κατεύθυναν τις έρευνες στο Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών της Τουρκίας, το οποίο επίσης δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Η εισαγγελία της Ουκρανίας δεν απάντησε επίσης σε αιτήματα για σχόλια σχετικά με τις κινήσεις του SV Nikolay. Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι πιστεύουν ότι έχουν εξαχθεί εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι φερόμενων κλεμμένων σιτηρών.

Το Κίεβο πίεσε τις τουρκικές αρχές να διερευνήσουν τρία πλοία ξηρού φορτίου με ρωσική σημαία, τα οποία ισχυρίζεται ότι εξήγαγαν σιτηρά μέσω της Κριμαίας. Αυτά τα τρία πλοία ανήκουν, σύμφωνα με τη δημόσια ναυτιλιακή βάση δεδομένων Equasis, σε θυγατρική μιας ρωσικής ιδιοκτησίας εταιρείας που τελεί υπό τις δυτικές κυρώσεις που ονομάζεται United Shipbuilding Corporation (USC).

Στις 15 Ιουνίου, η εισαγγελία της Ουκρανίας δήλωσε δημόσια ότι δύο από αυτά τα τρία πλοία είχαν απενεργοποιήσει τα συστήματα παρακολούθησης και είχαν εισαγάγει «πλασματικές πληροφορίες» σχετικά με τα πλοία που επισκέπτονται τα ρωσικά λιμάνια και όχι τα λιμάνια της Κριμαίας.

Ούτε η USC ούτε η ρωσική κυβέρνηση απάντησαν σε αιτήματα για σχόλια σχετικά με αυτά τα πλοία. Εκπρόσωποι της κυβέρνησης και των λιμενικών αρχών της Σεβαστούπολης και του Kavkaz δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό.

Έγγραφα αποστολής

Ο πωλητής που αναφέρεται στο πιστοποιητικό ασφάλειας και ποιότητας που έδειξε ο Ryndin της Kama στο Reuters είναι η Petrokhleb-Kuban LLC, ένας έμπορος σιτηρών με έδρα τη Ρωσία. Η εταιρεία δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με το φορτίο του SV Nikolay. Η Petrokhleb-Kuban είχε δηλώσει προηγουμένως στο Reuters ότι δεν έχει αγοράσει ή μεταφέρει ποτέ σιτηρά από το έδαφος της Ουκρανίας και ότι εξάγει προϊόντα αποκλειστικά από το έδαφος της Ρωσίας, που παράγονται από Ρώσους αγρότες.

Το πιστοποιητικό ασφάλειας και ποιότητας που έδειξε ο Ryndin στο Reuters αναγνώριζε τον αγοραστή ως Yayla Agro, μια μεγάλη τουρκική αγροτική επιχείρηση. Η Yayla Agro είπε στο Reuters ότι αγόρασε 7.000 τόνους καλαμποκιού που παραδόθηκαν από το SV Nikolay, το οποίο έφτασε στο λιμάνι της Σμύρνης στις 24 Ιουνίου.

Η Yayla είπε ότι όλα τα έγγραφα και τα πιστοποιητικά φορτίου αναφέρουν το λιμάνι φόρτωσης ως “Kavkaz” και την προέλευση του προϊόντος ως ρωσική.Πρόσθεσε ότι επειδή τα έγγραφα εκδόθηκαν από τις ρωσικές αρχές «η ακρίβεια των πληροφοριών στα έγγραφα είναι σεβαστή».

Η εταιρεία είπε ότι δεν έχει αγοράσει φορτίο από κατεχόμενη ουκρανική επικράτεια ούτε έχει αποσταλεί κάτι από το λιμάνι της Σεβαστούπολης που του έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τη Δύση. Η εταιρεία πρόσθεσε ότι συμμορφώνεται με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου ως απόλυτη προτεραιότητα στις εμπορικές της δραστηριότητες.

Στις 11 Ιουνίου, το SV Nikolay έφυγε από τη Σαμψούντα της Τουρκίας και όρισε τον προορισμό του στο Port Kavkaz στη Ρωσία προτού το σύστημα εντοπισμού του τεθεί εκτός σύνδεσης. Το πλοίο άρχισε να εκπέμπει ξανά στη Μαύρη Θάλασσα στη 1 π.μ. GMT στις 20 Ιουνίου, σύμφωνα με στοιχεία της MarineTraffic.

Βίντεο που καταγράφηκε και κοινοποιήθηκε από τον Yoruk Isik, γεωπολιτικό αναλυτή με έδρα την Κωνσταντινούπολη στην εταιρεία συμβούλων Bosphorus Observer, δείχνει το πλοίο να διασχίζει τον Βόσπορο στις 21 Ιουνίου.

Η δορυφορική εικόνα του Planet Labs που ανέλυσε το Reuters, τοποθετεί το SV Nikolay στη Σεβαστούπολη στις 11.44 π.μ. GMT στις 18 Ιουνίου. Μια ανάλυση για το Reuters από την εισηγμένη στο Λονδίνο εταιρεία ναυτιλιακών αναλύσεων Windward διαπίστωσε ότι ήταν «πολύ απίθανο» το πλοίο να βρισκόταν επίσης στο Port Kavkaz εκείνη την ημέρα.

Το λιμάνι Kavkaz απέχει τουλάχιστον 20 ώρες ταξίδι από τη Σεβαστούπολη με βάση τη μέγιστη ταχύτητα του σκάφους των 10 κόμβων, σύμφωνα με την ανάλυση συμπεριφοράς της Windward.

Το SV Nikolay έφτασε στη Σμύρνη την Παρασκευή 24 Ιουνίου μετά τα μεσάνυχτα GMT, ή περίπου στις 3.30 π.μ. τοπική ώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης πλοίων της Refinitiv Eikon. Αφού έμεινε στο αγκυροβόλιο το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, το πλοίο μπήκε στο λιμάνι γύρω στις 6 μ.μ. τοπική ώρα.

Ο Isik, ο γεωπολιτικός αναλυτής, είπε το επόμενο πρωί ότι παρατήρησε έναν λιμενικό γερανό να αδειάζει φορτίο μετά από φόρτωμα καλαμποκιού από το SV Nikolay σε μια σειρά από φορτηγά που περίμεναν. Μοιράστηκε με το Reuters εικόνες και βίντεο από την εκφόρτωση του πλοίου, με το SV Nikolay να φαίνεται καθαρά στην πρύμνη του.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ