Τα υποβρύχια ρομπότ που κατασκευάζονται στην Τουρκία χρησιμοποιούνται στη θαλάσσια αρχαιολογία, στην ακτοφυλακή και στην εξερεύνηση φυσικού αερίου και πετρελαίου.
Ενώ τα γιγάντια ρομπότ χρησιμοποιούνται σε έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου σε πλοία, κυρίως στη Μεσόγειο Θάλασσα, μικρότερα ρομπότ χρησιμοποιούνται σε υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες και έρευνες ανασκαφών, καθώς και σε υποβρύχιες έρευνες της Διοίκησης της Ακτοφυλακής και της Ναυτικής Αστυνομίας.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε μια μελέτη σχετικά με την εφαρμογή δύο ρομπότ, που ονομάζονται Demre και Finike, τα οποία χρησιμοποιούνται στη θαλάσσια αρχαιολογική έρευνα του Πανεπιστημίου Akdeniz στην Αττάλεια.
Τα θαλάσσια βάθη εξερευνήθηκαν με ρομπότ που κατέβηκαν στη Μεσόγειο Θάλασσα σε μια περιοχή κοντά στο θέρετρο Κεμέρ, στην κομητεία της Αττάλειας.
Ο Μπερτάν Τεζτζάν, γενικός διευθυντής της εταιρείας που κατασκευάζει τα ρομπότ, είπε ότι το 70-80 τοις εκατό αυτών των συσκευών παράγονται τοπικά.
« Πρόκειται για μη επανδρωμένα υποβρύχια διαφόρων μεγεθών. Κατασκευάζουμε διάφορους τύπους ρομπότ, από μικρά μεγέθη έως 100 μέτρα, με βάρος από 15-20 κιλά έως 3-4 τόνους και ικανά να καταδύονται σε βάθος 2000 μέτρων.
Οι περιοχές χρήσης τους είναι η αρχαιολογική και γεωλογική έρευνα που διεξάγεται από πανεπιστήμια, καθώς και για μικρές επιχειρήσεις διάσωσης.
Κατασκευάζουμε επίσης μεγάλα ρομπότ που λειτουργούν σε βάθος 2000-3000μέτρων.
Φτιάξαμε ειδικά μικρά ρομπότ για το λιμενικό και τη θαλάσσια αστυνομία. Τα μεγάλα χρησιμοποιούνται από την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων.
Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν μεγάλα ρομπότ στα ερευνητικά μας πλοία Fatih, Kanuni και Abdulhamid Khan.
Λειτουργούν 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα σε μήκος 2200 μέτρων. Υπάρχουν πιλότοι πάνω από το νερό, τα βγάζουν από το νερό κάθε 8-9 μέρες, τα συντηρούν και τα ξαναβάζουν στο νερό. Αυτός ο τύπος συσκευής κάνει όλα όσα δεν μπορούν να κάνουν οι δύτες κάτω από 20 μέτρα. Είμαστε μία από τις ίσως 5 ή 6 εταιρείες στον κόσμο που κατασκευάζουν οποιοδήποτε μέγεθος από αυτά τα ρομπότ», σημείωσε.
Ο Τεζτζάν ανέφερε ότι το ερευνητικό πλοίο της αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Akdeniz, όπου εργάζονται τα δύο ρομπότ Demre και Finike, έχει πολλές συσκευές που μπορούν να πάνε σε βάθος 300-500 μέτρων.
« Κάθε ρομπότ έχει μια κάμερα και έναν αισθητήρα για μια συγκεκριμένη γωνία. Υπάρχει ένας άλλος αισθητήρας στο κάτω μέρος που δείχνει πόσο μακριά βρίσκεται στη θάλασσα. Υπάρχει μια άλλη κάμερα στο πίσω μέρος και υπάρχει ένα φως. Υπάρχουν επίσης 6 ηλεκτροκινητήρες. Χάρη σε αυτούς τους ηλεκτρικούς κινητήρες, μπορείτε να εκτελείτε κινήσεις 360 μοιρών. Τα ρομπότ έχουν πολλές λειτουργίες και ζυγίζουν μόνο 45-50 κιλά. Είναι εξαιρετικά χρήσιμοι στο Λιμενικό και στην Αστυνομία. Τα μοντέλα μας ξεκινούν από 100 μέτρα και κυμαίνονται από 300, 600, 1000 και 3000 .
Ο Τεζτζάν πρόσθεσε ότι χρησιμοποίησαν συσκευές σόναρ στο ερευνητικό πλοίο για θαλάσσια αρχαιολογία , ο επικεφαλής του Τμήματος Συντήρησης και Αποκατάστασης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Πανεπιστημίου Akdeniz, αναπληρωτής καθηγητής Χακάν Ονίζ τόνισε ότι κατάφεραν να σαρώσουν τη θάλασσα σε βάθος 500 μέτρων και να κάνουν εικόνες με αυτές τις συσκευές σόναρ.
Είπε ότι δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη ολοκληρωμένη έρευνα, αλλά υπενθύμισε ότι δεν είναι δυνατό να βουτήξουν οι άνθρωποι σε βάθος 400-500 μέτρων, όπου πιστεύεται ότι βρίσκονται κάποια αρχαία λείψανα.
«Με τα υποβρύχια ρομπότ, ανακαλύπτουμε αν αυτά τα ερείπια είναι πραγματικά αξιοποιήσιμα ή όχι , και αν είναι, να τα ανασκάψουμε με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας.
Είχαμε υποβρύχια ρομπότ στα ερευνητικά μας σκάφη τα τελευταία 2 χρόνια. Είναι σε θέση να ανακτήσουν αντικείμενα από τη θάλασσα . Αυτή τη στιγμή, δύο χώρες στον κόσμο υλοποιούν επιστημονικά καταδυτικά έργα με τη βοήθεια υποβρύχιων ρομπότ», τόνισε ο Ονίζ.
Επισήμανε ότι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν διεθνείς εταιρείες κυνηγιού θησαυρού στη χρήση υποβρύχιων ρομπότ.
«Σήμερα, δυστυχώς, αρκετές εταιρείες πραγματοποιούν παράνομες ανασκαφές σε βάθος 1000-2000 μέτρων σε διεθνή ύδατα , μερικές φορές συνάπτοντας συμφωνίες με άλλες χώρες. Θέλουμε να διεξάγουμε έρευνα σε πολύ βαθιά νερά και, όταν χρειάζεται, να κάνουμε ανασκαφές με υποβρύχια ρομπότ. Οι προετοιμασίες μας για αυτό συνεχίζονται», πρόσθεσε.
Ο Ονίζ υπενθύμισε ότι η Τουρκία έχει περίπου 8.500 χιλιόμετρα ακτογραμμής. «Μέχρι στιγμής έχουμε καταγράψει 367 αρχαιολογικά ναυάγια . Ανάμεσά τους είναι το ναυάγιο της Μέσης Εποχής του Χαλκού στην περιοχή Kumluk, Αττάλεια, που θεωρείται το παλαιότερο ναυάγιο στον κόσμο . Είναι περίπου 3500-3600ετών.
Ελπίζω ότι θα έχουμε την ευκαιρία να τα αποκαλύψουμε και να εκθέσουμε αυτά τα υπολείμματα των ναυαγίων στο Μεσογειακό Υποθαλάσσιο Αρχαιολογικό Μουσείο που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στο θέρετρο Κεμέρ.
—