Η νέα μοδά του 'Ξένου' Χρήματος : Distressed funds και πραγματικότητα

Του Ηλία Καραβόλια,
To χρήμα απο το εξωτερικό ήταν πάντα ευπώλητο προιόν, στον τόπο αυτό. Άραβες, Ρώσοι, Εβραίοι,Κινέζοι και Αμερικάνοι, ανέκαθεν αποτελούσαν απαραίτητο συμπλήρωμα της μεγάλης, πληθυσμιακά , ”επαγγελματικής” ομάδας που καλείται ”Σύμβουλοι.” Εκατοντάδες Έλληνες, χωρίς ιδιαίτερη τεχνογνωσία, έχουν αποικήσει στον πλανήτη του internet ως υπερ-δικτυωμένοι (over-connected) dealers σε συγχωνεύσεις, εξαγορές, χρηματοδοτήσεις,αγοραπωλησίες επιχειρήσεων. Ελάχιστοι είναι αυτοί που τελικά συντονίζουν επιτυχώς και αμείβονται για αυτό, προσφορά και ζήτηση χρήματος( εννοείται
όχι τέτοιες δύσκολες εποχές,αλλά παλιότερα) Οι περισσότεροι, εξαπατούν τους εαυτούς τους, και έχουν γεμίσει τους υπολογιστές τους με Σύμφωνα Εμπιστευτικότητας, Ιδιωτικά Συμφωνητικά Διαμεσολάβησης ενώ πολλοί μάλιστα έχουν και αντίγραφα ”Εγγυητικών” ή/και έγγραφες προεγκρίσεις χρηματοδοτήσεων. Η αλήθεια είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις κάποιοι ξένοι αετονύχηδες μεσάζοντες σε Ελβετία, Αγγλία, ΗΠΑ ή αλλού,”στήνουν” το όνειρο, και έτσι την παθαίνουν, πολλές φορές άθελα τους, και οι Έλληνες σύμβουλοι, σοβαροί και μή. Μαζί τους όμως ,την παθαίνουν και πολλοί επιχειρηματίες, που προπληρώνουν έξοδα και αμοιβές ή και εκείνοι που πάνω στην απόγνωση τους χρηματοδοτούν τις φρούδες ελπίδες τους για να βρούν ζεστό χρήμα. Αλλά να πούμε και το εξής : σε πολλές περιπτώσεις, κάποιοι έχοντες projects χρεωμένοι επιχειρηματίες,το παίζουν δήθεν έμπειροι σε deals, και θέλουν να δούν πρώτα τα κεφάλαια, και μετά να …ξοδέψουν για συμβουλευτικές υπηρεσίες. Οπότε, ακόμη και αν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον θεσμικού ή στρατηγικού εταίρου, δεν τον βλέπουν ποτέ.
Η νέα μοδά που έχει ”προσγειωθεί” στην χρεωμένη χώρα μας καλείται Distressed Funds. Όχι αυτά που αγοράζουν τα υποτιμημένα ομόλογα ή τις απαξιωμένες μετοχές εισηγμένων( τα Vulture Funds, όπως αποκαλούνται) αλλά αυτά που ”αγοράζουν’ με διάφορες μεθόδους, ‘χρεωμένες’ ευκαιρίες, δηλαδή επιχειρήσεις ή ακίνητα σε δυσμένεια,ώστε να τις ορθοποδήσουν και να τις δώσουν ξανά κερδοφορία και υπεραξία.Η παρα-φιλολογία είναι μεγάλη,σε στήλες εφημερίδων και σε σαλόνια ξενοδοχείων, αλλά ας δούμε προσεκτικά τί συμβαίνει στην πραγματικότητα.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις στην χώρα, έχουν υπέρμετρα αυξημένο βραχυπρόθεσμο δανεισμό, μή εξυπηρετούμενο, και λόγω χαμηλών τζίρων και ζημιών, έχουν μακροχρόνιο δανεισμό που δεν επιτρέπει ”διακανονισμούς” στις τράπεζες, ακόμη και αν εμφανιστεί στρατηγικός εταίρος με ρευστότητα, όπως πχ ένα distressed fund. Πώς όμως ”σχεδιάζουν ” αυτά τα funds , την πιθανή συμμετοχή τους σε μια εταιρεία; Κατ άρχήν τους ενδιαφέρουν μόνο οι ισχυρές ολιγοπωλιακά και κυρίως οι εξαγωγικές εταιρείες, με ισχυρά accounts πελατών σε συγκεκριμένες χώρες του εξωτερικού, χώρες με αυξημένη αγοραστική δύναμη ( άλλωστε οι Έλληνες καταναλωτές, δεν έχουν να ψωνίσουν τα ….βασικά, οι περισσότεροι) .Ουσιαστικά, τα funds αυτά προσφέρουν ελάχιστα κεφάλαια στον μεγαλομέτοχο( υπερχρεωμένος σε τράπεζες και αγορά, εν τω μεταξύ….) που αντιστοιχούν σε αγορά ενός γενναιόδωρου ποσοστού ιδίων μετοχών, με αποτίμηση φυσικά ιδιαίτερα χαμηλή, λόγω της χαμηλής ”καθαρής θέσης” της εταρείας. Πουλώντας προοπτική ”ανάκαμψης”και παραμονή του επιχειρηματία και της διοίκησης στο management, συνήθως δελεάζουν αρκετούς εγκλωβισμένους σε χρέη και επιταγές.
Στην συνέχεια όμως, ενώ η τακτική των περισσότερων distressed funds είθισται να είναι ένας ‘καλός’ διατραπεζικός διακανονισμός, στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως μαθαίνω και υποψιάζομαι ότι ισχύει αυτή την περίοδο, εμφανίζουν στις πιστώτριες τράπεζες σχέδια ‘τιτλοποίησης’ των υποχρεώσεων της επιχείρησης που τους ενδιαφέρει. Συνήθως αυτό συμβαίνει για μεγάλες επιχειρήσεις και μεγάλα δάνεια, διασκορπισμένα σε πολλές τράπεζες. Εννοείται ότι ‘τιτλοποίηση’ σημαίνει άμεση ρευστότητα στις τράπεζες, που συνήθως δεν αντιστοιχεί σε μεγάλο ποσοστό του συνολικού ύψους των δανείων που η τράπεζα χαρακτηρίζει επισφαλές( μπορεί πχ , μια τράπεζα να πληρωθεί απο οίκο τιτλοποίησης, μόλις και μετα βίας το 20% της μέλλουσας αξίας ενός χαρτοφυλακίου δανείων, που ούτως ή άλλως τα θεωρούσε πολύ επισφαλή για να εισπραχθούν στο ακέραιο)
Στον δε επιχειρηματία, η πολιτική του fund είναι σε αυτή την περίπτωση ”take it or leave it”: ”θα σε απαγκιστρώσω απο την θηλειά του χρέους, θα σε ”παντρευτώ” για κάποια χρόνια, και θα σε αφήσω με διαζύγιο μελλοντικά, με …κάποια προίκα, αλλά σίγουρα με ελάχιστα χρέη ”. Ταυτόχρονα εφαρμόζουν έναν εναλλακτικό στρατηγικό σχεδιασμό προσέγγισης των τραπεζών( αν δεν δουλέψει το εργαλείο της τιτλοποίησης) ώστε σαν επενδυτές , μέσα στις προβλέψεις τους για την 5ετία πχ, που θα συνδιοικούν την επιχείρηση για να την ”τουμπάρουν”, κατ αρχήν να μειώσουν όσο γίνεται την τραπεζική θηλειά. Δημιουργείται έτσι μια ‘υποτιμολόγηση του παρόντος ‘ και μια προσδοκία, με πλάνα πολλές φορές εντυπωσιακά και ”βιώσιμα”, χωρίς φυσικά να εξηγείται σε ποιόν θα μεταπωλήσουν ,και πού θα τον βρούν, ώστε να γραφτούν υπεραξίες, εκτός απο τα προσδοκώμενα λειτουργικά κέρδη.
Τότε είναι που δρά το δαιμόνιο ελληνικό ”συμβουλευτικό” μυαλό: πουλάει στον Έλληνα υπερχρεωμένο ,διάφορες λύσεις, βιώσιμες με κάποιες φορές,όπως πχ κοστούμι εισηγμένης στο εξωτερικό( ώστε να τον δούν ”σοβαρά” οι ξένοι….) ή ένα μελλοντικό IPO (δημόσια εγγραφή) σαν exit stratetgy ,για τους στρατηγικούς εταίρους.
Η αλήθεια είναι ότι οι Έλληνες ” επιχειρηματίες”, της αρπαχτής, των δανεικών και των επιδοτήσεων, όχι μόνο τώρα που δεν έχουν καθόλου ρευστότητα, αλλά και τότε που είχαν, αρνούνται να πληρώσουν χρήσιμες συμβουλευτικές υπηρεσίες σε αληθινούς επαγγελματίες συμβούλους-νομικούς και οικονομικούς- πριν δούν το χρήμα να ….έρχεται ( ουρανοκατέβατο άραγε;)Αυτονόητο είναι ότι οι στρεβλώσεις στην οικονομία και οι συναφείς κακές επαγγελματικές σχέσεις, δίνουν και παίρνουν.
Σήμερα, ο ρόλος πολλών μεσαζόντων ‘αληθινού χρήματος’ θα πρέπει να είναι περισσότερο ξεκάθαρος:
ναι μεν κάποιοι επιχειρηματίες , αν πειστούν και δούν πρόσβαση σε ξένα επενδυτικά κεφάλαια, πρέπει να χρηματοδοτούν έξοδα και έμπειρούς συμβούλους ώστε να ”πεισθεί” το ξένο κεφάλαιο για μια ευκαιρία επένδυσης,
αλλά ο ‘γάμος’ του fund με τον ντόπιο επιχειρηματία να γίνεται έτσι, ώστε κατα τον καιρό της συμβίωσης να γεννηθεί προίκα.Τον δε καιρό του προαποφασισμένου διαζυγίου, να μείνει μια κάποια…προίκα , στην καταχρεωμένη σήμερα ‘νύφη’. Τονίζω τα παραπάνω, διότι είναι πλέον γνωστές οι θεωρίες για την Φαντασιακή Αποτίμηση και το Mental Accounting ,που δυστυχώς νιώθω ότι χαρακτηρίζει μεγάλο μέρος του ελληνικού επιχειρηματικού και συμβουλευτικού κόσμου, εν Ελλάδι.
Κάτι τελευταίο, αλλά σημαντικό: θεωρώ ότι τα περισσότερα distressed funds, γνωρίζουν την σκόπιμη καθυστέρηση της Blackrock να ανακοινώσει αποτελέσματα ελέγχων στους ισολογισμούς των τραπεζών, καθυστέρηση που ωφελεί πολλές πλευρές :τρόικα, τράπεζες, κυβέρνηση, Blackrock.
Όποια funds, έχουν άμεση πρόσβαση στο due diligence(έλεγχος) των ελληνικών τραπεζών, αυτά θα καταφέρουν να εισέλθουν, δειλά δειλά, την επόμενη περίοδο, σε κάποιες εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι δε Έλληνες ”σύμβουλοι”, που πουλάνε διαμεσολάβηση και συντονισμό προσφοράς και ζήτησης,θα έχουν για πολύ καιρό ”αφανή ” αντίπαλο, τον μεγαλύτερο επιχειρηματία της χώρας: τις τράπεζες, που κρατάνε μέσω των δανείων, τις τύχες πολλών ελληνικών εταιρειών στα χέρια τους.
Καλό είναι όσοι ασχολούνται με το σπόρ,να σκεφτούνε τρόπους σωστού λανσαρίσματος υπηρεσιών
και δίκαιης τιμολόγησης αυτής της πραγματικότητας. Γιατί συνήθως τα ξένα funds, φεύγουν και έρχονται, δεν πληρώνουν τίποτα, και δυστυχώς πολλοί σοβαροί σύμβουλοι, δρούν ώς νεροκουβαλητές στον μύλο των ελληνικών τραπεζών, παρα το ότι έχουν συμφωνητικά πληρωμής ( άνευ αντικρίσματος) απο τους έλληνες επιχειρηματίες.
Αν δεν φτιάξει η σχέση τιμής και αξίας στις υπηρεσίες μας, δεν θα φτιάξει ποτέ η Οικονομία μας, για να ωφεληθούν πολλοί που παλεύουν με ευθύνη και κόπο, σε αυτή την χώρα…
Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις