Αποκαλύφθηκε με εκκωφαντικό τρόπο το στήσιμο του αφηγήματος περί σκευωρίας στην υπόθεση Novartis μετά την αθώωση του πρώην αναπληρωτή υπουργού Δημήτρη Παπαγγελόπουλου για τα περισσότερα αδικήματα από αυτά που είχαν φτάσει στο ακροατήριο του Ειδικού Δικαστηρίου και την ολοκληρωτική αθώωση της πρώην εισαγγελέως κατά της Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη.
Από τις
- Μαρία Παναγιώτου
- Εμμανουέλα Τσουδερού
Τελικά, στον κ. Παπαγγελόπουλο επιβλήθηκε το περασμένο Σάββατο μόνο χρηματικό πρόστιμο 10.000 ευρώ, καθώς κρίθηκε ένοχος για το πλημμεληματικού χαρακτήρα αδίκημα της παράβασης καθήκοντος σε σχέση με τις καταγγελίες της Ελένης Ράικου και σε σχέση με την καταγγελία του πρώην εισαγγελέα Παναγιώτη Αθανασίου για τον τραπεζίτη Μιχάλη Σάλλα. Στην πρώτη περίπτωση η πλειοψηφία υπέρ ενοχής ήταν 7 προς 6 και στη δεύτερη 8 προς 5. Φυσικά, η επιβολή μόνο χρηματικής ποινής όχι μόνο εκμηδένισε τις καταδικαστικές αποφάσεις, αλλά μετέτρεψε και το όλο στήσιμο του Ειδικού Δικαστηρίου σε… άδειο πουκάμισο.
Είχε προηγηθεί, βέβαια, το περασμένο καλοκαίρι το απαλλακτικό βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου της διαδικασίας του Ειδικού Δικαστηρίου που είχε αποδεκατίσει έτσι κι αλλιώς το αρχικό κατηγορητήριο της προανακριτικής επιτροπής της Βουλής. Με το βούλευμα αυτό είχαν απαλλαγεί τόσο ο πρώην υπουργός όσο και η πρώην εισαγγελέας κατά της Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη από το μεγαλύτερο μέρος του κατηγορητηρίου που είχε διαβιβαστεί στη Δικαιοσύνη από τη Βουλή.
Τόσο το βούλευμα όσο και η απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου αποδεικνύουν πως στην πλειονότητά τους οι λειτουργοί της Δικαιοσύνης επέδειξαν τεράστια αντίσταση σε όσους επιχείρησαν να συγκαλύψουν μερικά από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα πίσω από το αφήγημα της σκευωρίας.
Η «δημοκρατία», εξάλλου, είχε αναφερθεί σε εκτενές ρεπορτάζ της (σ.σ.: το οποίο και θα εμπλουτίσουμε σήμερα) στις τρομακτικές πιέσεις που άσκησαν οι εμπνευστές του αφηγήματος της σκευωρίας σε λειτουργούς αλλά και στα ανταλλάγματα που τους προσέφεραν, προκειμένου να διασωθεί κάτι στο Ειδικό Δικαστήριο από αυτό το αφήγημα και μαζί η αξιοπιστία τους. Ωστόσο, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος οι προσπάθειες αυτές δεν απέδωσαν καρπούς παρά το γεγονός πως υπήρξε και μία μειοψηφία λειτουργών που ενδεχομένως ενέδωσε.
Το καλύτερο… ξεμπρόστιασμα, μάλιστα, όσων διαδραματίστηκαν πίσω από τις κλειστές δικαστικές πόρτες το κατόρθωσε η ίδια η εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου Ολγα Σμυρλή στην τελευταία συνεδρίαση του Σαββάτου, κατά την οποία εκφωνήθηκε η απόφαση. Η πρόταση της κυρίας Σμυρλή για ποινή μόλις 1.000 ευρώ και ο τρόπος που εκφώνησε αυτή την πρόταση έδειχνε ξεκάθαρα όχι μόνο πως ήθελε να φωνάξει για την αθωότητα του κ. Παπαγγελόπουλου, όπως είχε κάνει και μερικές ημέρες νωρίτερα, αλλά πως ήθελε κυρίως να φωτίσει πλέον όλο το πλέγμα των πιέσεων που ασκήθηκαν για να διατηρηθεί η ενοχή, έστω και σε δύο αδικήματα. Ηθελε τελικά να απαξιώσει όσους θεώρησε πως δεν στάθηκαν στο ύψος των καθηκόντων τους και της περίστασης αλλά και όλους εκείνους που αποτελούν τις… αδιευκρίνιστες κορωνίδες των σκανδάλων.
Σε όλη την ακροαματική διαδικασία, εξάλλου, είχε δώσει μαθήματα ήθους και εντιμότητας συνολικά αλλά και προς τους εισαγγελικούς λειτουργούς που στάθηκαν απέναντί της ως μάρτυρες κατηγορίας και με τους ισχυρισμούς τους απαξίωναν το ίδιο το εισαγγελικό λειτούργημα.
Το μεγαλύτερο μειδίαμα αλλά και αρνητικό σχολιασμό προκάλεσε το περασμένο Σάββατο στην αίθουσα του Αρείου Πάγου, όπου πραγματοποιούνται οι ακροαματικές διαδικασίες των Ειδικών Δικαστηρίων, η απόφαση ενοχής του κ. Παπαγγελόπουλου για τις καταγγελίες της κυρίας Ράικου. Ο βασικός λόγος ήταν πως η κυρία Ράικου είχε στην πραγματικότητα ανακαλέσει κατά την εξέτασή της στο Ειδικό Δικαστήριο όλα όσα είχε ισχυριστεί στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής. Είχε, εν ολίγοις, παραδεχτεί ότι ο κ. Παπαγγελόπουλος δεν της ζήτησε ποτέ να κατασκευάσει στοιχεία για την υπόθεση Novartis, όπως είχε καταθέσει πάνω από δύο χρόνια πριν, αλλά πως η υπόθεση περί κατασκευής στοιχείων ήταν ένα δικό της συμπέρασμα. Εξάλλου, είναι μάλλον ανεκδοτολογικό να είχε ασκήσει τέτοιες πιέσεις ο κ. Παπαγγελόπουλος στην κυρία Ράικου, εφόσον το βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου συμπέρανε ότι δεν τις άσκησε στη συνέχεια στην κυρία Τουλουπάκη. Τι έκανε τους δικαστές να αποφασίσουν την ενοχή του πρώην υπουργού σε αυτή την υπόθεση; Θα το δείξει η Ιστορία.
Εκείνο, πάντως, που γνωρίζουμε ήδη από την Ιστορία είναι πως λίγες ημέρες πριν από την έναρξη του Ειδικού Δικαστηρίου, πέντε από τους επτά αρεοπαγίτες που μετείχαν στη σύνθεση προήχθησαν σε αντιπρόεδροι (σ.σ.: συνολικά η σύνθεση του Ειδικού Δικαστηρίου απαρτίζεται από 13 μέλη, εκ των οποίων επτά είναι από τον Αρειο Πάγο και έξι από το Συμβούλιο της Επικρατείας). Προαγωγές απόλαυσαν οι: Ζαμπέτα Στράτα, Ελένη Φραγκάκη, Μυρσίνη Παπαχίου, Μαρία Μουλιανιτάκη, και Μαριάνθη Παγουτέλη. Αν παρατηρήσει κανείς τους πίνακες με όσους ψήφιζαν υπέρ της ενοχής του κ. Παπαγγελόπουλου θα διαπιστώσει με θλίψη πως σε μεγάλο ποσοστό υπάρχει σύνδεση με μοναδική εξαίρεση την κυρία Φραγκάκη, η οποία φαίνεται πως αποφάσισε να συμπεριλάβει τον εαυτό της στη φράση: «Υπάρχουν ακόμη δικασταί εις τας Αθήνας».
Συμπερασματικά βλέπουμε πως:
-Για όλες τις κατηγορίες που αποδόθηκαν στον Παπαγγελόπουλο, «ένοχος» ψήφισαν οι: Μαριάνθη Παγουτέλη, Μυρσίνη Παπαχίου, Ζαμπέτα Στράτα από τον Αρειο Πάγο που προήχθησαν τον περασμένο Σεπτέμβριο. Και οι: Ρωξάνη Γιαννουλάτου και Σοφία Βιτάλη από το ΣτΕ.
-Η Μαρία Μουλιανιτάκη από τον Αρειο Πάγο, που επίσης προήχθη σε αντιπρόεδρος, ψήφισε ένοχος για τις υποθέσεις Σάλλα, Ράικου, Παπαχρήστου, Αλαφούζου – Βγενοπούλου. Για όλες δηλαδή, εκτός από την υπόθεση Τσατάνη. Ψήφισε, ωστόσο, θετικά στην αναγνώριση των ελαφρυντικών.
-Η κυρία Φραγκάκη, που επίσης προήχθη, ψήφισε αθώος σε όλες τις περιπτώσεις.
Για την ιστορία, τη σύνθεση του Ειδικού Δικαστηρίου αποτελούσαν οι: Βασιλική Ηλιοπούλου, Μυρσίνη Παπαχίου, Μαρία Μουλιανιτάκη, Ανθή Γκάμαρη, Μαριάνθη Παγουτέλη, Ζαμπέτα Στράτα, Ελένη Φραγκάκη, Βασίλειος Αραβαντινός, Παναγιώτης Τσούκας, Σοφία Βιτάλη, Βαρβάρα Ραφτοπούλου, Ολγα Ζύγουρα, Ρωξάνη Γιαννουλάτου.
Πρόεδρος ήταν η κυρία Ηλιοπούλου, που σε όσους παρακολούθησαν τη δίκη θα μείνει στη μνήμη για τον εξαιρετικό τρόπο με τον οποίο διηύθυνε τη διαδικασία, τις νομικές γνώσεις της, τη μελέτη της επί της δικογραφίας και τις ισορροπίες που κράτησε με στόφα Ευρωπαίου δικαστή.
Διαρκείς κυβερνητικές πιέσεις και μεγαλύτερα ανταλλάγματα στους δικαστικούς
Τον περασμένο μήνα η «δημοκρατία» είχε αποκαλύψει πρώτη τις διαρκείς κυβερνητικές πιέσεις που ασκούνταν στους δικαστές, μία ανάσα πριν από τις αποφάσεις των ειδικών δικαστηρίων που εξέταζαν τους πρώην υπουργούς Δημήτρη Παπαγγελόπουλο και Νίκο Παππά.
Οπως είχαμε αναφέρει τότε, προβλέποντας το αποτέλεσμα, στόχος ήταν να μην είναι οι αποφάσεις αθωωτικές ή, έστω, ολοκληρωτικά αθωωτικές, προκειμένου να μην καταρρεύσει -και, μάλιστα, πριν από τις εκλογές, με τεράστιο κρότο- και το τελευταίο λιθαράκι της ρητορικής που έχτισε η κυβέρνηση από την αρχή της θητείας της, περί γενικότερων σκευωριών στη διάρκεια της προηγούμενης κυβερνητικής περιόδου.
Οι παρεμβάσεις είχαν, προφανώς, κριθεί επιβεβλημένες από το κυβερνών κόμμα επειδή στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας είχαν καταπέσει οι κατηγορίες. Αυτά έγραφε η «δημοκρατία» τον περασμένο μήνα. Σήμερα αποκαλύπτουμε πως, εκτός από τις πιέσεις, επιχειρήθηκε και η μέθοδος των επιπλέον ανταλλαγμάτων. Σε πολλούς δικαστές προτάθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, η θέση είτε του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου είτε του προέδρου του Αρείου Πάγου, καθώς και οι δύο μένουν «ορφανές» στις 30 Ιουνίου. Ενδεικτικό του πανικού που επικράτησε είναι, προφανώς, το γεγονός πως οι δύο αυτές θέσεις έχουν προταθεί σε παραπάνω από δύο λειτουργούς, δηλαδή σε όλους όσοι προσεγγίστηκαν. Μένει να δούμε για ποιους η υπόσχεση θα υλοποιηθεί και για ποιους θα μείνει στον… αέρα.
Η περίπτωση των ελαφρυντικών
Το ειδικό δικαστήριο αποδέχτηκε με πλειοψηφία οκτώ προς πέντε τα δύο ελαφρυντικά που είχαν προτείνει οι συνήγοροι του πρώην υπουργού, αυτά του πρότερου έντιμου βίου και της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη. Και η εισαγγελέας είχε προτείνει να γίνουν δεκτά και τα δύο ελαφρυντικά.
Ωστόσο, οι δικαστές Μυρσίνη Παπαχίου, Μαριάνθη Παγουτέλη, Ζαμπέτα Στράτα, Ρωξάνη Γιανουλάτου και Βασίλης Αραβαντινός δεν αναγνώρισαν καν πρότερο έντιμο βίο σε έναν πρώην εισαγγελέα και υπουργό, γεγονός που προκάλεσε έκπληξη στο ακροατήριο.
«Προσπάθησαν να με εξοντώσουν! Είμαι σφόδρα προσβεβλημένος»
Ικανοποιημένος αλλά «σφόδρα προσβεβλημένος» δήλωσε ο κ. Παπαγγελόπουλος μετά την απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου, καθώς η προσπάθεια εξόντωσής του προκειμένου να ξεπλυθεί το σκάνδαλο Novartis απέτυχε.
«Για πέντε ολόκληρα χρόνια προσπάθησαν να με εξοντώσουν και να με κλείσουν φυλακή, για να ξεπλύνουν το τεράστιο σκάνδαλο της Novartis. Απέτυχαν. Η Novartis αποδείχτηκε το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους και εγώ καταδικάστηκα για δύο γελοίες, ανύπαρκτες, κατασκευασμένες και άσχετες με το σκάνδαλο της Novartis περιπτώσεις ενός πλημμελήματος, με οριακή πλειοψηφία μόνο σε χρηματική ποινή» ανέφερε συγκεκριμένα σε γραπτή δήλωσή του και συνέχισε: «Νιώθω σφόδρα προσβεβλημένος που το τομάρι μου κάποιοι απαίτησαν να γδάρουν, κοστολογήθηκε τόσο φθηνά. Ο ελληνικός λαός έχει καταλάβει και συνεχίζει να θλίβεται. Αυτά προς το παρόν».
Από την πλευρά τους, οι συνήγοροι του Δημήτρη Παπαγγελόπουλου, Μανώλης Ροδουσάκης και Δημήτριος Παπαγγελόπουλος, σε δήλωσή τους ανέφεραν: «Η σημερινή απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου έρχεται να ενταφιάσει οριστικά και αμετάκλητα το σαθρό κατηγορητήριο σε βάρος του εντολέως μας, ένα κατηγορητήριο που συντάχθηκε από μία ομάδα σκευωρών που ενοχλείται όταν ελέγχεται. Η απόφαση του δικαστηρίου επέβαλε μόνον χρηματική ποινή εξευτελίζοντας το νόημα της οποιασδήποτε απαξίας των δύο περιπτώσεων για τις οποίες κάτ’ οριακή πλειοψηφία ο εντολέας μας κρίθηκε ένοχος. Εκρίθη ομόφωνα αθώος για την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας σε κακουργηματική πράξη κατάχρησης εξουσίας, εκρίθη αθώος για τις τέσσερις από τις έξι συνολικά υποπεριπτώσεις του ενός πλημμελήματος, στις δύο που κριθεί ένοχος αναγνωρίστηκαν δύο ελαφρυντικά και εν τέλει επιβλήθηκε μόνον χρηματική ποινή».
Ανακοίνωση εξέδωσε και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά τη γνωστοποίηση της απόφασης, στην οποία ανέφερε πως «η αθώωση της κ. Τουλουπάκη τελειώνει οριστικά το μύθευμα περί σκευωρίας Novartis και οποιασδήποτε άλλης μομφής στο πρόσωπό της, σε σχέση με τον τρόπο που εκτέλεσε τα καθήκοντά της ως Εισαγγελέας Διαφθοράς» και πως «αυτό που μένει είναι το σκάνδαλο, και δυστυχώς χωρίς καμία απόδοση ευθυνών». Σε ό,τι αφορά τον κ. Παπαγγελόπουλο, η ανακοίνωση ανέφερε πως «επί των ημερών του άνοιξε η έρευνα για το σκάνδαλο Novartis» και πως αφήνει το γεγονός της αθώωσής του για τα περισσότερα αδικήματα «στην κρίση της ελληνικής κοινωνίας».
Στη δική του ανακοίνωση το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας απαντά στην πραγματικότητα στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας πως έκρινε την απόφαση «α λα καρτ», χωρίς «να πει μια κουβέντα για την καταδίκη και δεύτερου υπουργού του, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά πώς αντιλαμβάνεται το κράτος δικαίου».
Μερικά βιογραφικά στοιχεία
Μαριάνθη Παγουτέλη: Πριν από περίπου 10 χρόνια είχε ψηφίσει υπέρ της απαλλαγής του Κωνσταντίνου Πλεύρη, στη δίκη του για το αντισημιτικό βιβλίο του για τους Εβραίους.
Σοφία Βιτάλη (ΣτΕ): Ηταν μέλος στην Επιτροπή Πόθεν Εσχες της Βουλής που εξέτασε τα έγγραφα για το «πόθεν έσχες» του Κυριάκου Μητσοτάκη και της συζύγου του. Φημολογείται πως τη συνδέει ιστορική φιλία με την οικογένεια Μητσοτάκη και ότι αρέσκεται να συχνάζει σε κοσμικές εκδηλώσεις.
Ρωξάνη Γιαννουλάτου (ΣτΕ): Ηταν αναπληρωματική της Σοφίας Βιτάλη, στην Επιτροπή Πόθεν Εσχες. Ηταν τακτικό μέλος και στο Δικαστικό Συμβούλιο της δίκης του Νίκου Παππά στο Ειδικό Δικαστήριο.
Ζαμπέτα Στράτα: Ο Κούγιας υπερασπιζόμενος τον Λιγνάδη είχε κατηγορήσει την ανακρίτρια για παράβαση καθήκοντος, και ζήτησε από την αρεοπαγίτη επιθεωρήτρια του Πρωτοδικείου Ζαμπέτα Στράτα να εξετάσει τη δικαστική λειτουργό. Δεν έγιναν γνωστά τα συμπεράσματά της. Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις