Από τις 15 Ιανουαρίου 2025 αρχίζει η υποβολή αιτήσεων για ένταξη στο πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ». Με το νέο πρόγραμμα, που είναι συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ, 20.000 δικαιούχοι θα αποκτήσουν με χαμηλότοκο δάνειο την πρώτη τους κατοικία.
Στο νέο «Σπίτι μου ΙΙ» διευρύνθηκαν τα ηλικιακά και τα εισοδηματικά κριτήρια, ώστε ιδιώτες ηλικίας από 25 έως 50 ετών, με ελάχιστο όριο εισοδήματος τα 10.000 ευρώ και μέγιστο ανάλογα με την οικογενειακή τους κατάσταση (20.000 ευρώ για τους άγαμους, 28.000 ευρώ για έγγαμους ή μέρη συμβίωσης, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ ανά τέκνο και 31.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες, πλέον 5.000 ευρώ ανά τέκνο πέραν του πρώτου) να αποκτήσουν τη δική τους στέγη.
Παράδειγμα 1: Ενα διαμέρισμα 80 τ.μ. στη Νέα Σμύρνη, του 1985, που πωλείται 160.000 ευρώ, το αγοράζει κάποιος με ένα δάνειο 110.000 ευρώ για 25 χρόνια. Η δόση χωρίς το «Σπίτι μου ΙΙ» θα ήταν 660 ευρώ, ενώ με το πρόγραμμα 440 ευρώ. Οφελος για τον δανειολήπτη 220 ευρώ τον μήνα. Συνολικό όφελος στα 25 χρόνια του δανείου πάνω από 65.000 ευρώ.
Παράδειγμα 2: Διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αγία Παρασκευή του 1987, που πωλείται σήμερα 220.000 ευρώ, το αγοράζει κάποιος με ένα δάνειο 150.000 ευρώ για 25 χρόνια. Η δόση χωρίς το «Σπίτι μου ΙΙ» πλησιάζει στα 900 ευρώ, ενώ με το πρόγραμμα 600 ευρώ. Οφελος για τον δικαιούχο 300 ευρώ τον μήνα. Συνολικό όφελος στα 25 χρόνια δανείου πάνω από 85.000 ευρώ.
Στο νέο «Σπίτι μου ΙΙ» διευρύνθηκαν τα ηλικιακά και τα εισοδηματικά κριτήρια, ώστε ιδιώτες ηλικίας από 25 έως 50 ετών, με ελάχιστο όριο εισοδήματος τα 10.000 ευρώ και μέγιστο ανάλογα με την οικογενειακή τους κατάσταση (20.000 ευρώ για τους άγαμους, 28.000 ευρώ για έγγαμους ή μέρη συμβίωσης, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ ανά τέκνο και 31.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες, πλέον 5.000 ευρώ ανά τέκνο πέραν του πρώτου) να αποκτήσουν τη δική τους στέγη.
Παράδειγμα 1: Ενα διαμέρισμα 80 τ.μ. στη Νέα Σμύρνη, του 1985, που πωλείται 160.000 ευρώ, το αγοράζει κάποιος με ένα δάνειο 110.000 ευρώ για 25 χρόνια. Η δόση χωρίς το «Σπίτι μου ΙΙ» θα ήταν 660 ευρώ, ενώ με το πρόγραμμα 440 ευρώ. Οφελος για τον δανειολήπτη 220 ευρώ τον μήνα. Συνολικό όφελος στα 25 χρόνια του δανείου πάνω από 65.000 ευρώ.
Παράδειγμα 2: Διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αγία Παρασκευή του 1987, που πωλείται σήμερα 220.000 ευρώ, το αγοράζει κάποιος με ένα δάνειο 150.000 ευρώ για 25 χρόνια. Η δόση χωρίς το «Σπίτι μου ΙΙ» πλησιάζει στα 900 ευρώ, ενώ με το πρόγραμμα 600 ευρώ. Οφελος για τον δικαιούχο 300 ευρώ τον μήνα. Συνολικό όφελος στα 25 χρόνια δανείου πάνω από 85.000 ευρώ.
Το ερωτηματολόγιο
Η κυβέρνηση συνέταξε έναν οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις για το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» και χρηστικές λεπτομέρειες για τους δικαιούχους.
1. Πώς διαμορφώνεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος;
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ» διαμορφώνεται ως εξής:
· Συνολικός προϋπολογισμός: 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
· Το 1 δισ. ευρώ προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), με μηδενικό επιτόκιο και το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ από τα πιστωτικά ιδρύματα.
2. Ποιο είναι το οικονομικό πλεονέκτημα για τον δικαιούχο του προγράμματος;
Μηδενικό επιτόκιο εφαρμόζεται για το 50% του δανείου που προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Το υπόλοιπο 50% από το πιστωτικό ίδρυμα επιβαρύνεται με μειωμένο επιτόκιο, το οποίο είναι προνομιακό και συμφωνείται με τους φορείς κατά την υποβολή των προτάσεών τους.
3. Ποιο είναι το μέγιστο ύψος της χρηματοδότησης;
Το ανώτατο ποσό δανείου που χορηγείται είναι 190.000 ευρώ. Το δάνειο καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου, όπως αυτή ορίζεται στο συμβόλαιο αγοράς.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι, αν η αξία του ακινήτου είναι 200.000 ευρώ, το μέγιστο ποσό δανείου θα είναι 180.000 ευρώ (90% της αξίας). Ο δανειολήπτης τότε θα πρέπει να καταβάλει τουλάχιστον 20.000 ευρώ από δικούς του πόρους. Αν η αξία του ακινήτου είναι 250.000 ευρώ, το δάνειο θα περιοριστεί στο ανώτατο όριο των 190.000 ευρώ και ο δανειολήπτης θα πρέπει να καλύψει το υπόλοιπο ποσό.
4. Τι διάρκεια δύναται να έχει το δάνειο;
Η διάρκεια του δανείου στο πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» δύναται να είναι από τρία έτη (ελάχιστη διάρκεια) έως 30 έτη (μέγιστη διάρκεια).
5. Προσφέρονται εξασφαλίσεις για την παροχή χρηματοδότησης;
Η βασική εξασφάλιση που προσφέρεται για την παροχή χρηματοδότησης είναι:
· Εμπράγματη εξασφάλιση: Λαμβάνεται ως εξασφάλιση το αποκτηθέν ακίνητο.
· Ποσοστό εξασφάλισης: Η εμπράγματη εξασφάλιση δεν ξεπερνά το 120% του ποσού του δανείου.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως, αν κάποιος λάβει δάνειο 100.000 ευρώ, η μέγιστη αξία της εμπράγματης εξασφάλισης (δηλαδή η αξία του ακινήτου για την οποία θα εγγραφεί υποθήκη) δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ. Δεν επιτρέπεται η παροχή προσωπικής εγγύησης τρίτου για τη χορήγηση του δανείου.
6. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι του προγράμματος;
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι:
· άτομα ηλικίας κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου από 25 έως 50 ετών,
· σύζυγοι ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, εφόσον ο ένας εκ των δύο είναι ηλικίας κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου από 25 έως 50 ετών, αν δεν διαθέτουν άλλο ακίνητο κατάλληλο για κατοικία τους και ικανοποιούν τα εισοδηματικά κριτήρια, όπως αυτά αποτυπώνονται στα δικαιολογητικά.
7. Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια που πρέπει να ικανοποιούν οι δικαιούχοι του προγράμματος;
Τα εισοδηματικά κριτήρια διαφέρουν ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση των δικαιούχων και περιλαμβάνουν τόσο κατώτατα όσο και ανώτατα όρια εισοδήματος.
Κατώτατο όριο εισοδήματος: Για όλες τις κατηγορίες δικαιούχων το ελάχιστο όριο εισοδήματος είναι ευρώ 10.000.
Ανώτατα όρια εισοδήματος:
· Αγαμοι: 20.000 ευρώ.
· Εγγαμοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης: 28.000 ευρώ (+4.000 ευρώ ανά τέκνο).
· Μονογονεϊκές οικογένειες: 31.000 ευρώ (+5.000 ευρώ ανά τέκνο, πέραν του πρώτου).
Για το κατώτατο όριο των 10.000 ευρώ λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των ετήσιων φορολογητέων εισοδημάτων (πραγματικών ή τεκμαρτών), ανεξαρτήτως πηγής προέλευσης. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, εισοδήματα από συντάξεις και προνοιακά επιδόματα των εξαρτώμενων τέκνων.
8. Αν δύο σύζυγοι ή μέρη σύμφωνου συμβίωσης κάνουν χωριστές αιτήσεις, λαμβάνεται υπόψη το ατομικό τους εισόδημα;
Σε περίπτωση συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα, ανεξάρτητα από το αν υποβάλλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις.
9. Ποιο είναι το χρονικό διάστημα υπολογισμού των εισοδηματικών κριτηρίων;
Μπορεί να είναι είτε το τελευταίο φορολογικό έτος είτε ο μέσος όρος των τριών τελευταίων φορολογικών ετών. Το τελευταίο φορολογικό έτος ορίζεται ως το αμέσως προηγούμενο του έτους υποβολής αίτησης έτος, εφόσον η υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος έχει εκκινήσει. Αυτό είναι το βασικό σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό του εισοδήματος.
Μέσος όρος τριών τελευταίων φορολογικών ετών:
· Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που το εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους υπερβαίνει το ανώτατο εισοδηματικό όριο της κατηγορίας που υπάγεται ο αιτών.
· Υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματα των τριών τελευταίων φορολογικών ετών.
10. Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής των ακινήτων που γίνονται αποδεκτά από το πρόγραμμα για χρηματοδότηση;
Το πρόγραμμα υποστηρίζει τη δανειοδότηση για ακίνητο που:
· θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία,
· θα βρίσκεται εντός οικιστικής περιοχής,
· πρέπει να αποτελεί ενιαία αυτοτελή, οριζόντια ιδιοκτησία ή μονοκατοικία.
· Η έκτασή του δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.).
· Στα 150 τ.μ. δεν προσμετρώνται τα παραρτήματα – παρακολουθήματα που αποτυπώνονται στο συμβόλαιο αγοράς.
· Εχει παλαιότητα έως 31/12/2007.
· Η αξία του, όπως προσδιορίζεται στο συμβόλαιο αγοράς, δεν υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ.
11. Υπάρχουν κάποιες απαγορεύσεις στις σχέσεις αγοραστή – πωλητή ενός ακινήτου;
Η αγορά του ακινήτου δεν μπορεί να γίνει από συγγενή εξ αίματος ή εξ αγχιστείας Α’ ή Β’ βαθμού του πωλητή. Επίσης, δεν μπορεί να γίνει από σύζυγο ή πρόσωπο που συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με τον πωλητή.
Για την επιβεβαίωση ότι η αγορά του ακινήτου δεν γίνεται από συγγενή εξ αίματος ή εξ αγχιστείας Α’ ή Β’ βαθμού του πωλητή ή από σύζυγο ή πρόσωπο που συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με αυτόν, υποβάλλεται σχετικό σύμφωνο συμβίωσης και πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης αμφότερων, πωλητή και αγοραστή, και των συζύγων/μερών συμφώνου συμβίωσης, τόσο της πατρικής όσο και της μητρικής τους οικογένειας, ανεξάρτητα εάν η αίτηση χορήγησης δανείου υποβάλλεται από κοινού ή από τον έναν εκ των δύο.
12. Αναφέροντας «έως 50 ετών», εννοείται μέχρι και 1 ημέρα προτού κλείσει κάποιος τα 51 ή μέχρι να κλείσει τα 50; Δηλαδή, αν είναι 50 και 1 μήνα, θα μπορεί να συμμετέχει;
Τα φυσικά πρόσωπα που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα είναι οι ενδιαφερόμενοι που κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου είναι ηλικίας από 25 έως 50 ετών. Συνεπώς, οι ενδιαφερόμενοι που έχουν συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας τους, αλλά όχι το 51ο έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα. Επομένως, στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος είναι 50 ετών και ενός μήνα έχει δικαίωμα συμμετοχής.
13. Εγγαμη με ένα ανήλικο τέκνο που βρίσκεται σε διαδικασία συναινετικού διαζυγίου, αλλά δεν έχει βγει η οριστική απόφαση διαζυγίου, πώς αξιολογείται; Εγγαμη ή μονογονεϊκή οικογένεια;
Οι διαζευγμένοι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί ή ακυρωθεί, οι οποίοι δεν έχουν τέκνα, εντάσσονται στην ίδια εισοδηματική κατηγορία με τους άγαμους. Αντίστοιχα, οι διαζευγμένοι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί ή ακυρωθεί και οι οποίοι έχουν ένα ή περισσότερα τέκνα εντάσσονται στην ίδια εισοδηματική κατηγορία με τους μονογονείς.
14. Είναι επιλέξιμο ακίνητο το οποίο φέρει βάρος από προηγούμενο δάνειο;
Στην περίπτωση ακινήτου με βάρος (προηγούμενο δάνειο) αυτό θα γίνεται αποδεκτό προς χρηματοδότηση από το πρόγραμμα, ακολουθώντας τη συνήθη διαδικασία των τραπεζών, ήτοι με χορήγηση δίγραμμης επιταγής προς εξόφληση του προηγούμενου δανείου και βεβαίωση από την τράπεζα που είχε χορηγήσει το δάνειο ότι συναινεί στην άρση του βάρους και δεν έχει έτερη απαίτηση.
15. Τι ισχύει με τους τριτέκνους και τους πολυτέκνους που εντάσσονται στο πρόγραμμα;
Οι τρίτεκνοι και πολύτεκνοι απολαμβάνουν ειδικής μεταχείρισης στο πρόγραμμα, κυρίως μέσω επιδότησης επιτοκίου. Σύμφωνα με την παράγραφο 1.11 του άρθρου 4, οι τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι δικαιούνται επιδότηση επιτοκίου κατά 50% για το μέρος του δανείου που χρηματοδοτείται από το πιστωτικό ίδρυμα. Η επιδότηση αυτή ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια του δανείου.
Αν ο τελικός αποδέκτης είναι τρίτεκνος ή πολύτεκνος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης, η επιδότηση ισχύει από την αρχή του δανείου.
Αν η ιδιότητα του τριτέκνου ή πολυτέκνου αποκτηθεί μετά τη σύναψη του δανείου, η επιδότηση επιτοκίου αρχίζει μετά την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών στο πιστωτικό ίδρυμα και αφορά την υπολειπόμενη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου.
Επίσης, οι τρίτεκνοι και οι πολύτεκνοι έχουν υψηλότερα όρια εισοδήματος για την επιλεξιμότητά τους στο πρόγραμμα σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες δικαιούχων.
16. Για τι διάστημα ισχύει η οικονομική προέγκριση που έλαβε ο ενδιαφερόμενος και τι οφείλει να κάνει στη συνέχεια για την ολοκλήρωση του αιτήματος;
Διάρκεια ισχύος της προέγκρισης:
· Η προέγκριση ισχύει για τουλάχιστον εξήντα (60) ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.
Ενέργειες του ενδιαφερομένου εντός της διάρκειας ισχύος της προέγκρισης:
α) Γνωστοποίηση στο πιστωτικό ίδρυμα:
Ο αιτών οφείλει να ενημερώσει το πιστωτικό ίδρυμα για το ύψος του δανείου που τελικώς θα λάβει. Αυτό θα βασίζεται στο ακίνητο που προτίθεται να αγοράσει και στο συμφωνηθέν τίμημα αγοράς.
β) Προσκόμιση δικαιολογητικών:
Ο αιτών πρέπει να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που προβλέπει ο νόμος και στη συνέχεια το πιστωτικό ίδρυμα έχει προθεσμία 30 ημερών από την προσκόμιση των δικαιολογητικών για να ελέγξει την πλήρωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του αποκτώμενου ακινήτου.
17. Εφόσον το πιστωτικό ίδρυμα λάβει θετική απάντηση στο αίτημα του εκάστοτε ενδιαφερομένου, τι οφείλει να κάνει και τι χρονικοί περιορισμοί τίθενται από το πρόγραμμα;
Μετά τη θετική απάντηση, το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να ενημερώσει τον δικαιούχο και να προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες εντός καθορισμένων χρονικών πλαισίων για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Ενημέρωση του δικαιούχου:
· Το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να ενημερώσει τον δικαιούχο για την υπαγωγή της αίτησής του στο πρόγραμμα.
Διενέργεια ελέγχων:
· Ο δικαιούχος πρέπει να δώσει εντολή για τη διενέργεια νομικού και τεχνικού ελέγχου του αποκτώμενου ακινήτου.
· Το πιστωτικό ίδρυμα διενεργεί νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου. Εάν από τον έλεγχο προκύπτει ότι πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης του δανείου, ενημερώνεται ο δικαιούχος να προβεί στη σύναψη του οριστικού συμβολαίου αγοράς του ακινήτου. Κατόπιν της σύναψης του οριστικού συμβολαίου αγοράς, το πιστωτικό ίδρυμα συνάπτει τη σύμβαση δανεισμού τελικού αποδέκτη.
Οι δικαιούχοι του προγράμματος επιβαρύνονται με τα έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου του ακινήτου, καθώς και τα έξοδα που σχετίζονται με την εγγραφή του βάρους επί του αποκτηθέντος ακινήτου (ενδεικτικά: δαπάνη για την έκδοση της δικαστικής απόφασης εγγραφής, προσημείωσης υποθήκης επί ακινήτου, τέλος για την εγγραφή της προσημείωσης υποθήκης, έξοδα για την υποβολή αίτησης έκδοσης πιστοποιητικών, περίληψη της δικαστικής απόφασης και έκδοση των πιστοποιητικών, έξοδα για τη δήλωση των δικαιωμάτων προσημείωσης, εφόσον λειτουργεί Κτηματολογικό Γραφείο, έξοδα άρσης προσημείωσης).
Χρονικοί περιορισμοί:
α) Διάρκεια ισχύος της έγκρισης υπαγωγής:
· Η έγκριση υπαγωγής ισχύει για ενενήντα (90) ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.
β) Ενέργειες εντός της προθεσμίας:
· Εντός των 90 ημερών πρέπει να έχει συναφθεί το οριστικό συμβόλαιο αγοράς και η σύμβαση δανεισμού τελικού αποδέκτη.
γ) Δυνατότητα παράτασης:
· Σε περίπτωση που έχει υπογραφεί το οριστικό συμβόλαιο αγοράς, αλλά όχι η σύμβαση δανεισμού τελικού αποδέκτη, η υπαγωγή παρατείνεται για τριάντα (30) ακόμη ημέρες. Απαιτείται προηγούμενη ενημέρωση της ΕΑΤ από το πιστωτικό ίδρυμα το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν από τη λήξη της αρχικής προθεσμίας.
Εφόσον παρέλθει η προθεσμία, η εγκεκριμένη υπαγωγή στο πρόγραμμα παύει να ισχύει και ο προϋπολογισμός ς που βάσει αυτής είχε δεσμευτεί, αποδεσμεύεται. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιθυμεί να υποβάλει εκ νέου αίτημα, αυτό οδηγεί σε νέα υπαγωγή, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι στον προϋπολογισμό του προγράμματος.
Σε αντίθετη περίπτωση (αν έχουν εξαντληθεί οι διαθέσιμοι πόροι του προγράμματος), η αίτηση μεταφέρεται σε λίστα και υπάγεται στο πρόγραμμα κατά σειρά χρονικής προτεραιότητας, κατόπιν αποδέσμευσης κεφαλαίων από παύση ισχύος άλλων εγκεκριμένων υπαγωγών.
18. Πότε μπορεί ο ωφελούμενος να εκμισθώσει το ακίνητο που απέκτησε από το πρόγραμμα;
Κατά κανόνα, απαγορεύεται η εκμίσθωση του ακινήτου που αποκτήθηκε μέσω του προγράμματος για τα πρώτα εφτά έτη από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης δανεισμού τελικού αποδέκτη. Η παραβίαση αυτού του κανόνα μπορεί να αποτελέσει λόγο καταγγελίας της σύμβασης. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις:
· Μπορεί να δικαιολογηθεί η εκμίσθωση πριν από την παρέλευση της επταετίας, εφόσον ο τελικός αποδέκτης αποδείξει επαρκώς, σε περίπτωση ελέγχου, τις αντικειμενικές περιστάσεις που κατέστησαν αδύνατη τη χρήση του αποκτηθέντος ακινήτου ως κύριας κατοικίας του.
Παραδείγματα αποδεκτών περιστάσεων:
· Εύρεση εργασίας σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα από εκείνη όπου βρίσκεται το ακίνητο.
· Υπηρεσιακή μεταβολή σε τόπο διαφορετικής περιφερειακής ενότητας.
· Μόνιμη μετακίνηση στο εξωτερικό.