Η Κασσιανή που έγινε σήριαλ κι έσωσε μια εφημερίδα, αλλά άφησε πάμφτωχο τον συγγραφέα της!

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Στη μικρή Αθήνα του 1905 οι εφημερίδες ήταν φτωχές. Λίγοι οι εγγράμματοι που μπορούσαν να τις διαβάσουν, λίγοι και οι κάτοικοι της μικρής πρωτεύουσας. Το συγκοινωνιακό δίκτυο σε κακή κατάσταση δεν τους επέτρεπε να φθάσουν στα στενά όρια του, τότε., ελληνικού κράτους.

Όσες κυκλοφορούσαν δεν στήριζαν την κυκλοφορία τους μόνο στις ειδήσεις, αλλά και στα… σήριαλ της εποχής. Τα μυθιστορήματα σε συνέχειες. Ήταν μόδα.

Ουσιαστικά λειτουργούσαν όπως τα κανάλια σήμερα. Έχεις δημοφιλή σήριαλ; Πας ψηλά σε τηλεθέαση. Δεν έχεις; Πατώνεις!

Την εποχή εκείνη δύο εφημερίδες έδιναν τη μάχη της πρωτιάς. Το Εμπρός και το Σκριπ. Και συνήθως κρινόταν όχι στις πολιτικές ειδήσεις, αλλά στα αναγνώσματα που δημοσίευαν.

Υπήρχε μια ακόμα εφημερίδα. Ο Χρόνος. Κυκλοφορούσε από τις 21 Σεπτεμβρίου 1903 με εκδότη – διευθυντή τον Κωστή Χαιρόπουλο. Ο αρχισυντάκτης της ήταν ο Αριστείδης Κυριακός που έγραφε και τα μυθιστορήματα συνεχείας. Ήδη είχε δημιουργήσει κοινό με δύο δημιουργίες του, την Ίρμα την τσιγγάνα και το Ρίτα η διαβόλισα. Πολλοί έλεγαν ότι οι αναγνώστες προτιμούσαν τα αναγνώσματα αυτά από την ειδησεογραφία της ημέρας.

Μέσα στη Σαρακοστή ο Χαιρόπουλος ήθελε κάτι… επίκαιρο που θα ταίριαζε με τις μέρες του Πάσχα. Το συζήτησε με τον Κυριακό κι αυτός του πρότεινε να γράψει ένα μυθιστόρημα στη ζωή της Κασσιανής. Το ομώνυμο τροπάριο συγκινούσε και τότε, συγκινεί και σήμερα. Αποφάσισαν να ξεκινήσουν το ανάγνωσμα και να το ολοκληρώσουν γύρω στο Πάσχα.

χρονοσ

Προηγήθηκε μεγάλη διαφημιστική καμπάνια από τον Χρόνο και την Πέμπτη 31 Μαρτίου δημοσιεύθηκε στην πρώτη σελίδα η αρχή του αναγνώσματος…

Μέρα με τη μέρα ο Χρόνος άρχισε να «τσιμπάει» φύλλα. Μπορεί τα γεγονότα να ήταν σημαντικά. Στην Κρήτη είχε σημειωθεί η εξέγερση του Θερίσου με αίτημα την Ένωση του νησιού με την Ελλάδα, αλλά ο Χρόνος ανέβαινε κυκλοφοριακά και έπαιρνε φύλλα κι από τους ανταγωνιστές του. Κάποια στιγμή έφθασε να τους ξεπερνά σε πωλήσεις. Η εφημερίδα που αντιμετώπιζε πρόβλημα βιωσιμότητας άρχιζε να παίρνει ανάσα.

Το Πάσχα έφθασε, που να τελειώσει η Κασσιανή. Ο Κυριακός θύμιζε τον Φώσκολο με τη Λάμψη. Σκαρφιζόταν γεγονότα. Ανακάτευε την ιστορία με τον θρύλο και προσέθετε διαρκώς νέα στοιχεία!

Διέθετε αυτό που αναζητούν και σήμερα οι παραγωγοί των σήριαλ. Τον μαέστροσυγγραφέα που θα κόψει την αφήγηση στο κρισιμότερο σημείο για να περιμένει ο αναγνώστης, τότε, ο τηλεθεατής σήμερα, τη συνέχεια…

Εκείνη την εποχή κυκλοφορούσαν και τα φυλλάδια. Μυθιστορήματα σε φτηνό χαρτί με οκτώ ή δεκάξι σελίδες. Στα πετυχημένα οι εκδότες τα έδεναν σε τόμο, τα αποτυχημένα τα έστελναν για πολτοποίηση.

Ο Αντώνης Σαραβάνος ένας από τους εκδότες αυτών των φυλλαδίων εξασφάλισε τα δικαιώματα της Κασσιανής. Την εξέδωσε σε οκτασέλιδα τεύχη. Έγιναν ανάρπαστα. Πουλούσαν 15.000 κάθε φορά που κυκλοφορούσαν, συνήθως την Κυριακή. Η Κασσιανή έφθασε τις 1264 σελίδες σε αυτή τη μορφή μετά από 158 τεύχη!

Αργότερα τα έδεσε σε βιβλίο όπου έγινε έγινε best seller όπως θα λέγαμε σήμερα, όπου υπήρχε ελληνισμός. Στην Κωνσταντινούπολη, στις ΗΠΑ, στη Ρωσία, στη Μικρά Ασία!

φ 1 2
Αριστερά ο Αριστείδης Κυριακός σε μια από τις σπάνιες φωτογραφίες του. Δεξιά το ξώφυλλο του πρώτου τεύχους των φυλαδίων με τη δημιουργία του

Ο Χρόνος έκανε ακόμα και… ριμέικ με την Κασσιανή παρουσιάζοντας, όπως υποστήριζε, τη βιογραφία της με νέα στοιχεία από ένα πανάρχαιο χειρόγραφο που βρέθηκε σε Μονή του Αγίου Όρους!

ριμεικ

Ο Κυριακός αφοσιώθηκε στη συγγραφή ανάλογων ιστοριών, χωρίς να εγκαταλείψει τη δημοσιογραφική του ιδιότητα. Απόδειξη η έκδοση δικής του εφημερίδας, του Ταχυδρόμου, τον Οκτώβριο του 1907 με αποτέλεσμα να χάσει τις οικονομίες του. Την έκλεισε τον Αύγουστο του 1908.

Όμως αυτό δεν ήταν το μόνο χτύπημα. Το 1914 τυφλώθηκε. Δεν μπορούσε να γράψει και προσέλαβε δύο δημοσιογράφους στους οποίους έλεγε τον «σκελετό» της ιστορίας και αυτοί την ανέπτυσσαν. Η τριάδα υπέγραψε με το όνομα Αιμίλιος ο Αθηναίος.

Λέγεται ότι την εποχή της μεγάλης του συγγραφικής ακμής μπορούσε να γράψει 80 σελίδες την ημέρα!

Θα περίμενε κανείς να είχε λύσει με τόση παραγωγή κάθε οικονομικό πρόβλημα. Λάθος! Το 1920 που πέθανε ήταν πάμπτωχος. Η κηδεία του έγινε με έρανο των συναδέλφων του.

Αντίθετα η Κασσιανή συνέχισε τη θριαμβευτική της πορεία.

Στο Σικάγο γράφτηκε θεατρικό έργο με βάση την ιστορία του βιβλίου.

θεατρικο

Το 1926 τα Μακεδονικά Νέα, απογευματινή εφημερίδα με έδρα τη Θεσσαλονίκη άρχισε τη δημοσίευση του έργου του Κυριακού. Το 1905 η Θεσσαλονίκη ήταν ακόμα υπό τουρκική κατοχή. Οι αθηναϊκές εφημερίδες ήταν σπάνιες. Όταν υπήρχε ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις απαγορευόταν η κυκλοφορία τους. Οι τοπικές ελληνόφωνες, γιατί υπήρχαν πολλές εβραϊκές, τουρκικές και γαλλικές, δεν είχαν δημοσιεύσει την ιστορία.

μακεδονικα νεα

Εξήντα χρόνια αργότερα (1963) ο μετρ των λαϊκών περιοδικών Νίκος Τσεκούρας κυκλοφόρησε μια συνοπτικότερη έκδοση στην καθομιλουμένη, αφού το έργο ήταν γραμμένο στην αυστηρή καθαρεύουσα.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ