Παρά το γεγονός ότι πολλοί πιστεύουν ότι η φιλοσοφία είναι ένα “άχρηστο πτυχίο” ή “χάσιμο χρόνου”, είναι σίγουρα ένας καταπληκτικός τρόπος να θολώσεις το μυαλό σου. Είναι άλλο πράγμα να σε μπερδεύει κάποιος άλλος, και τελείως διαφορετικό να μπερδέψεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Ποιος δεν χαίρεται όταν καταφέρει να σκεφτεί κάτι τόσο έντονα που το κεφάλι του κυριολεκτικά να πονέσει;
Παρακάτω παραθέτουμε ορισμένες από τις πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες. Ορισμένες από αυτές βγάζουν κάποιο νόημα, ενώ κάποιες άλλες μοιάζουν τελείως παράλογες. Φυσικά όλες βγάζουν κάποιο νόημα αν κοιτάξει κανείς το κοινωνικό υπόβαθρο κατά την περίοδο που αυτές διατυπώθηκαν.
Όπως είπε κάποτε ο μεγάλος Κικέρωνας, “Δεν υπάρχει καμία διατύπωση τόσο παράλογη, που να μην την κάνει ποτέ κανένας φιλόσοφος”.
1. Ιδεαλισμός
Η θεωρία του Ιδεαλισμού λέει ότι δεν υπάρχουν θεμελιώδεις πεποιθήσεις. Αντ’ αυτών, οι πεποιθήσεις μας υπάρχουν σε ένα σύστημα εσωτερικά συνδεδεμένων αντιλήψεων. Με αυτήν την θεωρία μπορείς τελικά να καταλήξεις στο συμπέρασμα ότι κανενός οι πεποιθήσεις δεν είναι πιο σημαντικές από του άλλου. Στο τέλος, αυτή η θεωρία είναι απολύτως κυκλική. Αν μια συγκεκριμένη πεποίθηση είναι αληθινή επειδή είναι συνεκτική ή ταιριάζει σε πολλούς, τότε αυτοί σε σχέση με ποιόν είναι συνεκτικοί. Δυστυχώς δεν υπάρχει αντικειμενική απάντηση. Στο τέλος κολλάς σε ένα ατέρμονα βρόχο.
2. Θεωρία των έμφυτων ιδεών
Η θεωρία των έμφυτων ιδεών λέει ότι το μυαλό γεννιέται και είναι ήδη φορτωμένο με ιδέες και γνώση. Αυτή η θεωρία δημιουργήθηκε για να καταρρίψει την ιδέα του John Locke ότι το ανθρώπινο μυαλό είναι “tabula rasa” δηλαδή λευκό χαρτί το οποίο κατά τη διάρκεια της ζωής γεμίζει με εμπειρία. Η θεωρία έμφυτων ιδεών λοιπόν λέει ότι ξέραμε εξ’ αρχής απλές μαθηματικές αλήθειες, όπως ότι 1+1=2 και άλλες αλήθειες σχετικά με το Θεό. Όμως αν αυτή η θεωρία είναι σωστή, τότε γιατί οι άνθρωποι δυσκολεύονται να προσθέσουν μεγαλύτερους αριθμούς (όπως 1298+9831). Και αν έχουμε αυτές τις έμφυτες ιδέες τότε γιατί δεν πιστεύουν όλοι σε θρησκευτικές πεποιθήσεις ; Και πως ξέρουμε να μαθαίνουμε ποτέ κάτι καινούργιο; Μήπως είναι απλά κάτι που ξέραμε ήδη και απλά το θυμηθήκαμε;
3. Ζωοισμός
Ο Ζωοισμός λέει ότι η ψυχή και το πνεύμα δεν είναι κάτι που υπάρχει μόνο σε ανθρώπους και ζώα, άλλα ότι υπάρχει και σε αντικείμενα όπως πέτρες, φυτά, κεραυνοί, βουνά και άλλα. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο ζωοισμός χρησιμοποιείται μόνο σε κουλτούρες όπου η κοινωνία και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν βασίζονται ιδιαίτερα στην επιστήμη και τα μαθηματικά. Πολλοί σκεπτικιστές εξηγούν ότι η φιλοσοφία του ζωοισμού χρησιμοποιείται μόνο για να παρέχει απαντήσεις σε αναπάντητα ερωτήματα.Όμως οι περισσότεροι θα δυσκολεύονταν να πιστέψουν ότι η πέτρα στο έδαφος έχει δική της ψυχή.
4. Λογικός Ατομισμός
Ο λογικός Ατομισμός έγινε δημοφιλής από τον Bertrand Russell, και λέει ότι ο κόσμος αποτελείται από λογικά δεδομένα (άτομα) που δεν μπορούν να “σπάσουν” σε μικρότερα κομμάτια. Επίσης λέει ότι όλες οι αλήθειες βασίζονται σε μία στρώση από ατομικά δεδομένα. Κατά συνέπεια η θεωρία ισχυρίζεται στο ότι η γλώσσα καθρεφτίζει την πραγματικότητα. Και καταλήγει στο ότι ο κόσμος αποτελείται από δεδομένα που είναι εξαιρετικά απλά και εύκολα στην κατανόησή τους.
5. Αποσυνθετισμός
Αυτή η θεωρία, που πήρε το όνομά της από τον Jacques Derrida, λέει ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο νόημα όταν κάποιος διαβάζει ένα κείμενο. Αντ’ αυτού ένα κείμενο έχει πολλές διαφορετικές ερμηνείες. Επίσης η θεωρία δηλώνει ότι όταν κάποιος διαβάσει ένα λογοτεχνικό κείμενο, θα αποφασίσει ο ίδιος ποιο είναι το νόημα αυτού που διαβάζει. Παρ΄όλο που έχει κάποιες δόκιμες ιδέες, αυτή η θεωρία καθιστά την λογοτεχνία χωρίς κανένα νόημα. Αν μειώνεις και μειώνεις το νόημα από κάτι, στο τέλος καταντάει χωρίς σκοπό. Και αν είμαστε εμείς αυτοί που καθορίζουμε το νόημα για κάτι, τότε πως γίνεται ποτέ κανείς να παρανοήσει κάτι;
6. Φαινομενισμός
Ο Φαινομενισμός λέει ότι τα φυσικά αντικείμενα δεν υφίστανται αυτά καθεαυτά αλλά μόνο σαν αντιληπτικά φαινόμενα. Εννοώντας ότι δεν μπορούμε να ξέρουμε αν κάτι είναι αληθινό πέρα από αυτά που μπορούμε να αντιληφθούμε και να επιβεβαιώσουμε. Παρά το γεγονός ότι αυτή η θεωρία ακούγεται ενδιαφέρουσα, έχει τα θέματά της. Τι ορίζουμε ως επιβεβαιωμένο; Και τι γίνεται με τα μαθηματικά; Τα μαθηματικά σίγουρα είναι αληθινά και δεν χρειάζονται την αισθητική αντίληψη.
7. Ηθικός Εγωισμός
Ο ηθικός εγωισμός λέει ότι κάθε ηθικό ον πρέπει να κάνει ότι είναι προς το συμφέρον του. Βασικά είναι απαραίτητο και αρκετό για μία ενέργεια να είναι ηθικά σωστή για να μπορεί να μεγιστοποιήσει το συμφέρον του καθενός. Αυτό σημαίνει ότι δρούμε με βάση μια συγκεκριμένη ηθική, και λόγω του προσωπικού μας συμφέροντος αυτές οι πράξεις είναι σωστές. Η θεωρία ουσιαστικά υποστηρίζει ότι το να κλέψεις λεφτά είναι σωστό, καθώς εξυπηρετεί τα προσωπικά συμφέροντα του καθενός και επιφέρει υψηλή ανταμοιβή.
8. Ηθική απολυταρχία
Στο μυαλό μου, τίποτα δεν είναι απόλυτο, άρα ο ηθικός απολυταρχισμός απλά δεν λειτουργεί για μένα. Η θεωρία υποστηρίζει ότι υπάρχουν απόλυτα δίκαια και αδικίες και ότι έχει σημασία το πλαίσιο της πράξης. Αυτό θέτει ένα από τα πιο δημοφιλή φιλοσοφικά ερωτήματα? Είναι εντάξει να πεις ψέματα για ένα ευρύτερο καλό; Ας πούμε ότι έχετε πει ένα ψέμα για να σώσετε μια ζωή. Είναι ηθικά λάθος γιατί απλά είναι ψέμα; Ποιος ξέρει, ποτέ δεν τελειώνει. Φωτογραφία από τον Michael Guerreiro.
9. Ουδέτερος Μονισμός
Ο Ουδέτερος μονισμός λέει ότι η ψυχική και η φυσική δεν είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Αντ ‘αυτού, η άποψη υποστηρίζει ότι το σώμα και το μυαλό είναι κατασκευασμένα από το ίδιο υλικό, το οποίο δεν είναι πνευματικό ή σωματικό. Η θεωρία υποθέτει ότι ο νους είναι «πραγματικός» και στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη νοητική ικανότητα.
10. Σολιψισμός
Σολιψισμόs είναι μια φιλοσοφική θεωρία που αναφέρει ότι ένα άτομο μπορεί να ξέρει τίποτα, αλλά ότι αυτός / αυτή υπάρχει, και ότι ο εαυτός είναι το μόνο υπαρκτό. Σε κοινές λέξεις, ο σολιψισμός εκφράζει ότι αυτό που πιστεύετε είναι το μόνο πραγματικό πράγμα. Συζήτηση για εξαιρετικά εγωκεντρικούς.