Υπό τον τίτλο «Λεηλασία της Κληρονομιάς της Συρίας: Ένα Αυξανόμενο Κύμα Λαθρεμπορίου Αρχαιοτήτων Μετά την Πτώση του Άσαντ», ο ανταποκριτής της Guardian, Γουίλιαμ Κρίστο, ανέφερε σπαρακτικές σκηνές από την Παλμύρα, όπου αρχαίοι τάφοι σκάβονται τη νύχτα και τα ορόσημα της αρχαίας πόλης παραμορφώνονται, φέροντας ακόμα τα σημάδια της καταστροφής που προκάλεσε το ISIS το 2015.
Σύμφωνα με το Athar Project, μια πρωτοβουλία που ειδικεύεται στην παρακολούθηση της μαύρης αγοράς αρχαιοτήτων, σχεδόν το ένα τρίτο των περισσότερων από 1.500 τεκμηριωμένων λαθρεμπορίων συριακών αρχαιοτήτων από το 2012 έχουν συμβεί μόνο από τον περασμένο Δεκέμβριο. Ο ερευνητής Amr Al-Azm, συν-διευθυντής του έργου και καθηγητής ιστορίας, συνδέει άμεσα αυτή την κλιμάκωση με την κατάρρευση των κρατικών θεσμών και την αποσύνθεση της δομής ασφαλείας.
Η Katie Paul, συν-διευθύντρια του Athar Project, περιέγραψε αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Συρία ως «το μεγαλύτερο κύμα λαθρεμπορίου αρχαιοτήτων» που έχει καταγραφεί στη σύγχρονη ιστορία, ξεπερνώντας αυτό που συνέβη στο Ιράκ, τη Λιβύη και την Υεμένη. Εξήγησε ότι τα αντικείμενα φτάνουν στην αγορά σε λίγες μόνο εβδομάδες, μια άνευ προηγουμένου επιτάχυνση σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Η έκθεση εντόπισε δύο κύριες ομάδες πίσω από τις λεηλασίες:
Απλοί ιδιώτες που αναζητούν γρήγορο εισόδημα χρησιμοποιώντας φθηνούς ανιχνευτές μετάλλων.
Τα οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα που χρησιμοποιούν βαρείς εκσκαφείς στοχεύουν σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους όπως το Tell Sheikh Ali, σε επιχειρήσεις που συχνά οδηγούν στην καταστροφή ανεκτίμητων θησαυρών.
Παρά την επίσημη απαγόρευση, η έκθεση αποκάλυψε ότι το Facebook έχει γίνει μια σημαντική πλατφόρμα για την πώληση αρχαιοτήτων, με εκατοντάδες δημόσιες ομάδες να εκθέτουν αγάλματα, νομίσματα και ψηφιδωτά που μεταδίδονται ζωντανά από χώρους ανασκαφών. Ορισμένες από αυτές τις ομάδες έχουν έως και 900.000 μέλη, παρά τη σιωπή και την αδράνεια του Meta να κλείσει αυτά τα δίκτυα.
Τα λεηλατημένα κομμάτια μεταφέρονται στην Ιορδανία και την Τουρκία προτού λαθραία διακινηθούν στη διεθνή αγορά, όπου τα έγγραφα ιδιοκτησίας τους πλαστογραφούνται και στη συνέχεια εκτίθενται σε δημοπρασίες στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτά τα κομμάτια αποκτώνται από μεγάλους συλλέκτες και μουσεία, επιδεινώνοντας την κρίση του παράνομου εμπορίου της συριακής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Παρόλο που η νέα συριακή κυβέρνηση έχει ανακοινώσει οικονομικά κίνητρα για τους πληροφοριοδότες και έχει επιβάλει ποινές έως και 15 ετών φυλάκισης σε όσους εμπλέκονται, οι προσπάθειές της αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια, κυρίως την έλλειψη πόρων και τις αδύναμες δυνατότητες ασφαλείας για την προστασία των χιλιάδων αρχαιολογικών χώρων σε όλη τη χώρα.
Ολοκληρώνοντας το ρεπορτάζ του, ο Κρίστο μετέφερε μια συγκινητική σκηνή από την πόλη της Παλμύρας, όπου νέοι άνδρες και κάτοικοι της περιοχής οργανώνουν νυχτερινές περιπολίες για να φυλάνε αρχαιολογικούς χώρους, καθοδηγούμενοι από μια βαθιά επιθυμία να προστατεύσουν ό,τι έχει απομείνει από την πολιτιστική μνήμη της Συρίας μετά από 15 χρόνια πολέμου, καταστροφής και λεηλασίας.
—