Γράφει ο Τρύφων Τσομπάνης στην Romfea.gr
Αναπλ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
Θα ήθελα πραγματικά να φωνάξω αυτή τη φράση δυνατά, ώστε να ακουστεί από όλους μας, όσοι «θεολογούντες» διεκδικούν τη «σωτηρία τους» και «τη σωτηρία της εκκλησίας», μιας εκκλησίας της οποίας όμως ούτε τα πνευματικά-ποιμαντικά δικαιώματα αναγνωρίζουν, ούτε έχουν διάθεση να ακούσουν τουλάχιστον αυτή τη σιωπή που θέλει η εκκλησία αυτές τις μέρες να γίνεται αφορμή περισυλλογής και αυτογνωσίας.
Ακόμα και όσοι αυτοπροαιρέτως αποτειχίστηκαν απ αυτήν, επιδιώκουν να έχουν λόγο σε μια εκκλησία με την οποία διαφωνούν και φιλοδοξούν να ποδηγετήσουν το ποίμνιο, εκτός των τειχών φυσικά!!!
Αυτά που ακούγονται πραγματικά προβληματίζουν και δημιουργούν πόνο ψυχής. Ακόμα και Άγγελος να κατεβεί και να φωνάξει «στώμεν καλώς», κινδυνεύει να χαρακτηριστεί υπόδουλος στους κρατούντες.
Πεθαίνει ο Κτίστης και Δημιουργός του παντός, κι εμείς γύρω από την επιτάφια κλίνη του, φιλονικούμε διχάζοντας και διχαζόμενοι. Ας αφουγκραστούμε επιτέλους αυτή την προσταγή του Μεγάλου Σαββάτου: Σιγησάτω πάσα σαρξ βροτεία!!!
Είναι ενδιαφέρον βέβαια που μερικοί χριστιανοί διεκδικούν δικαιώματα λατρείας, αλλά όχι βέβαια εξομοιώνοντας την Εκκλησία με σουπερ-μαρκετ!!! Αυτό με ξεπερνά ως χριστιανό. Κάθε Κυριακή είναι και μια Ανάσταση για την εκκλησία μας.
Κάθε θ.λειτουργία είναι ένα αναστάσιμο γεγονός σωτηρίας για όλους τους πιστούς, παρόντες και απόντες, γι αυτό ο ιερέας μνημονεύει: «των δι ευλόγους αιτίας αποληφθέντων αδελφών ημών, των εν γήρα και αδυναμία όντων, των νοσούντων, καμνόντων, πλεόντων, αιχμαλώτων, των εν ταις διακονίαις αδελφών ημών».
Γιατί πιστεύουν μερικοί οτι ο μοναχός που είναι στο διακόνημα ή στο μαγειριό και δεν είναι στη Θεία Λειτουργία, μένει αλειτούργητος;
Γιατί θεωρούμε οτι όταν ο παπάς μνημονεύει όλους αυτούς τους «απόντες» δεν τους καθιστά αυτόματα παρόντες;
Τι σημαίνει μνήμη των ανθρώπων και τι μνήμη του Θεού; Τι νόημα έχει το άγιο δισκάριο με τις εκατοντάδες μερίδες ζώντων και κεκοιμημένων που μνημονεύουμε στη θ. λειτουργία;
Τι νόημα έχει ότι ο ιερέας θυμιάζει ακόμα και τα άδεια στασίδια, επειδή θεωρεί παρούσα όλη την κοινότητά του που απουσιάζει ή είναι στην χορεία των κοιμηθέντων;
Εδώ μνημονεύουμε τους κατηχουμένους, που μπορεί να βρίσκονται στην Αφρική, και ευχόμαστε γι αυτούς, πώς λοιπόν δεν γίνονται μέλη του σώματος του Χριστού; Και ποιός από μας το καθορίζει αυτό; Το επιχείρημα οτι ούτε στην τουρκοκρατία δεν έκλεισαν ναοί είναι ψέμα. Όχι μόνο έκλεισαν αλλά και καταστράφηκαν και μετατράπηκαν σε τζαμιά!!! Και κάτι ακόμη, γιατί νομίζουμε πως όσοι εκκλησιαζόμαστε, οτι είμαστε παρόντες στο Ναό, ενώ το μυαλό και η καρδιά μας ταξιδεύουν αλλού; Υπάρχουν πολλοί πιστοί που αν και απόντες σωματικά, είναι παρόντες πνευματικά σε κάθε λειτουργία!!!
Ας προσέξουμε και ας σκεφτούμε τι εννοούμε όταν λέμε συμμετέχω στη θ. λειτουργία!!!
To θέμα επίσης που πρέπει να λύσουμε τώρα, είναι το αν θα χρησιμοποιηθούν τα μεγάφωνα των εκκλησιών για την αναμετάδοση των ακολουθιών!!!
Πότε πρωτομπήκαν τα ηχητικά στους ναούς μας; Θεωρούμε δηλαδή ότι κι αυτά αποτελούν στοιχείο της παράδοσής μας; Κι αναρωτιέμαι, δηλαδή θα μετατρέψουμε τον ιερέα μας σε χότζα για να επιβάλλει το μυστήριο του Θεού σε άκουσμα και ακρόαμα;
Τι θεωρούμε τελικά ότι είναι μυστήριο; Με ποια λογική τα μυστήρια της εκκλησίας μπορούν να γίνουν κτήμα και αντικείμενο ακόμα και χλεύης από τους μη πιστεύοντες, με δική μας αποκλειστικά ευθύνη;
Και γιατί μια πίστη και μια λατρεία που στηρίζεται στην απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου να την επιβάλλω σε όσους δεν θέλουν να ακούσουν για Θεό;
Αυτοί που κατηγορούν την εκκλησία για υποδούλωση στον «Καίσαρα» δηλ. στην εξουσία, ας ψάξουν λίγο να δουν μήπως η υποδούλωση στο ΕΓΩ τους και στην ΣΩΣΤΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟΨΗ, είναι μεγαλύτερη υποδούλωση από αυτή που προσάπτουν στους άλλους.
Αν δηλαδή, θέλω να πω, στους 100 χριστιανούς έχουμε και 100 γνώμες, με συγχωρείτε αλλά αυτό δεν λέγεται Εκκλησία του Χριστού.
Ο αγ. Συμεών Θεσσαλονίκης λέει ότι στην Εκκλησία κινούμαστε πνευματικά και νόμιμα, νόμιμο δε, είναι εκείνο που γίνεται με υπακοή στην Εκκλησία.
Το ότι εσχάτως η ανυπακοή απέκτησε και πνευματική-«αγία» υπόσταση για μερικούς, λυπούμε αλλά αποτελεί την εσχάτη πλάνη!!!
Όλοι ξαφνικά έγιναν ειδήμονες επί παντός θεολογικού θέματος, ακόμα κι αν δεν έχουν σπουδή και γνώση, αλλά και όσοι έχουν σπουδή και γνώση, κάποια θέματα απαιτούν εξειδικευμένη γνώση, που δεν ξέρω πόσοι- μετρημένοι στα δάκτυλα- διαθέτουν ή ερευνούν τις αυθεντικές πηγές της ιστορίας της λατρείας.
Αναμφίβολα το πρόβλημα που βιώνουμε είναι τραγικό, και μια και λέμε ότι ανήκουμε σε μια εκκλησία της αγάπης, της διάκρισης και της θυσίας, ας φερθούμε ανάλογα. Ας αναλογιστούμε ποιος τελικά έχει την ευθύνη της σωματικής υγείας και ποιος της πνευματικής. Νομίζω είναι εύκολη η απάντηση και διακριτοί οι ρόλοι.
Ο ρόλος της εκκλησίας είναι σωτήριος και πνευματικός, εφ΄όσον υπάρχουν άνθρωποι που δέχονται αυτή τη θέση στη ζωή τους, αλλά και η ευεργεσία του Θεού να θέσει την ιατρική στη βοήθεια των ανθρώπων, δεν μπορεί να παραγνωριστεί.
Δυστυχώς η εκκλησία πολλές φορές βρέθηκε στο στόχαστρο ως υπαίτια πανδημιών, οι μελετώντες δε την ιστορία και τα κείμενα, θα βρουν πλήθος τέτοιων κατηγοριών.
Γιατί να δώσουμε ξανά μια τέτοια ευκαιρία κατηγορίας στους ανθρώπους που είναι απέναντί της και να κλονιστεί η πίστη κάποιων χριστιανών!
Ο ρόλος της εκκλησίας μπορεί ταυτόχρονα να είναι βαθειά πνευματικός και Χριστοκεντρικός, αν αναλάβει την ευθύνη της διακονίας των πασχόντων αδελφών και την στήριξη των οικογενειών τους.
Αναλογιστήκαμε άραγε τον πόνο των ανθρώπων που φεύγουν από τη ζωή προσβεβλημένοι από την πανδημία!
Σκεφτήκαμε την αφόρητη μοναξιά και τραγικότητα των τελευταίων στιγμών, χωρίς ένα χέρι να χαϊδεύει το δικό τους, χωρίς κι αυτόν ακόμα τον τελευταίο ασπασμό από τα παιδιά και τα αγαπημένα πρόσωπα!
Χωρίς την τελευταία θεία κοινωνία!!!
Εδώ θα ήθελα την εκκλησία να αναζητήσει τρόπους ποιμαντικούς ( με τους ιερείς των νοσοκομείων και τους νοσηλευτές) για να γλυκάνει την πίκρα των ασθενών!
Η ιστορία και τα συναξάρια μας δίνουν αρκετές πληροφορίες για το τι έκαναν οι ευλαβέστεροι ημών χριστιανοί, παλαιότερα.
Σε ό,τι αφορά το θέμα του εκκλησιασμού μας, πρέπει να πούμε ότι οι πιστοί λειτουργούν πάντα στο πλαίσιο της υπακοής και της διάκρισης που τους χαρίζεται από τον Θεό.
Ογδόντα χρόνια αθεϊας και πολέμου της πίστης στο Ανατολικό μπλόκ, τίποτε δεν χάθηκε γι αυτούς τους λαούς, αντίθετα βγήκαν δυναμωμένοι.
Η αγ.Μαρία η Αιγυπτία μετέλαβε μόνο μια φορά στη ζωή της, ο Ληστής καμία, αλλά αυτούς τους «ακοινώνητους» τους τιμούμε ως μεγάλους αγίους.
Ας αφήσουμε επιτέλους και μια φορά τον Θεό ελεύθερο να δράσει για χάρη μας!!! Μπορούμε λοιπόν να είμαστε παρόντες σε κάθε λειτουργία, μέσα στο άγιο δισκάριο που ο ιερέας θα βγάζει τη μερίδα μας, αρκεί να περάσουμε και να αφήσουμε τα ονόματά μας και το πρόσφορο στην πόρτα της ενορίας μας.
Αναμφίβολα ο πόθος μετοχής στην Ανάσταση του Χριστού δεν θα μείνει αναπάντητος από τον Αναστάντα.
Αν όμως επιθυμούμε ένα πραγματικά αληθινό Πάσχα, ένα Πάσχα που θα σημαδέψει τη ζωή μας, δεν έχουμε παρά να αφεθούμε στη χάρη Του και στο θέλημά Του και να κάνουμε αυτό που υποδεικνύει η παράδοση της εκκλησίας μας, να κρατήσουμε την καθαρότητα ψυχής και σώματος, και ένα σημείο αληθινής καθαρότητος είναι «το χαίρειν μετά των χαιρόντων, το κλαίειν μετά των κλαιόντων, το να ασθενείς μετά των ασθενών και να πενθείς μετά των πενθούντων».!!!
Αυτό είναι το Πάσχα της Αγάπης Θεού. Πάσχα θεού το σωτήριον. Καλή Ανάσταση.