Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος ήταν αρχαίος Έλληνας μαθηματικός, γεωγράφος, αστρονόμος, γεωδαίτης, μουσικός, ποιητής, ιστορικός, φιλόλογος και συγγραφέας, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία που υπολόγισε το μέγεθος της Γης και κατασκεύασε ένα σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς.
https://twitter.com/thefigen/status/1550506415718121473?s=21&t=JU63KrEf3C8Ez6SHNxwDZA
Η ιδέα ότι η Γη είναι σφαιρική εισήχθη για πρώτη φορά από έναν άλλο αρχαίο μαθηματικό, τον Πυθαγόρα, γύρω στο 500 π.Χ. και επικυρώθηκε από τον Αριστοτέλη περίπου 200 χρόνια αργότερα. Ένα ενδιαφέρον βίντεο αποκαλύπτει πως ένας άλλος αρχαίος Έλληνας μαθηματικός, ο Ερατοσθένης, κατάφερε να υπολογίσει την περίμετρο της Γης 2.000 χρόνια πριν, χρησιμοποιώντας το μυαλό του και ένα… ραβδί!
Ο Ερατοσθένης, ο οποίος ήταν επικεφαλής της Βιβλιοθήκης στην Αλεξάνδρεια, είχε ακούσει ότι στη Σύγη, μια πόλη νότια της Αλεξάνδρειας, δεν είχαν παρατηρηθεί κάθετες σκιές το μεσημέρι κατά το θερινό ηλιοστάσιο. Ο ήλιος ήταν απευθείας πάνω από το κεφάλι. Αναρωτιόταν αν αυτό συνέβαινε και στην Αλεξάνδρεια.
Έτσι, στις 21 Ιουνίου έβαλε ένα ραβδί κατευθείαν στο έδαφος και περίμενε να δει αν θα εμφανιστεί σκιά το μεσημέρι. Πράγματι, υπήρχε σκιά, που μετρήθηκε περίπου στις 7 μοίρες.
Ο Ερατοσθένης, που πίστευε ότι η επιφάνεια της Γης είναι καμπυλωτή, θέλησε να επιβεβαιώσει ότι εάν οι ακτίνες του ήλιου έρχονται στην ίδια γωνία την ίδια ώρα της ημέρας, και ένα ραβδί στην Αλεξάνδρεια αφήνει σκιά, ενώ ένα ραβδί στη Σύγη όχι, πρέπει να σημαίνει ότι η επιφάνεια της Γης είναι καμπυλωτή.
Η ιδέα ότι η Γη είναι σφαιρική παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από έναν άλλο αρχαίο μαθηματικό, τον Πυθαγόρα, γύρω στο 500 π.Χ. και επικυρώθηκε από τον Αριστοτέλη περίπου 200 χρόνια αργότερα. Έτσι, κατάλαβε ότι μπορούσε να εκτιμήσει την περίμετρο ολόκληρης της σφαίρας.
Με βάση τη μέτρηση της σκιάς 7 μοιρών στην Αλεξάνδρεια και 0 μοιρών στη Σύγη, ο Ερατοσθένης προσέλαβε έναν άνθρωπο για να μετρήσει την απόσταση μεταξύ των δύο πόλεων και πληροφορήθηκε ότι είναι 5.000 στάδια (περίπου 800 χιλιόμετρα), που αντιστοιχούν σε 7 μοίρες σε σχέση με το κέντρο της σφαιρικής Γης.
Ο Ερατοσθένης προχώρησε υπολογίζοντας την περιφέρεια της Γης – 7,2 μοίρες αντιστοιχούν στο 1/50 των 360 μοιρών του κύκλου, έτσι 800 φορές το 50 ισούται με 40,000 χιλιόμετρα. Έτσι, βρήκε με σχετικά μεγάλη ακρίβεια την περίμετρο της Γης, χρησιμοποιώντας μόνο ένα ραβδί και τον εγκέφαλό του.