Ήταν Φλεβάρης του 2007. Από την παγωμένη Μόσχα ερχόταν μία είδηση που… πάγωσε τους κυβερνητικούς παράγοντες στην Αθήνα.
Σε μία φαινομενικά εύκολη ερώτηση του ανταποκριτή του Mega Θανάση Αυγερινού, ο (και τότε) πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν εμφανίστηκε θυμωμένος με τις καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, λέγοντας με λίγα λόγια: «Υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές…».
Εκείνο το βράδυ, άναψαν τα τηλέφωνα στα δημοσιογραφικά γραφεία, αλλά και στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπου το επιτελείο τού τότε υπουργού Δημήτρη Σιούφα προσπαθούσε να καταλάβει τι συνέβαινε.
Ελάχιστοι ήταν εκείνοι που αντιλήφθηκαν πως ο Βλαδίμηρος έκανε στο τραπέζι του ενεργειακού πόκερ μία μπλόφα, ώστε να παρακινήσει την Αθήνα και τη Σόφια να επισπεύσουν τις διαδικασίες για την προώθηση του αγωγού. Λίγους μήνες αργότερα, στην Αθήνα γινόταν η τελετή υπογραφής της αρχικής συμφωνίας, καθώς στο ενδιάμεσο η δήλωση Πούτιν λειτούργησε ως καταλύτης για την επίσπευση των διαπραγματεύσεων.
Την ιστορία αυτήν την ξέχασαν πολύ γρήγορα οι περισσότεροι. Άλλωστε η συνέχεια της υπόθεσης «Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη» δεν ήταν και τόσο ευχάριστη για καμία από τις εμπλεκόμενες χώρες…
Την περασμένη Δευτέρα, ωστόσο, έφτασε στην Αθήνα μία άλλη είδηση, που αφορούσε τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream. Ειδησεογραφικά sites, σελίδες εφημερίδων και ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέδιδαν πως ο ρωσικός κολοσσός Gazprom βάζει «πάγο» στον νότιο κλάδο τού εν λόγω αγωγού. Οι δηλώσεις αποδίδονται σε υψηλόβαθμα στελέχη του ενεργειακού ομίλου και έγιναν στη Μόσχα, ενώπιον «λίγων και εκλεκτών» δημοσιογράφων από ευρωπαϊκά Μέσα Ενημέρωσης.
Οι Ρώσοι και πάλι τα κατάφεραν: Πέρασαν το μήνυμα προς την ελληνική πλευρά πως η χώρα μας δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία για τα δικά τους σχέδια. Όπως επίσης ότι ο νότιος κλάδος του South Stream ήταν ούτως ή άλλως ένα πάρεργο, που περισσότερο εξυπηρετούσε άλλες σκοπιμότητες, παρά είχε οικονομικό ενδιαφέρον.
Μπλόφες…
Αλήθεια, πόσο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκονται αυτές οι απόψεις; Η Μόσχα έχει πάψει πια να ενδιαφέρεται για τον «μεγάλο ενεργειακό της σύμμαχο» στα Νότια Βαλκάνια; Εκτός από τον πετρελαιαγωγό, χάνουμε τώρα και τον South Stream; Ή μήπως πρόκειται για μία ακόμη μπλόφα των ανθρώπων του Πούτιν για να αποκτήσουν προβάδισμα στον διαγωνισμό για τη ΔΕΠΑ;
Σύμφωνα με όσα μετέδωσαν όσοι παρευρέθηκαν στη συνάντηση στη Μόσχα, τα στελέχη της Gazprom προσπάθησαν να αποσυνδέσουν το θέμα του νότιου κλάδου από τις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ και της ισχυρής ρωσικής υποψηφιότητας για την ελληνική επιχείρηση φυσικού αερίου.
Το νέο ερώτημα που προκύπτει είναι: Πώς συμβιβάζονται αυτά τα δύο; Είναι δυνατόν οι Ρώσοι να εμφανίζονται ως οι θερμότεροι υποψήφιοι για την εξαγορά του ελληνικού συστήματος και ταυτοχρόνως να μην τους ενδιαφέρει η διασύνδεση, η ομαλή και ασφαλής τροφοδοσία του; Μπορεί στο Κρεμλίνο να αποφασίσουν με αρκετά μέτρα και σταθμά, που παραπέμπουν στην παλαιά σοβιετική σχολή, αλλά δεν είναι ούτε ανοιχτοχέρηδες ούτε τσιγγούνηδες για τις μπίζνες που τους φέρνουν κέρδη, αίγλη και ισχύ.
Τη ΔΕΠΑ τη θέλουν για πολλούς λόγους:
• Βασικότερος είναι πως αποκτούν την απόλυτη κυριαρχία σε μία ενεργειακή επιχείρηση με έδρα και δραστηριότητα σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει πολλά.
• Επιπλέον, θα αποκτήσουν απόλυτη κυριότητα στο σύστημα φυσικού αερίου της ευρύτερης περιοχής, πολύ κοντά στα κοιτάσματα της Κασπίας, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, τα οποία αναζητούν διεξόδους προς την «ενεργειακά πεινασμένη» Δυτική Ευρώπη.
u Και το σημαντικότερο: Με την απόκτηση της ΔΕΠΑ, η Μόσχα θα επιτύχει μία από τις σημαντικότερες νίκες στον ακήρυχτο πόλεμο με τα αμερικανικά συμφέροντα για τον έλεγχο των ενεργειακών αγορών στην Ευρώπη και τις γειτονικές περιοχές.
Όλα αυτά οδηγούν σε ένα συμπέρασμα: Είναι αδιανόητο οι Ρώσοι να θέλουν τόσο πολύ να αποκτήσουν τη ΔΕΠΑ και ταυτοχρόνως να ακυρώνουν ένα έργο που θα τους δώσει τη δυνατότητα να κυριαρχήσουν στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και να κάνουν το δικό τους παιχνίδι στην ευρωπαϊκή αγορά. Άλλωστε, η κόντρα με την Κομισιόν και τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών βρίσκεται στο απόγειό της. Άρα όλα τα όπλα θα πρέπει να είναι ενεργά!
Μεγάλο… παιχνίδι
Βέβαια, ο βόρειος κλάδος του South Stream περνάει από πολύ περισσότερες χώρες, με αποτέλεσμα να δίνει πρόσβαση σε περισσότερα ενεργειακά συστήματα της περιοχής. Αλλά μόνο αυτό. Δεν δίνει τον άμεσο και πλήρη έλεγχο των συστημάτων! Κι άλλο ένα σημαντικό στοιχείο: Ο ίδιος κλάδος καταλήγει στα σύνορα της Ιταλίας με τη Σλοβενία για να τροφοδοτεί το δίκτυο και τις ανάγκες του ιταλικού ομίλου Eni, που είναι συνέταιρος της Gazprom. Ωστόσο, το ρωσικό αέριο θα μπορούσε να τροφοδοτήσει την ιταλική αγορά μέσω του ελληνικού δικτύου, με υποθαλάσσιο αγωγό.
Η διαδρομή είναι πολύ μικρότερη και το κόστος δεν είναι απαγορευτικό, εάν υποθέσει κανείς πως το τμήμα στον βυθό του Ευξείνου Πόντου είναι πολλαπλάσιο από εκείνο στην Αδριατική Θάλασσα. Επιπλέον, σημαντικό τμήμα του δικτύου στο ελληνικό έδαφος είναι ήδη κατασκευασμένο ή βρίσκεται υπό κατασκευή κι ενδεχομένως να χρειάζεται αναβάθμιση, ώστε να μπορεί να μεταφέρει τις ποσότητες αερίου που προβλέπονται στα νέα σχέδια.
Όλα τα στοιχεία συνηγορούν στο ότι οι πανίσχυροι μάνατζερ της Gazprom χρησιμοποίησαν την ίδια μπλόφα που έκανε ο Βλαντιμίρ Πούτιν πριν από μία πενταετία. Μόνο που τότε οι συνθήκες ήταν διαφορετικές: Δεν είχε μεσολαβήσει η ανεκδιήγητη επίσκεψη Παπανδρέου στη Μόσχα, που έριξε βαριά σκιά στις ελληνο-ρωσικές σχέσεις. Επιπλέον, τώρα η Ελλάδα περνά τη χειρότερη οικονομική κρίση στην Ιστορία της, με αποτέλεσμα κανείς να μη δείχνει το παραμικρό ενδιαφέρον.
Ωστόσο, οι Ρώσοι, όπως και όλοι οι μανατζαραίοι των ενεργειακών αγορών, γνωρίζουν ότι τώρα είναι ευκαιρία για φθηνές επενδύσεις, που θα προσφέρουν τρελές αποδόσεις σε κέρδη στο μέλλον. Σε συνθήκες κρίσης, λοιπόν, δεν αφήνουν καμία ευκαιρία να πάει χαμένη. Ούτε αυτήν της πτωχής και αλυσοδεμένης από άλλα συμφέροντα Ελλάδας!
L1 – από “Το Ποντίκι” Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις