Η Αδελίνα Γκιτάρ, γνωστότερη ως Μαντάμ Ορτάνς (1863 – 2 Μαΐου 1938) ήταν Γαλλίδα ιερόδουλη, η οποία έγινε γνωστή στην Ελλάδα στις αρχές του εικοστού αιώνα, όταν εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής της έζησε στην Ιεράπετρα και τιμήθηκε από τις αρχές, με το να δοθεί το όνομά της σε δρόμο της πόλης.
Φωτογραφία: By Μορφωτική Στέγη Ιεράπετρας, Αναφορά, https://el.wikipedia.org/w/index.php?curid=324317
Γεννημένη στη Γαλλία, αν και για τον ακριβή τόπο γέννησής της ερίζουν οι πόλεις Παρίσι, Τουλόν και Μασσαλία. Πολύ νεαρή, σε ηλικία 16 ετών, έγινε πόρνη.
Όταν ξεκίνησε η κατοχή της Κρήτης, το 1898, η Γκιτάρ εγκαταστάθηκε με γύρω στις 500 ακόμα γυναίκες στα Χανιά, για να προσφέρει τις υπηρεσίες της στους άνδρες των Μεγάλων Δυνάμεων που υπηρετούσαν στους στόλους. Έπειτα από την επανάσταση στο Θέρισο, το 1905, η Μαντάμ Ορτάνς έφυγε και περιπλανήθηκε στην ανατολική Κρήτη και ειδικότερα στο Ηράκλειο, στη Σητεία και στον Άγιο Νικόλαο.
Τελικά, στις αρχές του 1910 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ιεράπετρα, όπου άνοιξε χαρτοπαικτική λέσχη και εστιατόριο στην Μεσοκαστελλιά. Εν συνεχεία, λειτούργησε ένα ξενοδοχείο ύπνου, στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το «Hotel Creta». Το ξενοδοχείο εκείνο ονομαζόταν «Η Γαλλία».
Αργότερα η Ορτάνς έγινε υποπρόξενος της Γαλλίας και πολλοί την υποπτεύονταν για κατάσκοπο. Έπειτα από τον πόλεμο ανέπτυξε έντονη κοινωνική δραστηριότητα και καταξιώθηκε στην Ιεράπετρα, όπου πέθανε το 1938.
Η Μαντάμ Ορτάνς στην λογοτεχνία
Η Μαντάμ Ορτάνς αποτέλεσε την ηρωίδα σε πολλά λογοτεχνικά έργα, όπως στο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, ενώ στον κινηματογράφο την υποδύθηκε η ηθοποιός Λίλα Κέντροβα. Επίσης, στα πάρεργα του Γεώργιου Πάγκαλου αναφέρονται αφηγήσεις της Ορτάνς. Στο έργο του Πρεβελάκη Χρονικό μιας Πολιτείας βρίσκουμε την Μαντάμ Ορτάνς ως Φατμέ. Βιογραφία της έγραψε ο Ιωάννης Μανωλικάκης.