Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς δήλωσε την Κυριακή το πρωί ότι οι επιθέσεις που εξαπέλυσε η Ουάσινγκτον το βράδυ του Σαββάτου «έχουν καθυστερήσει σημαντικά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν». Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση «κατέστρεψε ολοσχερώς» βασικές εγκαταστάσεις εντός του Ιράν, επικαλούμενος δορυφορικές εικόνες που δείχνουν κατεστραμμένα κτίρια και βουνοπλαγιές που επλήγησαν από βομβαρδισμό ακριβείας.
Υπερβολικές οι εκτιμήσεις
Ωστόσο, το Politico, σε δημοσίευμά του, σημειώνει ότι αυτές οι δηλώσεις «μπορεί να είναι υπερβολικές εκτιμήσεις και αισιόδοξες».
Επικαλούμενο ενημερωμένες πηγές και αναλυτές πληροφοριών, το αμερικανικό μέσο αναφέρει ότι «το Ιράν εξακολουθεί να διαθέτει τα βασικά στοιχεία για να ανοικοδομήσει γρήγορα το πυρηνικό του πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένου του ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού, των εξαρτημάτων φυγοκέντρησης και της εξειδικευμένης ανθρώπινης εμπειρογνωμοσύνης».
Το δημοσίευμα αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Ο Πρόεδρος του Κοινού Επιτελείου Στρατού, Στρατηγός Νταν Κιν, εξήγησε ότι οι τρεις τοποθεσίες που έγιναν στόχος των επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της υπόγειας εγκατάστασης στο Φόρντο, υπέστησαν σοβαρές ζημιές, αλλά ταυτόχρονα υπέδειξε ότι μια τελική αξιολόγηση της έκτασης της καταστροφής θα χρειαστεί κάποιο χρόνο».
Εγείρονται ερωτήματα σχετικά με την πραγματική ποσότητα εμπλουτισμένου ουρανίου που καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των επιθέσεων.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, το Ιράν είχε αποθηκεύσει περίπου 900 λίβρες ουρανίου εμπλουτισμένου κατά 60% έως τις 17 Μαΐου, ποσότητα αρκετή για αρκετές πυρηνικές βόμβες μετά από περαιτέρω εμπλουτισμό.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Γκρόσι, έχει δηλώσει δημόσια ότι το Ιράν μπορεί να έχει αφαιρέσει μέρος ή το σύνολο αυτού του υλικού από διεθνώς ελεγχόμενες εγκαταστάσεις πριν από τις επιθέσεις, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να βρίσκεται ακόμα στην κατοχή του, ισχυρισμός στον οποίο αναφέρθηκε και ο Βανς .
Οι πηγές δήλωσαν στο Politico ότι «το Ιράν είναι σε θέση να αποκρύψει εύκολα αυτό το είδος υλικού, δεδομένου του μικρού μεγέθους των δοχείων στα οποία αποθηκεύονται, τα οποία μοιάζουν με δεξαμενές καταδύσεων. Τα εξαρτήματα της φυγοκέντρησης είναι επίσης μικρά και εύκολα στη μεταφορά και βρίσκονται εκτός διεθνούς εποπτείας από την κατάρρευση της πυρηνικής συμφωνίας το 2018, μετά την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από αυτήν».
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα, οι περισσότεροι Ιρανοί πυρηνικοί εμπειρογνώμονες και επιστήμονες εκκενώθηκαν από τις στοχευμένες εγκαταστάσεις πριν από τις επιθέσεις, πράγμα που σημαίνει ότι το απαραίτητο προσωπικό παραμένει διαθέσιμο. Με ουράνιο εμπλουτισμένο μόνο κατά 60% και μεταξύ 100 και 200 φυγοκεντρητές, το Ιράν θα μπορούσε θεωρητικά να παράγει αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο για να κατασκευάσει μια βόμβα μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το Ιράν δεν χρειάζεται μια τεράστια εγκατάσταση όπως το Φορντό ή το Νατάνζ για την κατασκευή πυρηνικού όπλου.
Αντίθετα, θα μπορούσε να κατασκευάσει μια μικρή εγκατάσταση υπό την κάλυψη ενός πολιτικού βιομηχανικού κτιρίου ή σε μια ορεινή τοποθεσία που είναι δύσκολο να στοχευθεί. Αν και η Τεχεράνη μπορεί να αναβάλει προς το παρόν την κατασκευή μιας νέας εγκατάστασης, η ικανότητά της να λειτουργήσει μία εντός ενός έτους φαίνεται σημαντική.
Μπούμερανγκ
Το Politico, επικαλούμενο ενημερωμένες πηγές, ανέφερε ότι «τα πρόσφατα πλήγματα θα μπορούσαν να αποβούν μπούμερανγκ.
Η στόχευση της ευαίσθητης εγκατάστασης στο Φόρντο θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο καμπής, ωθώντας την ιρανική ηγεσία να λάβει την πολιτική απόφαση να αναπτύξει μια πυρηνική βόμβα, μετά από χρόνια που βασιζόταν στην τεχνική ικανότητα να το πράξει χωρίς να επιδιώκει άμεσα την κατασκευή ενός όπλου».
Εάν ληφθεί η απόφαση, το Ιράν θα πρέπει να «οπλίσει» το ουράνιο — δηλαδή, να το μετατρέψει σε μια παραδοτέα πυρηνική κεφαλή.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν ως προς τον χρόνο που απαιτείται για αυτό. Ορισμένες εκτιμήσεις των ΗΠΑ υποδηλώνουν ότι αυτό το στάδιο θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε περίπου ένα χρόνο, ειδικά επειδή ο εμπλουτισμός ουρανίου και οι εργασίες σχεδιασμού βόμβας μπορεί να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το χειρότερο σενάριο είναι το Ιράν να διαθέτει ήδη μια μυστική εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου, μαζί με ένα σχεδόν ολοκληρωμένο πυρηνικό σχέδιο, το οποίο θα μπορούσε να του επιτρέψει να κατέχει μια βόμβα μέσα σε λίγους μήνες.
Το καλύτερο σενάριο, το οποίο είναι και το λιγότερο πιθανό σύμφωνα με το Politico, είναι οι επιθέσεις να καταστρέψουν ολόκληρο το απόθεμα ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού και τεχνικών εξαρτημάτων της Τεχεράνης. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, το Ιράν εξακολουθεί να έχει την ικανότητα και την τεχνογνωσία να ανοικοδομήσει το πρόγραμμά του μέσα σε λίγα χρόνια.
Politico
—