Ιππαλεκτρυών – Ένα άγνωστο ον της ελληνικής μυθολογίας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ένα όχι και τόσο γνωστό ον της ελληνικής μυθολογίας είναι ο ιππαλεκτρύων. Πρόκειται για ένα φανταστικό όν, ένα υβριδικό πλάσμα που από τη μέση και πάνω έχει τη μορφή αλόγου και απο τη μέση και κάτω τη μορφή κόκορα. Το πίσω του μέρος φέρει τη φτερωτή ουρά ενός κόκορα, έχει τα φτερά ενός κόκορα καθώς και τα πόδια ενός πτηνού.

Ετυμολογικά η λέξη ιππαλεκτρυών προέρχεται από τη λέξη ἵππος που σημαίνει στα αρχαία Ελληνικά, άλογο και τη λέξη ἀλεκτρυών που σημαίνει αντίστοιχα κόκορας. Η ίδια λοιπόν η λέξη για να περιγράψει αυτό το ον αποτελεί και αυτή ένα «γλωσσικό υβρίδιο.»

Αν και στις γραπτές πηγές ο ιππαλεκτρυών δεν εμφανίζεται συχνά, ούτε υπάρχουν θεματικές ιστορίες ή μυθολογικοί κύκλοι που να τον αφορούν άμεσα, η πιο πρώιμη εμφάνισή του στην εικονογραφία χρονολογείται στον 9ο αι. π.Κ.Ε. από την Κνωσσό. Πιο ολοκληρωμένη η μορφή του εικονογραφικά και πιο συχνή παρατηρείται τον 6ο αι. π.Κ.Ε. και ιδιαίτερα σαν θέμα απεικόνισης στην κεραμική, αλλά και στην γλυπτική.

Στις εικόνες που ακολουθούν βλέπετε για παράδειγμα ένα δείγμα απο γλυπτό που βρέθηκε στην Ακρόπολη και χρονολογείται στους αρχαϊκούς χρόνους. Συχνά απεικονίζεται και κάποιος πολεμιστής που ιππεύει το ον αυτό, όπου είναι και εικονογραφικό θέμα σε ορισμένες σειρές νομισμάτων.

ippalektryon1

ippalektryon2

Στην κωμωδία του Αριστοφάνη, Όρνιθες ο ιππαλεκτρυών περιγράφεται σαν ένα περίεργο πλάσμα με κίτρινα φτερά. Εικονογραφικά όπως παρατηρούμε και απο τις φωτογραφίες ο τρόπος απεικόνισής του είναι σταθερός και παγιωμένος: το μπροστινό μέρος και το κεφάλι είναι ένα άλογο καθώς και τα δύο μπροστινά πόδια, ενώ το πίσω μέρος είναι αυτό ενός κόκορα, με πλουμιστή ουρά, φτερά και ανάλογα πόδια. Συνήθως φέρουν και στην πλάτη τους έναν νεαρό καβαλάρη ή πολεμιστή.

ippalektryon3

Ο Ησύχιος αναφέρει ότι υπήρχαν τρία είδη ιππαλεκτρύονος: ένας με τη μορφή ενός μεγάλου κόκορα, ένας με τη μορφή ενός τεράστιου αρπακτικού και τέλος ενός πλάσματος που έμοιαζε με γρύπα. Στις γραπτές πηγές φαίνεται να υπάρχει μία σύγχιση για το πώς εμφανίζεται αυτό το ον και πριν από τον Αισχύλο δεν υπάρχουν ειδικές περιγραφές ή λέξεις που να αναφέρονται σε αυτό.

ippalektryon4

Συνδυαστικές μελέτες και αναφορές θεωρούν ότι το μοτίβο αυτό πιθανόν να μην είναι αμιγώς Ελληνικό και να προέρχεται από επιρροές από τη Μ. Ανατολή, όπως είναι το σύνηθες και για άλλα υβρίδια της Ελληνικής μυθολογίας. Στην περίπτωση όμως αυτή δεν γνωρίζουμε κάποια παράσταση ιππαλεκτρύονος από την Αίγυπτο ή το χώρο της Μ. Ανατολής. Εικονογραφικά στον Ελληνικό χώρο το συναντάμε κατεξοχή στην μελανόμορφη κεραμική της Αθήνας όπου θα μπορούσε να είναι και μία παραλλαγή του μοτίβου του Πήγασου.

ippalektryon5

Ο ιππαλεκτρυών εμφανίζεται και σε κάποιες σειρές νομισμάτων όπου θα μπορούσαν να αφορούν να αναπαραστάσεις του Πήγασου. Όμως ο τρόπος που αποδίδεται η ουρά και κυρίως τα πόδια με τα νύχια θυμίζει περισσότερο στυλιστικά τον ιππαλεκτρύονα.

Στους Βατράχους του Αριστοφάνη αναφέρεται ότι το ον αυτό απεικονιζόταν συχνά πάνω σε πολεμικές ασπίδες και μάλιστα έχει υπάρχει απεικόνιση πάνω σε ερυθρόμορφο αγγείο που δείχνει τη θεά Αθηνά να κρατάει μία τέτοια ασπίδα. Όπως συμβαίνει και με άλλα ανάλογα όντα της Ελληνικής μυθολογίας, όπως για παράδειγμα με το κεφάλι της Μέδουσας, η χρήση αυτή υποδηλώνει έναν προφυλακτικό ή αποτροπαϊκό χαρακτήρα.

ippalektryon6

Τέτοιες εικονογραφικές επιλογές θεωρούνταν ότι προκαλούσαν γέλιο και έδιωχναν το φόβο μακρυά ή προκαλούσαν τον τρόμο στα μάτια του εχθρού.

Από την ίδια κωμωδία του Αριστοφάνη μαθαίνουμε ότι το μοτίβο του ιππαλεκτρύονα έφεραν επίσης και πλοία, γεγονός που συνηγορεί με τις μαγικές-αποτροπαϊκές ιδιότητες που πιθανόν είχε το ον αυτό για να προστατεύει τα πλοία και τα πληρώματά τους.

Σε ένα χαμένο έργο του Αισχύλου, Μυρμιδόνες αναφέρεται επίσης ότι η μορφή του ιππαλεκτρύονα υπήρχε στο πλοίο του Πρωτεσίλαου. Σε όσες από τις Αριστοφανικές κωμωδίες γίνεται αναφορά στον ιππαλεκτρύονα υπάρχει μία διάθεση αστειασμού που αφορά τόσο το μέγεθός του, αλλά και το αστείο περπάτημά του.

ippalektryon7

ippalektryon8

https://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2013/04/ippalektrywn-ena-agnwsto-on-ths-ellhnikhs-mythologias.html

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Ματωμένα Χριστούγεννα: Η άγνωστη ταινία με την Έλλη Λαμπετη και το δυνατό καστ

Το 1951 η Ελλάδα προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της. Ουσιαστικά στη χώρα ειχαν σταματήσει να ακούγονται τα κανόνια του πολέμου κάτι λιγότερο από...

Οταν τα πρωινάδικα δεν ασχολιόντουσαν με την κάθε Τουνη και ειχαν καλεσμένους αληθινούς καλλιτέχνες: Μια εξαιρετική εμφάνιση του Χάρρυ Κλυνν στο Mega πριν πολλά...

Υπήρχε κάποια εποχή που τα πρωινάδικα ασχολιόντουσαν με πραγματικούς καλλιτέχνες και όχι με "αστερες" του instagram Μια απολαυστική εμφάνιση του Χάρρυ Κλυνν σε πρωινή εκπομπή...

Μελομακάρονα: Ένας αρχαιοελληνικός άρτος αφιερωμένος στους νεκρούς

Ένας αρχαιοελληνικός άρτος αφιερωμένος στους νεκρούς λούστηκε με μέλι, γέμισε μπαχαρικά και έγινε το σύμβολο των Ελληνικών Χριστουγέννων Τα χριστούγεννα είναι γιορτή που πάτησε σε...

Στα μπλόκα ο πρωθυπουργός αλλά όχι αυτά των αγροτών

Στα μπλόκα βρέθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά όχι εκείνα των αγροτών Χθες το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε σε μπλόκο της τροχαίας για αλκοτέστ.Σταμάταγε η...

Αποθεώθηκε ο Κωστής Μαραβέγιας στο The Voice στη θέση της Ελενας Παπαρίζου

Την θέση της Ελενας Παπαρίζου στο The voice πήρε ο Κωστής Μαραβέγιας καθώς η Ελενα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγείας και νοσηλεύεται 

Γεωμυθολογία και μαντική στο Iερό των Δελφών

Η έναρξη της μεγάλης ανασκαφής στους Δελφούς αντιδόνησε τον παλμό μιας αρχαίας κοινωνίας με καταλυτικό ρόλο στην ιστορία του πολιτισμού Συνδυάζοντας τη συγκλονιστική ομορφιά του...

Η πιο συγκινητική στιγμή με τον Γιώργο Μαζωνάκη στο The voice

Απο τις καλύτερες στιγμές του φετινού voice

Η φωτογραφία με τη μυστηριώδης Ferrari που ανέβασε ο Γιώργος Κύρτσος

Σε ανάρτηση του που συνοδεύεται με τη φωτογραφία μιας Ferrari ο Γιώργος Κύρτσος αναφέρει: Φεράρι,μόνη,περιμένει «γαλάζιο» «τυχερό» του ΟΠΕΚΕΠΕ.. https://twitter.com/giorgoskyrtsos/status/1999860857002426876?s=61

Εμπεδοκλής: Η Φιλότης και το Νείκος, Τα Τέσσερα Στοιχεία

Ο Εμπεδοκλής γεννήθηκε στον Ακράγαντα, μια από τις ωραιότερες πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας, το 490 π.Χ. Θα πρέπει να ήρθε σε επαφή τόσο με τους...

Φυτό “υπομονή”, ο κάκτος των Χριστουγέννων

Στον ελληνικό χώρο, ο κάκτος των Χριστουγέννων (Schlumbergera sp.) είναι γνωστός και ως “υπομονή”, ένα από τα φυτά που συναντάμε παραδοσιακά στις αυλές των...

Νεκρός στα 60 του χρόνια ο θρύλος του Χόλυγουντ, ο αγαπημένος πρωταγωνιστής του Ταραντίνο, Peter Greene

Ο Peter Greene, γνωστός για το 'Pulp Fiction' και το 'The Mask' βρέθηκε νεκρός στα 60 του μέσα στο διαμέρισμα της Νέας Υόρκης Η Αστυνομία...

Μαρία Καρυστιανου: Ενώ όλοι μας είμαστε υπόλογοι απέναντι στον νόμο, οι Έλληνες πολιτικοί δεν είναι, διότι τους προστατεύει το άρθρο 86 του Συντάγματος

Επειδή για άλλη μία φορά τα Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ΑΠΟΣΙΩΠΟΥΝ το τεράστιο θεσμικό θέμα που έθεσα στην Ευρώπη, οφείλω να...

O Επίκουρος κι η εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας

Ο Επίκουρος, στην Επιστολή προς τον Ηρόδοτο, αναφέρει τις τρεις κύριες αιτίες όπου βασίστηκε η ανθρωπότητα για να προοδεύσει δημιουργώντας τον ανθρώπινο πολιτισμό Οι κοινωνίες δεν προέκυψαν...

Φως στο Τούνελ: Ποιες νέες μαρτυρίες ήρθαν στο φως για το διπλό φονικό στην Φοινικούντα

Αυτόπτης μάρτυρας της απόπειρας  στη Φοινικούντα περιέγραψε στην εκπομπή «Φως στο Τούνελ» το βράδυ της Παρασκευής με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τα όσα βίωσε εκείνη τη...

Ιππαρχία: Η Κυνική φιλόσοφος που αψήφησε την Αθήνα

Στην ένδοξη Αθήνα του 4ου αιώνα π.Χ., οι περισσότερες γυναίκες έμεναν στο σπίτι, αφιερωμένες στον σύζυγο, τα παιδιά και τις οικιακές υποχρεώσεις Μέσα σε αυτό...

Ιφιγένεια: Η πιο αινιγματική μορφή της Ελληνικής μυθολογίας

Η Ιφιγένεια, η πιο αινιγματική μορφή της Ελληνικής μυθολογίας, αποτελεί σύμβολο της θυσίας και της οικογενειακής αφοσίωσης Πράγματι, η ιστορία της, άρρηκτα συνδεδεμένη με τον...

Η Αγία Παρθενομάρτυς Λουκία

Η Αγία Λουκία κατήγετο από τις Συρακούσες της Σικελίας και εμαρτύρησε κατά το έτος 304 μ.Χ. όταν ηγεμόνας της Σικελίας ήταν ο Πασχάσιος και...

Γιώργος Τσαλίκης: Ένιωσε πως τον σημαδεύουν με όπλο και διέκοψε τη συναυλία του – “Πήγα απο καρδιά, Νόμιζα οτι εδώ θα μείνω με φόντο...

Ένα απίστευτο περιστατικό συνέβη το βράδυ της Πέμπτης (11/12) στην Κόρινθο, όταν ο Γιώργος Τσαλίκης συμμετείχε σε χριστουγεννιάτικη συναυλία αλλά την διέκοψε, καθώς όπως δήλωσε...

Σάλος με την καταγγελία του Ευαγγελου Αντωναρου για πίτσα που παρήγγειλε: Η εταιρεία διανομής την παρέδωσε παγωμένη μετά από 71 λεπτά

Χρησιμοποιώ τακτικά την εταιρία διανομής WOLT. Έχω κάνει μέχρι σήμερα 400+ παραγγελίες. Το τελευταίο διάστημα όμως η εξυπηρέτηση έχει πιάσει πάτο. Προϊόντα που φθάνουν με...

Μαχαίρωσαν 14χρονο σε ενέδρα και κατέληξαν στη φυλακή

Οι δύο νεαροί, οι οποίοι κατηγορούνται ότι μαχαίρωσαν έναν 14χρονο στον Χολαργό, οδηγούνται στη φυλακή, μετά την ολοκλήρωση των απολογιών τους Κατά το κατηγορητήριο, οι...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ