Γιάννης Σμαραγδής: Στους καιρούς μας είναι επικίνδυνο να είσαι πατριώτης, να είσαι Έλληνας…

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ο Γιάννης Σμαραγδής  Έλληνας σκηνοθέτης. Μεγάλωσε στo Ηράκλειο Κρήτης και σπούδασε σκηνοθεσία στην Ελλάδα και το Παρίσι. Εμφανίστηκε το 1972 με τη μικρού μήκους ταινία Δύο τρία πράγματα… (12’), η οποία βραβεύτηκε στην Ελλάδα και διακρίθηκε στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ στον Καναδά. Έχει διδάξει ΜΜΕ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και σενάριο και σκηνοθεσία σε σχολές κινηματογράφου. Ως συγγραφέας έχει εκδώσει τα βιβλία “Γεωγραφία του μη ορατού” (1995), “Καβάφης” – λογοτεχνική μορφή του σεναρίου Καβάφης (1996) και το διήγημα ¨Η ελαφίνα της πλατείας Χαλανδρίου “(2006).

 Αφήσατε την καριέρα σας, ως καθηγητής Πανεπιστημίου που ελάχιστοι γνωρίζουν γι’ αυτήν και ασχοληθήκατε με τον κινηματογράφο, τι ήταν εκείνο το στοιχείο που σας έστρεψε σε αυτό; Από που  δόθηκε το έναυσμα;

 Το κατάλαβα 8 χρονών όταν είδα μια ασπρόμαυρη ταινία σε έναν υπαίθριο κινηματογράφο στο Ηράκλειο της Κρήτης. Εκεί κατάλαβα ότι ήμουνα γεννημένος μάλλον για να υπηρετήσω αυτό που έβλεπα.Στην ουσία, «βαφτίστηκα» σκηνοθέτης με την ταινία για την κρατική τηλεόραση «Καλή σου νύχτα, κυρ-Αλέξανδρε», πάνω στη ζωή του συγγραφέα Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Το οποίο έργο… «δόθηκε», καθώς το είδα ολόκληρο στον ύπνο μου!!! Μετά έπρεπε να βρεθούν τα χρήματα (αχ, αυτά τα χρήματα), να βάλω την αγάπη μου και να γυριστεί χωρίς να λαβωθεί, ό,τι μου χαρίστηκε… Ευτυχώς, όσες φορές προβλήθηκε στην τηλεόραση και πρόσφατα στον κινηματογράφο, βρήκε την ανοικτή και μεγάλη αγκαλιά του κοινού εντός και εκτός Ελλάδος.Είχε, επιπλέον, την τύχη 28 χρόνια μετά την πρώτη προβολή της στην ΕΡΤ, να γραφτεί ένα ολόκληρο βιβλίο για αυτή την ταινία από τον στοχαστή και εξαίρετο συγγραφέα του ελληνικού αισθήματος Μίμη Τσακωνιάτη, με τίτλο Γιάννης Σμαραγδής: Ο Αρχιτέκτονας της Ψυχής, από τις Εκδόσεις Αρμός.

Πριν έντεκα χρόνια περίπου σε συνέντευξή σας είχατε πει ότι νοιώθετε προδομένος ισχύει και σήμερα αυτό ή η αγάπη και η αποδοχή του κοινού σε Ελλάδα και εξωτερικό κονιορτοποίησε την στοχοποίηση ορισμένων;

Προδομένος, αλλά κυρίως στοχοποιημένος! Και τότε και τώρα ακόμα περισσότερο! Βλέπετε, ξεκινάω να κάνω ταινία τον ‘Καποδίστρια’, έναν μεγάλο λευκοφόρο πατριώτη, έναν Άγιο, και αυτό είναι μεγάλη αμαρτία για όλους αυτούς τους κατ’ όνομα «Έλληνες» που είναι κατά βάθος μισέλληνες, επιβλαβείς για την πατρίδα.

Πάντα στον κινηματογράφο υπήρχαν ομάδες και ομαδούλες εσείς ποτέ δεν ενταχθήκατε σε αυτές και δεν βάλατε πολιτική ταμπέλα στον εαυτό σας. Επηρέασε αυτό την καριέρα σας;

Όταν στα νιάτα μου ήμουν στην Αριστερά εκ των πραγμάτων ήμουν μέσα σε αυτές… Που φανερά ή κρυφά με πρόσχημα τον λεγόμενο μαρξιστικό διεθνισμό, λειτουργούσα εντελώς αντεθνικά, ανθελληνικά. Όταν απέκτησα συνείδηση του ρόλου τους, απομακρύνθηκα από τις αλλότριες ιδεολογίες και «έριξα πέτρα πίσω μου». Όχι βεβαίως χωρίς κόστος, αφού το αριστερό σύστημα με στοχοποίησε και με πολέμησε συμπλέοντας αρμονικά με την άθλια φατρία που καταδυναστεύει τον ελληνικό κινηματογράφο της χώρας. Αυτή η ιστορία με τις κακόψυχες φατρίες στον τόπο μας έρχεται από πολύ μακριά. Ο Καποδίστριας το είχε πει: «25 είναι οι φθορείς του Έθνους, 25 οι φατρίες». Στους καιρούς μας πρέπει να είναι 300. Μέσα σε αυτές είναι και οι φατρίες που κηδεμονεύουν τον ελληνικό πολιτισμό, με μια, λοιπόν, εξ αυτών, βεβαίως να είναι του κινηματογράφου και ξέρω ποια δυάδα οργανώνει τις επιθέσεις εναντίον μου και επίσης ποιοι τους συνεπικουρούν. Αλλά…κατά βάθος τους λυπάμαι… Γνωρίζει η ψυχή τους άραγε ότι το κακό που κάνουν θα επιβαρύνει το κάρμα τους και ακόμα χειρότερα ότι μπορεί να «τραυματίσει» τις ψυχές των απογόνων τους… (πράγμα που καθόλου δεν εύχομαι…).

Ο  καθένας από εμάς υπηρετεί ένα ανώτερο σχέδιο, το σχέδιο του Θεού

Γιάννης Σμαραγδής Φωτογραφία Ανδρέας Σμαραγδής

Ξεκινήσατε την καριέρα σας με την ταινία μικρού μήκους “δυο-τρία πράγματα “ το 1972 είχατε βραβευτεί στην Ελλάδα και διακριθήκατε  στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ στον Καναδά, από τότε μέχρι σήμερα έχετε κάνει τεράστιες επιτυχίες, «El Greco»,  «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι»,  «Καζαντζάκης» και τώρα ετοιμάζετε τον Καποδίστρια. όλες οι ταινίες έχουν ως ιστορία τους ένα πρόσωπο. Πείτε μας, τι σας ενέπνευσε; Ποιο ήταν το στοιχείο εκείνο που σας κέντρισε;

Φαίνεται ότι τα ίδια τα θέματα μας επιλέγουν και όχι εμείς τα θέματα! Όλοι είμαστε μέρος ενός ευρύτερου συνόλου και ο καθένας από εμάς υπηρετεί ένα ανώτερο σχέδιο, το σχέδιο του Θεού. Όλοι μας, από τους μεγάλους πνευματικούς ταγούς έως και τους συμπολίτες μας με ταπεινότερες ενασχολήσεις.Οι καλλιτέχνες που στην πραγματικότητα είναι «διάμεσοι», όταν τους χαρίζεται ένα θέμα, σημαίνει ότι τους χαρίζεται μέρος του θεϊκού φωτός. Η υποχρέωση του καλλιτέχνη είναι να μην το λαβώσει, ώστε να «κατέβει» στους ανθρώπους αλώβητο και ακέραιο. Δουλειά του καλλιτέχνη είναι να βάλει την αγάπη του που η αγάπη του θα γίνει βατήρας πάνω στον οποίο θα ακουμπήσει το μέρος του θείου φωτός που του χαρίστηκε. Αλλά για να συμβεί αυτό, ο καλλιτέχνης πρέπει να λειτουργεί χωρίς κανενός είδους ιδιοτέλεια… Αλλιώς, μπορεί να χαθεί η ευλογία.

Σπουδαίοι Έλληνες κωμικοί ήρθαν και άφησαν το τελευταίο στίγμα της καριέρας τους στις  ταινίες σας, ο μεν μεγάλος Σωτήρης Μουστάκας υποδυόμενος τον Τιτσιάνο, ο  δε Στάθης Ψάλτης ως ηγούμενος Μονής Σινά, είχαν  προκαλέσει  ρίγη συγκίνησης. Πείτε μας κάτι γι’ αυτές τις σκηνές, πως τις εισπράξατε;

Μην παραξενευτείτε: Νιώθω σαν ψυχοπομπός και πιστέψτε με, είναι καλός ρόλος αυτός. Είναι μεγάλη τιμή και ευθύνη βέβαια, εξαιρετικά ταλαντούχοι ηθοποιοί να αφήσουν το τελευταίο καλλιτεχνικό ίχνος τους σε έργο που υπογράφεις και μετά η ψυχή τους να κάνει φτερά για τον Υπερουράνιο Τόπο. Έτσι και ο Σωτήρης Μουστάκας, με την παρουσία του στην ταινία EL GRECO έσβησε όλες τις βιντεοταινίες που είχε κάνει για βιοποριστικούς λόγους, ως ζωγράφος Τισιάνο, και έτσι έχει μείνει πλέον στη μνήμη των θεατών.Όσο για τον Στάθη Ψάλτη, όταν συναντηθήκαμε πρώτη φορά του είπα, δεν θέλω μόνο τις υποκριτικές σου δεινότητες, θέλω να καταθέσεις την ψυχή σου. Και μου απάντησε με τον απλούστερο τρόπο. “Μα γι’ αυτό ήρθα”. Ήξερε βεβαίως ότι θα πεθάνει πολύ καιρό πριν και όπως μπορεί να υποθέσει κανείς, είχε αποφασίσει να αφήσει το τελευταίο καλλιτεχνικό του αποτύπωμα  στην ταινία ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ. Ερμήνευσε με ένα σπαρακτικό “υπερκόσμιο τρόπο” τον Ηγούμενο της μονής Σινά. Τον είχα συναντήσει 35 χρόνια πριν και του είχα πει ότι κάποτε θα συνεργαστούμε.  Όταν ήρθε στο γραφείο δεν ήξερα ότι έχει πρόβλημα υγείας, ενώ ο ίδιος το ήξερε βεβαίως. Ήρθε γνωρίζοντας ότι παίζοντας στην ταινία θα έπαιρνε μια γομολάστιχα και θα έσβηνε κι αυτός τα πράγματα που δεν θα ήθελε να  είχε κάνει, όπως και ο Σωτήρης Μουστάκας.

Πόσες δυσκολίες περάσατε μέχρι να δούμε την ταινία, με τη ζωή και το έργο, του Καποδίστρια να υλοποιείται;

Οι δυσκολίες που συνάντησα ήταν μια πανδημία, ένας πόλεμος και τα εμπόδια της εντόπιας φατρίας του κινηματογράφου. Όμως η ταινία (ελπίζω) θα γίνει ώστε να σβήσει τις ασκήμιες και τους ανθελληνισμούς των διαφόρων επιτήδειων που προσπαθούν να οργανώσουν τους Έλληνες να μην αγαπούν τους καλύτερούς μας. Και ο καλύτερος των καλυτέρων μας είναι ο Καποδίστριας. Και θέλω να πιστεύω πως η ταινία θα συμβάλλει να βρει τη θέση που του αξίζει! Το εύχομαι και το ελπίζω!

Θεωρείτε πως μετά από αυτή την ταινία “Καποδίστριας” θα πάρει τη θέση που του αξίζει στις σελίδες της ιστορίας ίσως και της εκκλησίας;

Είμαι σχεδόν βέβαιος πως ο Καποδίστριας θα αγιοποιηθεί.

Ο Καποδίστριας τι το ιδιαίτερο έχει, σε σχέση με όλα αυτά τα ιστορικά πρόσωπα που έχετε μεταφέρει στην Οθόνη, ποιο στοιχείο τον καθιστά ανυπέρβλητο;

Αυτή η ταινία θα επιδιώξει να αναδείξει την τεράστια προσωπικότητα του Ιωάννη Καποδίστρια και κυρίως την άγνωστη πλευρά του και όσο κι αν σας φανεί περίεργο, πιστεύω ότι αν όλα πάνε καλά και ολοκληρωθεί η ταινία όπως την έχω στο μυαλό μου, είμαι σχεδόν βέβαιος, όπως είπαμε, πως ο Καποδίστριας θα αγιοποιηθεί.  Γιατί όλη του η ζωή ήταν μια προσφορά προς τους άλλους. Δεν έκανε τίποτα  για τον εαυτό του. Ήταν απόλυτα ανιδιοτελής και απόλυτα δοτικός. Αφιέρωσε τη ζωή του και τελικά θυσιάστηκε για       τους Έλληνες και την Ελλάδα που υπεραγαπούσε σαν αληθινός Έλληνας πατριώτης και άνθρωπος της Πίστης και   της Αγάπης. Ξεχωρίζει γιατί είχε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο: ήθελε να κάνει την Ελλάδα χώρα για να φωτίζει ανεξίτηλα το ανθρώπινο γένος. Ήθελε μια χώρα ελεύθερη, μια χώρα-μήτρα όπου οι ιδέες, η φιλοσοφία, η παιδεία, οι τέχνες, ο πολιτισμός να ανθίσουν ξανά στην ίδια χώρα, την Ελλάδα, που τα γέννησε. Ήθελε ένα κράτος Ιερόν.

Στους καιρούς μας είναι επικίνδυνο να είσαι πατριώτης, Είχατε πει πως αν κάνω την ταινία “Καποδίστριας” «κινδυνεύω να με δολοφονήσουν» τι εννοείτε με την φράση αυτή;

Στους καιρούς μας είναι επικίνδυνο να είσαι πατριώτης, να είσαι Έλληνας… και ο νοών νοείτω! Αν της φυσικής εξόντωσης έχει προηγηθεί ηθική δολοφονία, καλλιτεχνική απαξίωση ή και ο διασυρμός, και αν αυτά έχουν αποτύχει, τότε ΝΑΙ, τα μηνύματα έχουν έρθει…και ακριβώς επειδή δεν με εξόντωσαν τα δηλητηριώδη βέλη τους, παραμένω «σαν έτοιμος από καιρό, σαν θαρραλέος». Τους περιμένω με το στήθος προτεταμένο, κοιτάζοντας την ακατανίκητη θάλασσα, το Αιγαίο και λέω, εδώ είμαι όρθιος και δε με πιάνουν τα βόλια τους…

Γ. ΣΜΑΡΑΓΔΗΣ Ο. ΠΑΠΑΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΜΑΡΑΓΔΗΣ

Λίγο πριν κλείσουμε, αφού σας ευχαριστήσουμε για την παρουσία σας στο πανελλαδικό περιοδικό «Πατρινόραμα». Αν βάζατε έναν τίτλο στη ζωή σας ποιος θα ήταν αυτός;

Η φράση του συντοπίτη μου Νίκου Καζαντζάκη (έχουμε γεννηθεί και οι δυο στο Ηράκλειο Κρήτης): «σου ‘λαχε καιρός πολεμικός, πολέμα»… Να πολεμάς για το καλό των άλλων όχι για σένα. Και να μην ξεχνάμε αυτό που επίσης ο ίδιος έγραψε: «αν δεν αγαπάς την πατρίδα σου προκειμένου να αγαπήσεις τάχα την ανθρωπότητα, θα διαπιστώσεις ότι έχεις γίνει ανίκανος να αγαπήσεις οτιδήποτε». Απολύτως το ενστερνίζομαι και το προσυπογράφω.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Γιάννη Σμαραγδή στο περιοδικό “πατρινόραμα-Hellenic” που κυκλοφορεί στα περίπτερα όλης της χώρας με διπλό εξώφυλλο!

366969673 7184432684970559 1961142488519488876 n

patrinorama.com.gr

ΔΗΜΟΦΙΛΗ