ΒΕΡΟΛΙΝΟ: Μετά τον αγώνα είναι πριν από τον αγώνα. Η ποδοσφαιρική αυτή φόρμουλα ισχύει σήμερα και για την κρίση. Παρά το τεράστιο τριετές πακέτο στήριξης ύψους 110 δισ. ευρώ για την ελληνική οικονομία, τα spreads και τα ασφάλιστρα κινδύνου παραμένουν στα ύψη. Γιατί;«Η Ελλάδα είναι θύμα των κερδοσκόπων» λέει ο γερμανός οικονομολόγος Ρούντολφ Χίκελ. «Η επίθεσή τους στρέφεται σε πρώτη γραμμή κατά του ευρώ. Η ελληνική οικονομία επιλέχθηκε για αυτό ως ο “αδύναμος κρίκος” της ευρωζώνης».
Υπάρχουν βέβαια και συστημικές αιτίες για την κρίση. Στην Ελλάδα αυτές είναι ο φαβοριτισμός (ευνοιοκρατία), η οικογενειοκρατία, η διαφθορά και εν γένει οι πελατειακές σχέσεις, «που έχουν την καταγωγή τους στην οσμανική κυριαρχία». Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το Σύμφωνο Σταθερότητας, που αποτελεί «ελλειμματική κατασκευή» . «Το σύμφωνο αυτό έχει ένα λάθος εκ γενετής:την έλλειψη πρόνοιας για την περίπτωση κρίσης ενός κράτους-μέλους» λέει. «Για αυτή την έλλειψη είχαμε μιλήσει τη δεκαετία του ΄90 και εγώ και άλλοι. Κανένας υπεύθυνος όμως δεν ήθελε να μας ακούσει».
Σε περιόδους κρίσης, οι συστημικές αιτίες λειτουργούν αδυσώπητα. Η οικονομία είναι αδύνατο να ανανήψει χωρίς την κατάργησή τους. Γι΄ αυτό και τα διάφορα πακέτα σωτηρίας, που στην ουσία αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση των χρεών προς όφελος των δανειστών, επιτρέπουν μόνο την «αγορά χρόνου» . Πόσου; «Για την Ελλάδα, κατ΄ αρχάς δύο-τρεις μήνες» λέει. «Μετά θα αρχίσει πάλι το καρδιοχτύπι,για το αν οι επενδυτές θα ευδοκήσουν να
αγοράσουν ελληνικά ομόλογα».Επόμενο έτσι, οι γύπες της χρεοκοπίας να συνεχίζουν να φέρουν βόλτες στον ελληνικό ουρανό. «Ηδη τώρα διαφαίνεταιότι μετά τη λήξη του πακέτου σωτηρίαςτο κρατικό χρέος και η επιβάρυνση από τους τόκους θα είναι αμετάβλητα» λέει. «Αυτό αποτρέπει τις αγορές από νέες επενδύσεις».Το πρώτο ζητούμενο είναι λοιπόν η αποφυγή της καταστροφής. Και αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους, ή, στη μοντέρνα οικονομική αργκό, χωρίς «haircut», «κούρεμα» των χρεών. «Το ύψος του θα μπορούσε να φθάσει το 50%» λέει. «Προς τον σκοπό αυτόν θα μπορούσε να συγκληθεί μια διάσκεψη με όλους τους εμπλεκομένους,εκεί όπου γίνονται συνήθως τέτοιες συναντήσεις, στο Παρίσιή στο Λονδίνο, για να καθοριστούν ένα χρονοδιάγραμμα και οι τεχνικές λεπτομέρειες».
Ενα τέτοιο μέτρο, παραδέχεται, θα ήταν, εν όψει του τεράστιου ελληνικού χρέους, «το ακριβότερο “κούρεμα” όλων των εποχών». Και αυτό θα έπρεπε να το υποστούν όλοι ανεξαιρέτως οι δανειστές- ξένοι και Ελληνες. Ο κ. Χίκελ υπενθυμίζει κατ΄ αρχάς ότι στο τέλος του 2009 το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας ανερχόταν σε 236,2 δισ. δολάρια, εκ των οποίων το 79% εντοπιζόταν στην Ευρώπη, με επικεφαλής των δανειστών τις γαλλικές τράπεζες (52,6 δισ. ευρώ) και τις γερμανικές (31,4 δισ. ευρώ). Το υπόλοιπο το μοιράζονται έλληνες επενδυτές, οι οποίοι τις περασμένες δεκαετίες είχαν εισπράξει υπερκέρδη από τις τοποθετήσεις τους. Παράδειγμα,
ο εφοπλιστής και τραπεζίτης Σπύρος Λάτσης: «Ο Λάτσης θα έπρεπε να παραιτηθεί από σοβαρό μέρος των αξιώσεών του,για να συμβάλει έτσι κι αυτός στη σωτηρία της Ελλάδας» λέει ο κ. Χίκελ.Η αναδιάρθρωση, προσθέτει, δεν θα προκαλέσει πάντως- όπως διαδίδουν οι «Κασσάνδρες» της οικονομολογίας – την αποκοπή της Ελλάδας από τις αγορές. «Η εμπειρία από άλλες χώρες που δήλωσαν πρόσφατα αδυναμία πληρωμών, όπως η Αργεντινή και η Ρωσία, δείχνειότι οι επενδυτές ξαναρχίζουν τις συναλλαγές μόλις δουν βελτίωση των οικονομικών τους» λέει.
Το δεύτερο ζητούμενο, σύμφωνα με τον κ. Χίκελ, είναι η αναχαίτιση της «επιθετικής πολιτικής» της Γερμανίας στο εξωτερικό εμπόριο μέσω του «ντάμπινγκ» στους μισθούς. Αυτό δεν αφορά μόνο την εξαγωγή εμπορευμάτων. «Η Ελλάδα έχει κατακλυστεί από γερμανικά discount,όπως το Lidl και το Αldi » λέει. Τα προϊόντα τους γονατίζουν τους ντόπιους παραγωγούς και εμπόρους. Το συμπέρασμά του: Το σύστημα της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, που στόχευε- στα χαρτιά- στη σύγκλιση των εθνικών οικονομιών, παράγει το ακριβώς αντίθετο, την απόκλισή τους. Και ο πρώτος κερδισμένος από αυτό είναι οι γερμανικές επιχειρήσεις.
Την εικόνα της συμφοράς συμπληρώνει η πολιτική της Ανγκελα Μέρκελ , η οποία άφησε να περάσουν αδικαιολόγητα τουλάχιστον τρεις μήνες προτού πει το «ναι» στην ευρωβοήθεια προς την Ελλάδα. «Αυτό δεν της συγχωρούν οι αγορές, πόσω μάλλον εμείς, οι κριτικά σκεπτόμενοι οικονομολόγοι» λέει.
Ωστόσο ούτε η αναδιάρθρωση ούτε ο λελογισμένος «ευνουχισμός» του γερμανικού εξωτερικού εμπορίου θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα καρπούς, αν δεν συνοδευθούν από μια αναπτυξιακή πολιτική στην Ελλάδα. Και στο σημείο αυτό, λέει, η σημερινή κυβέρνηση έχει αποτύχει εντελώς. «Η πολιτική του Γιώργου Παπανδρέου αποτελεί καταστροφή» τονίζει. «Το ελληνικό πακέτο σταθερότητας καταργεί τα κεκτημένα,απομυζά τα χαμηλά εισοδήματα και στραγγαλίζει την αγορά. Από ανάπτυξη, ούτε ίχνος» λέει. Χωρίς αλλαγή στρατηγικής λοιπόν, δεν υπάρχει διέξοδος από την κρίση. «Η ελληνική τραγωδία είναι η τραγωδία του ευρώ,της λανθασμένης αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης» λέει. Ωστόσο η «κάθαρση», προσθέτει, δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους ευρωπαίους εταίρους. Οι Ελληνες πρέπει να συμβάλουν επίσης σε αυτήν, εκλαμβάνοντάς την ως δική τους υπόθεσηκαι όχι ως καθεστώς κατοχής της τρόικας ή των διεθνών επενδυτών.
Ο αριστερός που μας τα «ψέλνει»
Αγαπά την Ελλάδα, αλλά ακόμη περισσότερο την αλήθεια. Γι΄ αυτό και ο Ρούντολφ Χίκελ δεν παραλείπει να τα «ψάλει» στους Ελληνες, όποτε νομίζει ότι είναι αναγκαίο. Οπως τελευταία, όταν, ως επακόλουθο της κρίσης, αποκαλύφθηκε και διεθνώς σε όλο του το μεγαλείο το «ελληνικό σύστημα» της σπατάλης και της διαφθοράς. Η κριτική τού ηλικίας 67 ετών καθηγητή της Οικονομολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης στρέφεται όμως κυρίως κατά των αρχιτεκτόνων του «στρεβλού», όπως λέει, ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας.
Ο κ. Χίκελ, ο οποίος ανήκει πολιτικά στην Αριστερά (είναι μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του κινήματος ΑΤΤΑC), χωρίς να συμμετέχει σε κομματικά σχήματα, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη συζήτηση για την «ελληνική αρρώστια», είτε γράφοντας άρθρα είτε μιλώντας σε τηλεοπτικά πάνελ.
Διαβάστε περισσότερα:
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=16&artId=343896&dt=18/07/2010#ixzz0uE0GjJcN