«Θα ήθελα να σας διηγηθώ την ιστορία της κυρίας Ειρήνης.
Πιστεύω ότι ενδιαφέρει, διότι συνδέει τις ανάγκες τής κοινωνίας μας, με τις αστοχίες και ελλείψεις του Νομοσχεδίου για τα κόκκινα δάνεια που μόνοι σας τιτλοφορήσατε:
«Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων»
Η κα Ειρήνη:
Μητέρα μονογονεϊκής οικογένειας, σκλήρυνση κατά πλάκας, 70% αναπηρία. Εισόδημα: 550 ευρώ από επίδομα. Δεν ανήκει στους ευάλωτους. Διότι μέχρι πρόσφατα συμπλήρωνε το εισόδημά της.
Το 2006, είχε μπει εγγυήτρια σε ένα δάνειο φίλου, γείτονά της, στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Το 2013, τής ήρθε ειδοποίηση να αποπληρώσει 40.000 ευρώ στην Eurobank.
Γιατί στη Eurobank; Διότι, το δάνειο είχε πέσει και οι δύο τράπεζες είχαν συγχωνευτεί. Aκόμα δεν ξέρει πώς έφτασε να χρωστάει 40.000 ευρώ. Tι ήταν το κεφάλαιο, τι ήταν οι τόκοι, τι οι υπερημερίες. Ούτε σε ποιον μπορούσε να μιλήσει, για να μάθει. Ούτε καν τι δικαιώματα είχε. Τής είπαν, όμως, τις υποχρεώσεις της.
Από εδώ και πέρα, θα ήταν στον Τειρεσία. Κάτι σαν οικονομικό βραχιολάκι φυλακής. Μια στραβή και ξαναμπαίνεις μέσα.
Έκανε διακανονισμό 216 ευρώ κεφάλαιο και 40 ευρώ τόκους τον μήνα στην Eurobank. Σχεδόν το μισό της επίδομα. Για 9 συναπτά χρόνια πλήρωνε επιμελέστατα, με τεράστιες θυσίες δικές της και τής μάνας της. Πλήρωσε κοντά στα 20.000 ευρώ.
«Θα ήθελα να σας διηγηθώ την ιστορία της κυρίας Ειρήνης.
Πιστεύω ότι ενδιαφέρει, διότι συνδέει τις ανάγκες τής κοινωνίας μας, με τις αστοχίες και ελλείψεις του Νομοσχεδίου για τα κόκκινα δάνεια που μόνοι σας τιτλοφορήσατε:
«Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων»
Η κα… pic.twitter.com/6QPTmx8PQx
— Pavlos Yeroulanos (@P_Yeroulanos) November 28, 2023
Όμως, ακούστε.
Το 2022, ενημερώθηκε ότι από αυτό το ποσό που κατέβαλε τόσο καιρό στην Eurobank, 13.000 ευρώ, αντί να πάνε στην PQH, πήγαν στην DoValue. Ούτε την PQH γνώριζε, ούτε την DoValue, ούτε γιατί έπρεπε να πληρώνει αυτές, αντί για την Eurobank.
Το δάνειό της είχε αλλάξει χέρια, χωρίς να το μάθει.
Και τώρα, έπρεπε να διεκδικήσει 13.000 ευρώ, δικά της χρήματα, από την DoValue, για να τα δώσει στην PQH.
Ξεκίνησε με δικηγόρο. Άλλα 1.000 Ευρώ. Πέντε δόσεις δανείου!
Τελικά, πήρε ένα ποσό από την DoValue. Όχι όμως, το σύνολο. Μόνο 5.000 ευρώ και αυτά δεσμευμένα στον λογαριασμό της. Γιατί μόνο 5.000; Διότι, τής είπαν, τις πρώτες 8.000 τις είχε δώσει στην Eurobank. Η Eurobank, με τη σειρά της, λέει ότι τα έδωσε στην DoValue. Ενώ, η τελευταία λέει ότι δεν τα έχει.
Ζήτησε δοσολόγιο.
Η Eurobank δεν το έδωσε ποτέ. H DoValue μόνο από το 2022 και πέρα. Ενώ, οι τόκοι τρέχουν κανονικά στο σύνολο τού ποσού. Όχι τού δικού της υπολοίπου, αλλά του υπολοίπου που βλέπει η PQH.
Συγγνώμη, αντιλαμβάνεστε την παραφροσύνη;
Ούτε Netflix!
Τής είπαν ότι πρέπει να πάει πάλι δικαστικά. Διότι αλλιώς, η PQH θα τής πάρει το σπίτι.
Με απλούς υπολογισμούς, αυτό θα πάρει πάνω από έναν χρόνο. Και νέα αμοιβή για την δικηγορική εταιρεία.
Με αυτά και με αυτά, μια προσαύξηση τουλάχιστον 10% του δανείου της. Χωρίς να φταίει σε τίποτα. 20 ακόμα δόσεις δανείου. Ενάμιση ακόμα χρόνο αποπληρωμής.
Αν όλα πάνε καλά για εκείνη.
Η αλήθεια είναι μία. Οι τράπεζες ούτε ξέρουν ποια είναι η κα Ειρήνη. Ούτε τους ενδιαφέρει, ούτε οφείλουν να την ενημερώνουν πώς έφτασε να χρωστάει και σε ποιον, ούτε καν να τής δίνουν αληθινές επιλογές, ώστε να επιβιώσει.
Για τις τράπεζες, η κα Ειρήνη είναι ανώνυμη.
Ένας αριθμός χαμένος μεταξύ μηχανημάτων.
Με δικούς σας νόμους. Και νόμους τής Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Σας παρακαλώ, κυρίες και κύριοι τής Κυβέρνησης, όσο θα συζητούμε γι’ αυτό το Νομοσχέδιο, το Νομοσχέδιο για τα κόκκινα δάνεια που εσείς ονομάζετε «Διαφάνεια, ανταγωνισμός και προστασία ευάλωτων», προσπαθείστε να μην κάνετε το ίδιο λάθος με τις τράπεζες.
Δε μιλούμε για αριθμούς. Μιλούμε για ανθρώπους.
Αγαπητές συναδέλφισσες και αγαπητοί συνάδελφοι,
Έχετε ζήσει ποτέ πτώχευση; Ή την εμπειρία ενός δανειολήπτη που οδεύει προς την πτώχευση;
Δε ρωτάω με διάθεση ειρωνείας ή δραματοποίησης.
Ρωτάω, διότι για έναν άνθρωπο που δεν την έχει ζήσει είναι δύσκολο να ταυτιστεί με τα συναισθήματα που συνοδεύουν τη διαδικασία.
Τα κυριότερα είναι τρία:
Πρώτον, φόβος. Φόβος, ότι αύριο θα έρθει ο δικαστικός κλητήρας και θα σού παραδώσει ένα χαρτί που λέει ότι όλα κάπου εδώ τελειώνουν. Φόβος που σε παγώνει, όταν χτυπάει το τηλέφωνο και δεν φαίνεται ποιος σε καλεί. Που σε κάνει να μη θέλεις να σηκωθείς από το κρεβάτι.
Δουλεύεις σαν το σκυλί, αλλά δεν χτίζεις τίποτα. Ούτε για σένα, ούτε για τους δικούς σου.
Μια στραβή, μια ασθένεια, ένας κορονοιός, μια πλημμύρα και όλα τελειώνουν.
Το δεύτερο συναίσθημα; Χειρότερο! Νιώθεις ντροπή. Ντροπή ότι «έπαιξες και έχασες». Νιώθεις ντροπή ότι σε εμπιστεύτηκαν άνθρωποι και εσύ τους κρέμασες. Ή ότι εμπιστεύτηκες εσύ τους λάθος ανθρώπους. Ότι ανοίχτηκες και δεν υποθήκευσες μόνο το δικό σου μέλλον, αλλά και το μέλλον των παιδιών σου. Ντρέπεσαι να κοιτάξεις τη σύντροφο ή τον σύντροφό σου στα μάτια.
Όλα όσα χτίσατε μαζί, για χρόνια, είναι τώρα στον αέρα.
Το τρίτο συναίσθημα, είναι ότι νιώθεις χαμένος. Μου το περιέγραψε ένας φίλος:
είναι σαν να έχεις χάσει το διαβατήριο και το πορτοφόλι σου σε μια χώρα που κανένας δεν μιλάει τη γλώσσα σου.
Δεν ξέρεις τι να κάνεις και σε ποιον να αποταθείς.
Τα τρία συναισθήματα λειτουργούν, μαζί και συσσωρευτικά. Οδηγούν στην απόγνωση, συχνά στην κατάθλιψη, πολλές φορές στη διάθεση να τερματίσεις την ίδια σου τη ζωή.
Όχι δικά μου λόγια. Ψυχολόγων. Δε θέλεις να ζεις άλλο με το βάρος που επωμίστηκες. Αλλά δεν θέλεις να το περάσεις και στην οικογένειά σου.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το πω:
Το κοκκίνισμα ενός δανείου είναι καταδίκη.
Έτσι νιώθει η κα Ειρήνη, που δεν πήρε καν δάνειο.
Αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα, υπάρχουν 1.000.000 συμπολίτες μας που βιώνουν την ίδια εμπειρία.
Αλλά η κυρία Ειρήνη νιώθει μόνη. Σαν να έχει χάσει το πορτοφόλι και το διαβατήριό της σε μια χώρα που κανένας δεν μιλάει τη γλώσσα της.
Φανταστείτε λοιπόν, τη χαρά της, όταν άκουσε ότι αυτή η Κυβέρνηση με μεγάλες τυμπανοκρουσίες ήταν έτοιμη να της προσφέρει λύση στο πρόβλημά της.
Ότι θα περάσει Νομοσχέδιο που αφορά τα κόκκινα δάνεια.
Ότι θα ανακουφίσει χιλιάδες νοικοκυριά.
Ότι θα κουρέψει μέχρι και 68%.
Ότι θα προστατέψει τους ευάλωτους.
Αυτά δεν λέτε στον κόσμο, κ. Υπουργέ;
Αυτό που δεν φαντάστηκε ποτέ, είναι ότι το Νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα δεν κάνει τίποτα από όλα αυτά για εκείνη.
Αφορά μήπως μια ευρεία αντιμετώπιση τού ιδιωτικού χρέους; Όχι.
Αφορά μήπως μια νέα προσπάθεια διάσωσης τής πρώτης κατοικίας; Ούτε.
Αφορά μήπως τους αγρότες που έχουν υποθηκεύσει το χωράφι από το οποίο βγάζουν το εισόδημά τους; Ούτε αυτό.
Αφορά μήπως τους δανειολήπτες που με παρότρυνση των τραπεζών δανείστηκαν σε Ελβετικό Φράγκο; Όχι.
Μήπως τουλάχιστον βοηθάει με τον συμψηφισμό των οφειλών προς το δημόσιο; Ούτε.
Ή μήπως τη δυνατότητα ενός δανειολήπτη να αγοράσει το δάνειό του, πριν μεταβιβαστεί,
όπως είχαμε προτείνει εμείς, σε τιμή μικρότερη τής ονομαστικής του αξίας; Προφανώς, όχι.
Αφορά μήπως τη σύνδεση του Κώδικα Δεοντολογίας που επιβάλει η Τράπεζα τής Ελλάδας στις τράπεζες με κανόνες που προστατεύουν τους δανειολήπτες; Ούτε αυτό.
Διευρύνει μήπως τα κριτήρια, για να ονομαστεί ένας δανειολήπτης «ευάλωτος»; Όχι.
Ή μήπως είναι ένας νόμος που θα προστατεύσει κάποια έστω δικαιώματα εγγυητών, τα οποία οι τράπεζες τούς ανάγκασαν να αποποιηθούν; Όχι.
Θα δώσει κίνητρα σε καλούς πληρωτές, όπως η κα. Ειρήνη; Όχι.
Μήπως προσφέρει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες των τιτλοποιημένων δανείων, που αφορούν την μεγάλη πλειοψηφία των δανειοληπτών, να έχουν κάποια δικαιώματα όπως αυτά των δανειοληπτών των οποίων τα δάνεια πουλήθηκαν; Όχι.
Τίποτα από όλα αυτά.
Αυτό που κάνει το Νομοσχέδιο, σήμερα, είναι τρία πράγματα:
Πρώτον, ενσωματώνει οδηγία τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και από αυτήν ακόμα, έχετε παραλείψει να αξιοποιήσετε το ένα κομμάτι που αφορά τους δανειολήπτες και τη δυνατότητά τους να προσφύγουν, αν η προσφορά τής τράπεζας για διακανονισμό δεν συνάδει με τις αξίες και τα εργαλεία που προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας.
Δεύτερον, αλλάζει τους κανόνες λειτουργίας του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ελάχιστα. Δίνει το δικαίωμα στους δανειολήπτες να γνωρίζουν το κεφάλαιο, το ισχύον επιτόκιο, τις προμήθειες και τα έξοδα που πληρώνουν.
Για τα αυτονόητα συζητάμε.
Ενώ δεν έχει καμία πρόβλεψη για να γνωρίζουν οι δανειολήπτες, το ιστορικό του δανείου τους ή πώς έφτασαν να χρωστάνε αυτά που χρωστάνε.
Λείπει η λέξη «ιστορικό». Η πιο κρίσιμη!
Και όλα αυτά για έναν μηχανισμό που, κατά γενική ομολογία, έχει αποτύχει.
Και τρίτον, αφορά ζητήματα σχετικά με την επέκταση του «Ηρακλής». Για να μπουν όλες οι τράπεζες, και οι περιφερειακές, και να δημιουργηθεί ο «πολυπόθητος» για εσάς, νέος πυλώνας.
Και αυτό αφορά την κα Ειρήνη, πώς;
Ξέρω τι θα πείτε, διότι αυτά λέτε στον τύπο:
«Με τον εξωδικαστικό διευρύνουμε την ευκαιρία σε δανειολήπτες να κάνουν διακανονισμό.»
Ωραία. Πόσους;
270 δισ. το ιδιωτικό χρέος. 90 δις τα κόκκινα δάνεια στα funds και 10 στις τράπεζες; 100 δισ.
Πόσα έχουν ρυθμιστεί εξωδικαστικά μέχρι σήμερα; τρεισήμισι δισ.! Το 3,5%!
Από τα οποία, 1 στα 3 δάνεια, ξανακοκκινίζουν μέσα στο εξάμηνο.
Και θα τα φτάσετε πόσα; 7; 8;
Και το λέτε λύση;
Και ας πάμε στους ευάλωτους.
Θα πείτε: «Διορθώνουμε πρακτικά ζητήματα τού Φορέα Επαναπόκτησης Κατοικίας»
Για ποιον; Για τους δανειολήπτες; Όχι, για τα funds.
Και πόσοι από τους 1.000.000 συμπολίτες μας που έχουν κόκκινα δάνεια, και τους αφορά αυτό το μέτρο, έχουν εμπιστευτεί, μέχρι σήμερα, αυτό το εργαλείο;
10.000 άτομα;
50.000 άτομα;
200.000 άτομα;
Όχι.130 άτομα.
Αυτό λέτε λύση;
Τη διόρθωση ενός μηχανισμού που αφορά το 0,00013% τού προβλήματος;
Και όλες τις ουσιαστικές αποφάσεις, τις παραπέμπει σε υπουργική απόφαση. Γιατί; Για να διαπραγματευτείτε με τα funds.
Αν σας ενδιέφεραν οι δανειολήπτες, θα τα βάζατε στο Νομοσχέδιο.
Θα πείτε, επίσης, ότι «αυξάνουμε τον ανταγωνισμό των τραπεζών». Σωστά. Βάζετε τα funds να δίνουν δάνεια. Δίκοπο μαχαίρι και το ξέρετε.
Αυξάνει τον ανταγωνισμό, ναι.
Αλλά, αυξάνει και το κίνητρο ανθρώπων σε απόγνωση να πάρουν δάνειο, με χειρότερους όρους, ελπίζοντας σε λίγο παραπάνω χρόνο.
Και πού βρίσκονται σήμερα οι δανειολήπτες σε απόγνωση;
Στα funds, που σήμερα αποκτούν δικαίωμα να δώσουν δάνεια.
Είναι σαν να δίνεις σε καζίνο το δικαίωμα ψυχολογικής υποστήριξης σε άνθρωπο που έχει εθιστεί στον τζόγο.
Το κίνητρο δεν είναι να σώσουν τον άνθρωπο τα καζίνο. Αλλά να τον βάλουν μέσα, πιο βαθιά, για πιο πολύ καιρό.
Η αλήθεια είναι μία.
Ότι για μια ακόμη φορά περνάτε ένα Νομοσχέδιο που αφορά τις τράπεζες και τα funds. Όχι τους δανειολήπτες.
Μα θα μου πείτε:
«It’s the economy, stupid»
«Οι τράπεζες είναι η οικονομία.»
Και εκεί ακριβώς είναι η διαφορά μας.
Για μας κ. Υπουργέ,
η κα Ειρήνη «is the economy… stupid».
Εσείς πιστεύετε ότι, για να σώσουμε τους δανειολήπτες πρέπει να έχουμε δυνατές τράπεζες.
Εμείς, πιστεύουμε ότι, για να σώσουμε τις τράπεζες πρέπει να έχουνε δυνατούς δανειολήπτες.
Από αυτήν, τη θεμελιώδη διαφορά πηγάζει η διαφορετική μας νοοτροπία.
Διότι, για εμάς, η κα Ειρήνη είναι και η κοινωνία και η οικονομία. Και, σήμερα, την κρατάτε καθηλωμένη.
Είναι η χήνα με τα χρυσά αυγά και εσείς συνεχίζετε να σκοτώνετε τη χήνα.
Γιατί τη λέω έτσι;
Διότι, η κα Ειρήνη είναι ζωντανή και θέλει να παλέψει. Θέλει να ζήσει μια ζωή με το κεφάλι της ψηλά, να αποπληρώσει την υποχρέωση που άλλοι τής φόρτωσαν, αλλά να αφήσει και κάτι, ώστε το παιδί της να ζήσει, να σπουδάσει, να γίνει κομμάτι της κοινωνίας.
Τουλάχιστον, το σπίτι που τής άφησαν οι γονείς της.
Και εσείς, την τρέχετε από τον Άννα στον Καϊάφα. Χρεώνοντάς την, όλο και περισσότερα χωρίς να ξέρει τι χρωστάει, σε ποιον, γιατί και από πού να πιαστεί.
Έχει ελάχιστα δικαιώματα και αυτά που έχει τα περνάτε από χίλια κόσκινα. Μπας και κάτι χάσουν οι τράπεζες από αυτά που πρέπει να εισπράξουν.
Μα, θα μου πείτε πάλι:
«Και αν η κυρία Ειρήνη είναι ‘’πονηρούλα’’;», όπως αρέσκεστε να λέτε τους κακοπληρωτές.
(Παρεμπιπτόντως, ωραία επιλογή φράσης, κ. Υπουργέ. Τους μόνους δανειολήπτες που εξανρθωπίσατε είναι αυτούς που δεν πληρώνουν.)
Αλλά αλήθεια, μετά από 12 χρόνια και τρεις απανωτές κρίσεις, (οικονομική: 10 χρόνια, υγειονομική: 3 χρόνια, κλιματική: τα τελευταία δύο τουλάχιστον) πόσοι από τους μικρούς δανειολήπτες πιστεύετε εσείς ότι είναι κακοπληρωτές;
Πόσους από τους Θεσσαλούς που θα κοκκινίσουν φέτος τα δάνειά τους θα τολμήσετε να αποκαλέσετε αύριο «πονηρούληδες», κε Υπουργέ;
Αφού ξέρετε πολύ καλά ότι «μπαταχτσήδες», «πονηρούληδες», «κακοπληρωτές» είναι όσοι νιώθουν «πολύ μεγάλοι για να πεθάνουν»;
Η κα Ειρήνη δεν είναι τόσο μεγάλη. Και φοβάται. Και πληρώνει καλά. Όπως η μεγάλη πλειοψηφία των δανειοληπτών.
Αν μπορούν, πληρώνουν.
Μήπως, λοιπόν, με αυτό τον μύθο σχεδιάζετε γύρω γύρω από το πρόβλημα και δεν μπαίνετε στην ουσία;
Μήπως με τον φόβο, μήπως χάσει μια τράπεζα ένα ευρώ, εσείς έχετε χάσει την επαφή σας με την πραγματικότητα;
Γι’ αυτό, το ΠΑΣΟΚ δεν έφερε μόνο μια πρόταση για τα δάνεια και το ιδιωτικό χρέος:
Έφερε επτά:
Και τον νόμο Κατσέλη εμείς τον φέραμε.
Και για την προστασία τής παραγωγικής αγροτικής γης.
Kαι για τη δυνατότητα εξαγοράς τού δανείου, πριν μεταβιβαστεί.
Και για τον συμψηφισμό για οφειλές, προς το δημόσιο και για τις δόσεις αποπληρωμής.
Και γι’ αυτούς που είχαν δανειστεί με ελβετικό φράγκο.
Και για τους εγγυητές.
Και για τους κανόνες δεοντολογίας των funds.
Βλέπετε κάτι κοινό στις προτάσεις μας;
Αφορούν ανθρώπους. Όχι τράπεζες.
Αφορούν ανθρώπους που, αν νιώσουν πιο δυνατοί θα κάνουν και τις τράπεζες πιο δυνατές.
Διότι θα μπουν στην παραγωγική διαδικασία.
Αφορούν χιλιάδες νοικοκυριά που σήμερα είναι στην οικονομική αδράνεια, διότι έκαναν ένα λάθος μέσα σε τρεις απανωτές κρίσεις.
Κ. Υπουργέ,
αν δεν μπορείτε να δείτε τον άνθρωπο πίσω από το δάνειο, δείτε τουλάχιστον ότι οι άνθρωποι που μπορούν να απογειώσουν την οικονομία με τη δουλειά, την κατανάλωση και τις επενδύσεις τους, είναι σήμερα με τα χέρια δεμένα.
Και ότι αυτό το Νομοσχέδιο, δεν τα λύνει. Γι’ αυτό δεν μπορούμε να ψηφίσουμε το Νομοσχέδιο στη σημερινή του μορφή.
Ένα Νομοσχέδιο που λέει ότι λύνει το πρόβλημα, ενώ στην πραγματικότητα αγοράζει μόνο χρόνο για εσάς, τις τράπεζες και τα funds δεν είναι το Νομοσχέδιο που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία.
Προφανώς, θα ψηφίσουμε την Ευρωπαϊκή οδηγία, όπως κάνουμε πάντα.
Αλλά το δικό σας κομμάτι υπολείπεται και των αναγκών τής κοινωνίας και των δυνατοτήτων τής οικονομίας και κυρίως, τής επικοινωνιακής σας τακτικής.
Οπότε, για το όνομα του Θεού, σταματήστε να πουλάτε στην κα Ειρήνη ότι φέρατε λύση για το δράμα που ζει. Ότι φέρατε ένα Νομοσχέδιο που αφορά τη «διαφάνεια», τον «ανταγωνισμό» και την «προστασία των ευάλωτων».
Διότι, δεν κάνει τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που καταφέρνετε είναι να προσβάλετε και τη νοημοσύνη της και την απόγνωσή της.
Και αυτό κάνει κακό και σε σας, και σε όλους μας μέσα σε αυτό το Κοινοβούλιο».
Η χθεσινή μου ομιλία στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων τής Βουλής.
#Βουλή #ΠΑΣΟΚ #yeroulanos #Κόκκινα_Δάνεια