Ο Ρόμπερτ Βίλχελμ Έμπερχαρντ Μπούνζεν (Robert Wilhelm Bunsen, 30 Μαρτίου 1811 – 16 Αυγούστου 1899), ήταν Γερμανός χημικός, ο οποίος επινόησε την φασματοσκοπία και ανακάλυψε το κάισιο το 1860 και το ρουβίδιο το 1861, μαζί με τον Γκούσταβ Κίρχοφ.
Δική του επινόηση είναι, επίσης, ο λύχνος υγραερίου που φέρει το όνομά του, ο λύχνος Μπούνσεν.
Απο το 1990 θεσμοθετήθηκε το βραβείο Μπούνζεν-Κίρχοφ και ο διακριθείς κερδίζει μαζί με το βραβείο και 2.500 ευρώ. Αυτό το βραβείο απονέμεται σε ενασχολούμενους με την Φασματοσκοπία.
Η ζωή και το έργο του
Ο Μπούνζεν γεννήθηκε το 1881, στο Γκέτιγκεν στην Γερμανία και ήταν ο μικρότερος από τα τέσσερα αδέρφια του. Ο πατέρας του ήταν βιβλιοθηκάριος στο πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν, όπου στην συνέχεια σπούδασε και ο Μπούνζεν. Ο πατέρας του λεγόταν Κρίστιαν, είχε γεννηθεί το 1770 και πέθανε το 1837. Αφού ολοκλήρωσε το σχολείο του στο Χολσμίντεν, το 1828 αρχίζει να παρακολουθεί μαθήματα χημείας. Τις χρονιές 1832 και 1833 άρχιζε να ταξιδεύει σε κοντινές χώρες της πατρίδας του, την Αυστρία την Γαλλία και την Γερμανία. Στην Αυστρία συναντά τον Φριντλιμπ Ρούνγκε (Friedlieb Runge) (ο οποίος απομόνωσε την ανιλίνη και το 1819 την καφεΐνη), τον Γιούστους φον Λίμπινγκ στο Γκίσεν και τον Ίλχαρντ Μίτσχερλιχ στη Βόννη.
Καθηγητής Πανεπιστημίου
Το 1833 ο Μπούνζεν γίνεται καθηγητής και ξεκινάει έρευνες που αφορούσαν τα μεταλλικά άλατα του αρσενικώδους οξέος.To 1834 εκτελεί σε συνεργασία με τον Arnold Adolph Berthold έρευνα που οδηγεί στην εύρεση ενος αντίδοτου για την δηλητηρίαση απο αρσενικό που χρησιμοποιείται ευρέως ακόμα και στις μέρες μας.
Το 1836 άρχισε να κάνει μαθήματα στο Πολυεθνικό Σχολείο του Κάσσελ, μαζί με τον Φρίντριχ Βέλερ. Εκεί παρέμεινε για τρία χρόνια, και στην συνέχεια πηγαίνει στο πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ. Από εκεί άρχιζε να ασχολείται και να κάνει πειράματα με κακοδύλιο (οργανική ένωση του αρσενικού). Από το 1841 και μετά έγινε γνωστός για τη χρήση του κακοδυλίου επειδή είναι μια ουσία άκρως τοξική και μπορεί να μολύνει πολύ τον αέρα.
Ο Μπούνζεν έχει βρεθεί πολλές φορές αντιμέτωπος με τον θάνατο, αφού παραλίγο να πεθάνει από το το κακοδύλιο την ώρα που πειραματιζόταν με αποτέλεσμα να μείνει σχεδόν τυφλός από το αριστερό μάτι. Το 1841, επίσης, κατασκευάζει μια μπαταρία(στην οποία δίνει το επωνυμό του) χρησιμοποιώντας ηλεκτρολύτη άνθρακα σε αντίθεση με την ακριβή πλατίνα που χρησιμοποιούνταν τότε . Μετά από δέκα χρόνια πηγαίνει στο πανεπιστήμιο του Μπρεσλάου για να διδάξει.
Το 1852 πηγαίνει να διδάξει στην Χαϊδελβέργη ως ο διάδοχος του Λεοπόλδου Γκμέλιν.Εκεί χρησιμοποιούσε την ηλεκτρόλυση για να παραγάγει μαγνήσιο, αλουμίνιο, χρώμιο, μαγγάνιο, νάτριο, βάριο, λίθιο και ασβέστιο. Την ίδια χρονιά ήρθε σε συνεργασία με τον Χένρι Ένφιλντ Ρόσκο συνεργάζονται μέχρι και το 1959 ερευνώντας τον φωτοχημικό σχηματισμό υδροχλωρίου (HCl) από υδρογόνο και χλώριο.
Το 1855 συνεργάζεται με τον εργαστηριακό του βοηθό Πίτερ Ντεσάγκα και εφευρίσκουν τον λύχνο Μπούνζεν, ο οποίος παράγει πολύ «καθαρή» φλόγα με τη χρήση υγραερίου και είναι στις μέρες μας πολύ κοινό εργαστηριακό εξάρτημα
Το 1859 τελειώνει η συνεργασία του με τον Ρόσκο και συνεργάζεται με τον Γκούσταβ Κίρχοφ για να μελετήσουν την εκπομπή «φωτός» απο θερμαινόμενα στοιχεία.Μέχρι τότε υπήρχαν προηγούμενες μελέτες για τα χαρακτηριστικά χρώματα των θερμαινόμενων στοιχείων αλλά τίποτα συστηματικό.Μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους οι δύο επιστήμονες εφευρέθηκαν ένα κατάλληλο όργανο, ένα πρωτότυπο φασματοσκόπιο. Χρησιμοποιώντας το, ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά φάσματα του νατρίου, του λιθίου και του καλίου. Ο Μπούνζεν μετά απο ενδελεχείς έρευνες απέδειξε ότι πολύ καθαρά δείγματα δίνουν μοναδικά φάσματα.
Μετά από προσεκτική απόσταξη σαράντα τόνων νερού και την ανάλυση τους με την χρήση φασματοσκοπίας την άνοιξη του 1860 κατάφερε να απομονώσει 17 γραμμάρια ενός νέου στοιχείου που ονομάστηκε «καίσιο» μετά τη λατινική λέξη για βαθύ μπλε χρώμα. Το επόμενο έτος ανακάλυψε το ρουβίδιο, με παρόμοια διαδικασία
Προσωπικότητα
Ο Μπούνζεν ήταν ένας από τους πιο διάσημους επιστήμονες της γενιάς του. Ήταν δάσκαλος, αφιερωμένος στους μαθητές του, και εκείνοι ήταν εξίσου αφοσιωμένοι σε αυτόν.
Σε μια εποχή έντονων και συχνά καυστικών επιστημονικών συζητήσεων, ο Μπούνζεν κρατούσε αποστάσεις απο τις θεωρητικές κουβέντες ενώ προτιμούσε να εργάζεται ήσυχα στο εργαστήριό του, συνεχίζοντας να εμπλουτίζει την επιστήμη του με χρήσιμες και πρακτικές ανακαλύψεις. Για λόγους αρχής και παρόλο που είχε εφεύρει ορισμένες ιδιαίτερα χρήσιμες μεθόδους και εξαρτήματα δεν έβγαλε ποτέ δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ενω πλήρως αφοσιωμένος στην εργασία του δεν παντρεύτηκε ποτέ.