Άγιος Νικόλαος, ο άγιος με τις περισσότερες εκκλησίες στο Ζαγόρι!

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Στην λαογραφία ο Άγιος Νικόλαος καταγράφεται ως προστάτης των ναυτικών και στην συνείδηση του λαού μας έχει ταυτιστεί ως «Άγιος της θάλασσας». Θα περίμενε λοιπόν κανείς πως στα Ζαγοροχώρια, που απέχουν πολλά χιλιόμετρα από τη θάλασσα, οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου δεν θα ήταν πολλές. Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει το αντίθετο. Στα χωριά του Ζαγορίου οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου είναι μάλλον περισσότερες από αυτές κάθε άλλου Αγίου!!

Σε μελέτη του ο Κώστας Οικονόμου για τα τοπωνύμια του Ζαγορίου αναφέρει ότι υπάρχουν 28 εκκλησίες του Αγίου Νικολάου στο Ζαγόρι και αυτές γράφει βρίσκονται στα χωριά: Αρτσίστα (Αρίστη), Βίτσα, Βραδέτο, Γρεβενίτι, Δεμάτι, Δόλιανη, Καβαλάρη, Καλουτά, Κουκούλι, Λιασκοβέτσι (Λεπτοκαρυά), Μακρίνο, Μανασή, Ντοβρά (Ασπράγγελοι), Ντομπρίνοβο (Ηλιοχώρι), Πάπιγκο, Πέτρα, Πάνω Σουδενά (Άνω Πεδινά), Σοποτσέλι (Δίλοφο), Τζοντίλα (Δίκορφο), Τσεπέλοβο, Τσερνέσι (Ελατοχώρι) και Φλαμπουράρι.

Είκοσι δύο χωριά του Ζαγορίου στα οποία υπάρχει εκκλησία του Αγίου Νικολάου αριθμεί η εργασία αυτή του Κώστα Οικονόμου και σε μερικά από αυτά γράφει ότι βρίσκονται 2 (Δόλιανη) αλλά και 3 ναοί (Λιασκοβέτσι) αφιερωμένες στον Άγιο!!

Όμως ο κατάλογος αυτός δεν είναι πλήρες, αφού υπάρχουν ναοί του Αγίου Νικολάου και σε άλλα χωριά του Ζαγορίου, όπως στους Φραγγάδες, Καπέσοβο, Ελαφότοπο, Βρυσοχώρι, Σκαμνέλι, Λάιστα, Κήπους ενώ στο χωριό Βίκος (Βιτσικό) υπάρχει έξω από τον οικισμό ένα εικονοστάσι αφιερωμένο στον Άγιο.

Παλιότερα μάλιστα οι εκκλησίες ήταν ακόμη περισσότερες αφού στις μέρες μας κάποιες έχουν πέσει, όπως αυτή του χωριού μας που βρισκόταν στα «Ρασιανά» αλλά και η κεντρική εκκλησία στο Παλιοχώρι. Όλες αυτές αν προστεθούν στις 28 εκκλησίες που κατέγραψε ο Κώστας Οικονόμου, ανεβάζουν τον αριθμό των ναών του Αγίου Νικολάου στο Ζαγόρι.

Είναι σίγουρα αξιοσημείωτο και περίεργο το γεγονός της ύπαρξης στο Ζαγόρι τόσων πολλών εκκλησιών στην μνήμη του Αγίου Νικολάου, ενός «θαλασσινού Αγίου». Ο Κώστας Οικονόμου γράφει ότι αυτό ίσως να οφείλετε στο ότι ο Άγιος Νικόλαος εκτός από προστάτης των Ναυτικών θεωρείται πως είναι προστάτης και των ταξιδιωτών και των ξενιτεμένων. Και επειδή οι Ζαγορίσιοι ξενιτεύονταν και ταξίδευαν από πολύ παλιά, τουλάχιστον από τον 17ο αιώνα, γι’ αυτό πιστεύει ότι τιμάται ο Άγιος τόσο συχνά στην περιοχή μας.

Την εκδοχή αυτή την αναφέρει και ο Λαϊστινός Γιώργος Α. Μέρτζιος στο βιβλίο του «Λάιστα Ζαγορίου Ιωαννίνων» αλλά εκεί καταγράφει και μια δεύτερη. Αυτή θέλει τον Άγιο Νικόλαο να θεωρείται προστάτης των ορφανών, των χήρων και των ανύπαντρων γυναικών και να τιμάται γι’ αυτό στο Ζαγόρι. Μάλιστα αναφέρει ότι παλιότερα οι «μεγαλοκοπέλες» της Λάιστας όταν πλησίαζε η ημέρα της εορτής του Αγίου καθάριζαν και φρόντιζαν αυτές την εκκλησία, ώστε να είναι καθαρή και έτοιμη στις 6 Δεκεμβρίου.

Επίσης στο ίδιο βιβλίου ο Γ. Μέρτζος αναφέρει ότι οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου στο Ζαγόρι αριθμούνται σε 30 και θεωρεί και αυτός τον Άγιο Νικόλαο ως τον Άγιο με τις περισσότερες εκκλησίες στην περιοχή μας.

Ηλιοχώρι (Ντομπρίνοβο) Ζαγορίου
iliochori

ΔΗΜΟΦΙΛΗ