Πολλοί οικονομολόγοι και αναλυτές είχαν προβλέψει πρόσφατα αλλά και νωρίτερα το 2012 ότι η Ελλάδα θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το ενιαίο νόμισμα, αυτό που έγινε γνωστό ως Grexit.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Citigroup κ. Willem Buiter, ο οποίος επινόησε τον όρο, είχε θέσει το ενδεχόμενο μίας ελληνικής εξόδου εντός 18 μηνών σε 90%. Ωστόσο, αργότερα, αυτή η πιθανότητα μειώθηκε στο 60%, αλλά η Citi επέμενε να εκτιμά ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτύχει στην επόμενη αναθεώρηση του Μαρτίου ή να βρεθεί αντιμέτωπη με την κατάρρευση της τρικομματικής της κυβέρνησης.
Τον κ. Buiter είχαν «ακολουθήσει» κι άλλοι διεθνείς οίκοι και οικονομολόγοι, νωρίτερα το τρέχον έτος, όπως η Credit Suisse, η JP Morgan, η Deutsche Bank, η Nomura, δίνοντας ο καθένας τα δικά του ποσοστά και… στοιχήματα.
Η συμφωνία στο Eurogroup και η απελευθέρωση των δόσεων προς την Ελλάδα, ξεκινώντας μάλιστα στις αρχές της εβδομάδας που έρχεται, χαράσσει το τέλος των σεναρίων γύρω από το Grexit, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ελληνας Πρωθυπουργός, μία άποψη που φαίνεται να τη μοιράζονται? εν μέρει και οι διεθνείς αναλυτές, τουλάχιστον για το βραχυπρόθεσμο διάστημα.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Η συμφωνία για την απελευθέρωση της βοήθειας παρείχε στους φορείς χάραξης πολιτικής στην Ελλάδα και την ευρωζώνη κάποια περιθώρια αναπνοής, αλλά οι κίνδυνοι εκτροχιασμού της χώρας εξακολουθούν να υπάρχουν για το επόμενο έτος, όπως προειδοποιεί ο κ. Ben May, οικονομολόγος της Capital Economics.
Οπως τονίζει, οι αμφιβολίες σχετικά με τη διάσωση της Ελλάδας θα μπορούσαν κάλλιστα να επανεμφανιστούν το επόμενο έτος, ακόμη και μέχρι το πρώτο εξάμηνο.
Ο πρώτος κίνδυνος, σύμφωνα με τον κ. May, είναι η Ελλάδα να μην συμμορφωθεί με τους όρους της τρόικας και ως εκ τούτου να καταστεί «ακατάλληλη» για περαιτέρω πληρωμές.
Ο δεύτερος είναι ότι, ακόμη και αν η Ελλάδα πληροί όλες τις απαιτήσεις, η οικονομία της να εξασθενήσει περισσότερο από τη συρρίκνωση του 4%, που αναμένεται από την τρόικα για την επόμενη χρονιά, κάτι που θα την αναγκάσει να αναθεωρήσει εκ νέου τις προβλέψεις για τις βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος.
Οδεύοντας προς τις γενικές εκλογές του φθινοπώρου, η Γερμανία θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με το δυσάρεστο δίλημμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ή του να αρνηθεί να προσφέρει στην Ελλάδα περισσότερη βοήθεια και να οδηγήσει έτσι στην κατάρρευση του σχεδίου διάσωσης, τονίζει ο κ. May.
ΤΟ BRIXIT
Από το Grexit στο Brixit, είναι το σχόλιο της Morgan Stanley, της οποίας η ομάδα παγκόσμιας στρατηγικής της εκτιμά ότι το Grexit δεν αποτελεί πλέον θέμα για τις αγορές. Οπως σημειώνεται, οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν αρχίσει και συνηθίζουν/αποτιμούν την άποψη ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στη ζώνη του ευρώ για το εγγύς μέλλον. Αντ’ αυτού, οι επενδυτές γίνονται όλο και περισσότερο ανήσυχοι για την πολιτική στάση της Βρετανίας σχετικά με την Ευρώπη, ιδίως εν όψει ενός πιθανού δημοψηφίσματος για ένταξη στην ΕΕ. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2013, μία έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ θεωρείται πλέον πιο πιθανή από ό,τι μία έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ.
Ο μεγαλύτερος απρόσμενος κίνδυνος (tail risk) πριν από έναν χρόνο, ήταν η διάλυση της ευρωζώνης, τονίζει η Bank of America/Merrill Lynch, κάτι που τότε θεωρείτο ένα πραγματικά κατακλυσμικό γεγονός. Αν και ο κίνδυνος διάλυσης του ευρώ δεν έχει εξαφανιστεί, οι δράσεις που έχουν αναληφθεί από τους Ευρωπαίους φορείς χάραξης πολιτικής, ειδικά την εβδομάδα που πέρασε, έχουν μειώσει την πιθανότητα της ελληνικής εξόδου από την ευρωζώνη και, πιο σημαντικό, έχουν κάνει το πιθανό αποτέλεσμα μίας ελληνικής εξόδου πολύ λιγότερο καταστροφικό για την Ευρώπη αν η Ελλάδα ήταν στην πραγματικότητα να εγκαταλείψει την ΟΝΕ.
Ωστόσο, προσθέτει ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να αποτελεί ρίσκο για το 2013 αν και ακραία αρνητικά σενάρια δεν αναμένονται στην ευρωζώνη.
Οπως σημειώνεται, οι πολιτικοί κίνδυνοι στη χώρα παραμένουν και «κρύβονται» στις ψηφοφορίες που θα γίνονται στο ελληνικό Κοινοβούλιο για τις μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο των τριμηνιαίων αναθεωρήσεων του προγράμματος διάσωσης.
Η συζήτηση της ελληνικής εξόδου δεν είναι πλέον στη μόδα
Η συζήτηση της Grexit, της ελληνικής εξόδου από το ευρώ, δεν είναι πλέον στη μόδα, όπως γράφει χαρακτηριστικά η «Wall Street Journal».
Το Οk, που έδωσε το Eurogroup για τη δόση-μαμούθ προς την Ελλάδα, δίνει μία βαθιά και απαραίτητη ανάσα στη χώρα. Τα νέα δάνεια θα βοηθήσουν να διευκολυνθεί το πάγωμα της ρευστότητας που υπάρχει στην ελληνική οικονομία.
Η Ελλάδα τον Νοέμβριο ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να ξεκινήσει την εξόφληση 9,3 δισ. ευρώ καθυστερούμενων πληρωμών προς τους προμηθευτές, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ιδιώτες. Εν τω μεταξύ, η θέση του προϋπολογισμού έχει βελτιωθεί αισθητά: Σε ταμειακή βάση, το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού τον Ιανουάριο-Νοέμβριο 2012 ήταν στα 1,5 δισ. ευρώ έναντι μόλις ενός στόχου 3,6 δισ. ευρώ.
Πράγματι, το Eurogroup είπε ότι η Ελλάδα έχει καταφέρει να μειώσει το διαρθρωτικό της έλλειμμα κατά 13,9 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ από το 2009.
Εν τω μεταξύ, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους είναι πλέον στην κατοχή των επίσημων πιστωτών με πολύ χαλαρότερους όρους. Περαιτέρω ελάφρυνση χρέους μπορεί να απαιτηθεί στο μέλλον, αλλά αυτό δεν είναι ένα επείγον πρόβλημα, όπως επισημαίνεται.
Αλλά το πιο σημαντικό, ακόμη και από τα οικονομικά στοιχεία της Ελλάδας, είναι το σήμα που έχει στείλει στις αγορές η ευρωζώνη τις τελευταίες εβδομάδες, για την απόλυτη αποφασιστικότητά της να κρατήσει την Ελλάδα στο ενιαίο νόμισμα.
Με τη μεγαλύτερη βεβαιότητα έρχονται και οι ευκαιρίες, όπως τονίζεται, και η επιστροφή των ξένων επενδύσεων προς την Ελλάδα δεν φαίνεται πλέον αδιανόητη.
Ελευθερία Κούρταλη
kerdos.gr Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις