Από τότε που έληξε η στρατιωτική παρουσία του διεθνούς συνασπισμού στο Ιράκ τον Σεπτέμβριο, η κινητικότητα των αμερικανικών δυνάμεων σε βάσεις στη χώρα έχει αυξηθεί.
Τα αμερικανικά στρατεύματα θα αρχίσουν να αποσύρονται από τις βάσεις στη Βαγδάτη και την Άνμπαρ προς την περιοχή του Κουρδιστάν.
Στο πλαίσιο αυτού, ορισμένα αμερικανικά στρατεύματα στη στρατιωτική βάση Άιν αλ-Άσαντ έχουν αποσυρθεί από το Ιράκ στη βορειοανατολική Συρία.
Σύμφωνα με συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Ιράκ και ΗΠΑ, τα αμερικανικά στρατεύματα που συμμετέχουν στην αποστολή κατά του ISIS θα αρχίσουν να αποσύρονται από το Ιράκ τον Σεπτέμβριο του 2025.
Σύμφωνα με μια ιρακινή πηγή ασφαλείας που δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Rudaw με έδρα το Ερμπίλ, η διαδικασία θα ξεκινήσει στα τέλη Σεπτεμβρίου από τις βάσεις στην Άιν αλ Άσαντ και τη Βαγδάτη.
Η τρέχουσα στρατιωτική κινητοποίηση αποτελεί προετοιμασία για αυτήν την αποχώρηση. Έχει προταθεί ότι η αποχώρηση θα κατευθυνθεί προς το Ερμπίλ, όχι προς τις γειτονικές χώρες, με μέρος της στρατιωτικής παρουσίας να κατευθύνεται προς βάσεις στη βορειοανατολική Συρία.
Ενώ η συμφωνία προβλέπει την αποχώρηση των μαχητικών δυνάμεων, αναφέρεται επίσης ότι η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στη χώρα δεν θα τερματιστεί εντελώς, αλλά θα περιοριστεί σε συμβουλευτικό και υποστηρικτικό ρόλο.
Η συμφωνία προβλέπει, εκατοντάδες αμερικανικά στρατεύματα θα αποσυρθούν από το Ιράκ έως τον Σεπτέμβριο του 2025 και όλα τα υπόλοιπα στρατεύματα θα εγκαταλείψουν τη χώρα έως το τέλος του 2026.
Ωστόσο, ένας Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η συμφωνία δεν σημαίνει πλήρη αποχώρηση από το Ιράκ, αλλά μάλλον μείωση του αριθμού των στρατευμάτων και ανακατανομή των αποστολών.
Τι λέει το Πεντάγωνο;
Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, ενώ απέφυγε να μοιραστεί οποιαδήποτε νέα λεπτομερή πληροφορία σχετικά με το θέμα, επανέλαβε ότι η Ουάσινγκτον παραμένει προσηλωμένη στον τερματισμό της πολεμικής αποστολής του συνασπισμού έως τον Σεπτέμβριο του 2025.
Ένας αξιωματούχος του Πενταγώνου δήλωσε: «Δεν έχουμε τίποτα νέο να ανακοινώσουμε. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να επανεξετάζουν τη δομή των δυνάμεών τους στο Ιράκ και να κάνουν τις απαραίτητες προσαρμογές, σύμφωνα με την κοινή μας δήλωση με το Ιράκ σχετικά με τη μετάβαση της αποστολής του διεθνούς συνασπισμού κατά του ISIS».
Δήλωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν βάσεις στο Ιράκ για να υποστηρίξουν επιχειρήσεις κατά του ISIS στη Συρία μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2026, μετά την οποία θα συνεχιστεί μια διμερής σχέση συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας μεταξύ Ουάσινγκτον και Βαγδάτης.
Η επιλογή του Ερμπίλ ξεχωρίζει
Η απόφαση των ΗΠΑ να αποσύρουν τα ιρακινά στρατεύματά τους από το δυτικό Ιράκ και να τα μεταφέρουν στην αεροπορική βάση Χαρίρ στο Ερμπίλ, κοντά στα ιρανικά σύνορα, θεωρείται νέα στρατηγική. Ο συνολικός αριθμός στρατευμάτων του συνασπισμού αναμένεται να παραμείνει περίπου 2.500. Αυτή η κίνηση ερμηνεύεται ως στρατηγική αναδιάταξης και όχι ως πλήρες τέλος της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή. Το Ερμπίλ είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τη διατήρηση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στη Συρία.
Οι διεθνείς δυνάμεις του συνασπισμού βρίσκονται στη χώρα από το 2014, κατόπιν επίσημης πρόσκλησης της ιρακινής κυβέρνησης, για την καταπολέμηση του ISIS. Ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Μοχάμεντ Σία αλ-Σουδάνι, έχει δηλώσει προηγουμένως ότι η λογική ύπαρξης των δυνάμεων του συνασπισμού έχει εξαλειφθεί και ότι η χώρα του έχει εισέλθει σε μια φάση σταθερότητας.
Μερικά αμερικανικά στρατεύματα εισήλθαν στη βορειοανατολική Συρία
Αναφέρθηκε ότι ορισμένα αμερικανικά στρατεύματα στη στρατιωτική βάση Άιν αλ Άσαντ στο Ιράκ αποσύρθηκαν πρόσφατα από το Ιράκ στη Συρία. Ένας ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος στη στρατιωτική βάση Ain al-Assad δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Kurdistan24 στην Άνμπαρ την Τρίτη 26 Αυγούστου 2025 ότι μια άλλη νηοπομπή αμερικανικών στρατευμάτων είχε αποσυρθεί από τη βάση. Αναφέρθηκε ότι ορισμένα αμερικανικά στρατεύματα είχαν μεταφερθεί από το Ιράκ στη βορειοανατολική Συρία και ότι αυτό το βήμα ελήφθη στο πλαίσιο της απόφασης της Ουάσινγκτον να αποσύρει τις δυνάμεις της από το ιρακινό έδαφος.
Πηγές σημείωσαν ότι ορισμένα αμερικανικά στρατεύματα εξακολουθούν να βρίσκονται στη βάση Άιν αλ-Άσαντ και ότι θα εγκαταλείψουν τη βάση τις επόμενες ημέρες στο πλαίσιο ενός πολυσταδιακού σχεδίου.
Τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή
Οι ΗΠΑ φέρονται να θεωρούν την αποχώρηση από το Ιράκ προς την περιοχή του Κουρδιστάν και τη βορειοανατολική Συρία ως στρατηγικής σημασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ΗΠΑ φέρεται να έχουν μετατρέψει το Κουρδιστάν σε φυσική βάση για τη στρατιωτική και διπλωματική τους παρουσία. Το Διεθνές Αεροδρόμιο του Ερμπίλ φέρεται να αποτελεί βασικό κόμβο υλικοτεχνικής υποστήριξης για τις διεθνείς επιχειρήσεις του συνασπισμού.
Σύμφωνα με τον Δρ. Σαμάν Σάλι, του οποίου η πολιτική έρευνα στην περιοχή έχει τραβήξει την προσοχή, «Ενώ η Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον για το προσωπικό και τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ, η αστάθεια και το αντιαμερικανικό αίσθημα επικρατούν στη Βαγδάτη και στο Νότιο Ιράκ».
Ο Shali σημείωσε ότι η περιοχή του Κουρδιστάν είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους, δηλώνοντας ότι η περιοχή διαθέτει περίπου 45 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 200 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (περίπου 5,67 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) αποθέματα φυσικού αερίου, που ισοδυναμούν με το 3% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Τονίζοντας τη διττή σημασία αυτών των πόρων για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Shali εξήγησε:
Το πρώτο είναι η διασφάλιση της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας και το δεύτερο είναι η δημιουργία επενδυτικών ευκαιριών για τις αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες. Αυτές οι εταιρείες έχουν ήδη επενδύσει σε ορισμένα πετρελαιοπηγεία στο Κουρδιστάν. Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Ερμπίλ και Βαγδάτης σχετικά με τις εξαγωγές πετρελαίου, τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ είναι σαφώς αισθητά στην περιοχή.
T24
—
