“Το 2014 ήταν μια πολύ κακή χρονιά για την αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν ελάχιστα συστήματα (το μέγεθος της αγοράς ήταν μόλις 1,5% της αντίστοιχης του 2013), ενώ χάθηκαν χιλιάδες θέσεις εργασίας στον κλάδο. Αιτία υπήρξε η …
καταστροφική πολιτική που ακολουθήθηκε, σε μια προσπάθεια να διορθωθούν παλαιότερες θεσμικές αστοχίες. Παρόλα αυτά και, λόγω της πρότερης εντυπωσιακής ανάπτυξης, το 2014, τα φωτοβολταϊκά κάλυψαν το 7% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια, περισσότερο από κάθε άλλη τεχνολογία ΑΠΕ, φέρνοντας την Ελλάδα (για δεύτερη συνεχή χρονιά) στη δεύτερη θέση διεθνώς σε ότι αφορά στη συμβολή των φωτοβολταϊκών στη συνολική κατανάλωση ενέργειας.“
Αυτή είναι η εισαγωγή στην έκθεση του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών για την κατάσταση στην Ελληνική αγορά Φ/Β το 2014 και το διάγραμμα της αρχής είναι πολύ περισσότερο εύγλωττο, τα Φ/Β κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν το 2014. Δεν είναι όμως μόνο αυτό το σημείο, η φετινή έκθεση έχει πολλά ενδιαφέροντα σημεία.
Πρώτο το σημείο που δίνουμε με υπογράμμιση: “καταστροφική πολιτική που ακολουθήθηκε” είναι προφανώς ο πίνακας νέων τιμών του Ν. 4254/2014, που έφερε τον περασμένο Απρίλιο το λεγόμενο “new deal” των Φ/Β και “κούρεψε” τις εξωφρενικές ταρίφες, όπως “κουρεύτηκαν” σ’ όλη την Ευρώπη. “Παλαιότερες θεσμικές αστοχίες” είναι ασφαλώς η νομοθεσία που καθόρισε εξαρχής εξωφρενικές ταρίφες, την ώρα που στην Ισπανία είχε ήδη “σκάσει η φούσκα” των Φ/Β. Πολύ “κομψή” έκφραση για μια πολιτική που θα έπρεπε να τύχει εισαγγελικής διερεύνησης μόνο και μόνο για το λόγο πως ο πίνακας των νέων τιμών του Ν.4254/2014 ήταν το ένα και μοναδικό νομοθέτημα στα χρόνια των μνημονίων που κατάφερε να συσπειρώσει εναντίον του 57 κυβερνητικούς βουλευτές (55 ΝΔ + 2 Πασοκ). Για τα συμφέροντα των ψηφοφόρων “κόπτονταν” οι 57 ή μήπως για τα προσωπικά τους; Ποιοί ακριβώς ήταν οι Έλληνες που μπήκαν πρώτοι στην κούρσα των Φ/Β, για να “κλειδώσουν” υπέρ τους τις μεγαλύτερες ταρίφες σ’ όλη την Ευρώπη; Κι όπως φαίνεται στο διάγραμμα, ακόμα και μετά το “κούρεμα” οι τιμές εξακολουθούν να είναι εξωφρενικά υψηλές, αν συγκριθούν με τις τιμές της Φ/Β ενέργειας σε άλλες χώρες. Υπάρχει ακόμα πολύ “λίπος” για κόψιμο. Πότε θα μας εξηγήσουν πού οφείλονται οι διαφορές; Αλλά πώς να εξηγήσεις τα ανεξήγητα …
“Καταστροφική πολιτική” λοιπόν η προσπάθεια να μην εξοντώνονται οι καταναλωτές, προκειμένου να συνεχίσουν να μας γδέρνουν όλους με το ΕΤΜΕΑΡ οι “επενδυτές” των Φ/Β, ένα απ’ τα πρώτα σημεία που επισημάναμε στο ιστολόγιο. “Κάλυψαν το 7% της ηλεκτροδότησης, φέρνοντας τη χώρα στη 2η θέση διεθνώς“. Ποια ήταν πρώτη; Η διπλανή μας Ιταλία, που κάλυψε το 7,53% των δικών της, πολύ-πολύ μεγαλύτερων αναγκών. Η Ιταλία που είδε κι αυτή τη “γλύκα” της “πράσινης ανάπτυξης” και πλέον, με νέο νόμο εντός του Φεβρουαρίου, εξαιρεί για την προσεχή τριετία τα Φ/Β απ’ τα αναπτυξιακά κίνητρα, θεωρώντας τα ως ώριμη πλέον βιομηχανία.
Γιατί βάλαμε τόσα πανάκριβα Φ/Β, σ’ όλη την Ευρώπη; Επειδή μας το επέβαλε η πολιτική της “πράσινης ανάπτυξης”, που από πίσω της έχει τη βιομηχανία Φ/Β της Γερμανίας. Πού θα πουλούσαν οι Γερμανοί αν δεν δημιουργούσαν μια αγορά; Μόνο που στην αγορά μπήκαν και τη σάρωσαν οι Κινέζοι, πολλά γερμανικά εργοστάσια Φ/Β έκλεισαν, μαζί μ’ αυτά και τα έξι που έγιναν στην Ελλάδα, παρά τους δασμούς που επέβαλε η ΕΕ στα κινέζικα Φ/Β.
Δεύτερο σημείο το διάγραμμα που μας λέει πως τα Φ/Β βρίσκονται σχεδόν όλα στην ηπειρωτική χώρα κι ελάχιστα μόνο στα μη διασυνδεμένα νησιά. Πρόκειται ασφαλώς για άλλη μια στρέβλωση της ενεργειακής πολιτικής, καθώς η ηπειρωτική χώρα ηλεκτροδοτείται από λιγνίτη, φυσικό αέριο, νερά και εισαγωγές, ενώ τα μη διασυνδεμένα νησιά μόνο με πανάκριβο πετρέλαιο, φουσκώνοντας το ύψος των ΥΚΩ. Αν τα Φ/Β έμπαιναν στα μη διασυνδεμένα νησιά και τις ΥΚΩ θα μείωναν και θετική επίπτωση στο εμπορικό ισοζύγιο θα είχαν, καθώς θα μείωναν τις εισαγωγές πετρελαίου. Μήπως αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που δεν προτιμήθηκαν τα μη διασυνδεμένα νησιά;
Τα Φ/Β ακόμα και μετά τις μειώσεις του “new deal” εξακολουθούν να είναι ακριβή πηγή ηλεκτροδότησης. Ωστόσο η διαφορά κόστους με τους εναλλακτικούς τρόπους ηλεκτροδότησης είναι πολύ μικρότερη στα μη διασυνδεμένα νησιά, παρά με την ηπειρωτική χώρα.
Το όφελος της χώρας και των καταναλωτών είναι προφανώς το τελευταίο που απασχολούσε τη Μπιρμπίλη, το Μανιάτη και τα “πράσινα ανθρωπάκια” τους.
Ένα ακόμα διάγραμμα της έκθεσης, που δείχνει την απόδοση των Φ/Β, συνηγορεί στην ανάγκη να είχαν κατευθυνθεί τα Φ/Β στα μη διασυνδεμένα νησιά, όπου η απόδοσή τους είναι αισθητά μεγαλύτερη απ’ την ηπειρωτική χώρα. Αποδόσεις που στη Γερμανία και τη Βρετανία θα τις βλέπουν και θα τις ζηλεύουν, αλλά εδώ μάλλον θέλουμε να καίμε πετρέλαιο.
Μπορεί να έχουμε το “νησί του ήλιου”, τη Ρόδο, αλλά εκεί επιμένουμε χρόνια να κάνουμε νέο πετρελαϊκό εργοστάσιο και στο τέλος και το εργοστάσιο δεν γίνεται.
Μπορεί το καλοκαίρι η Κρήτη να λούζεται απ’ τον ήλιο, αλλά η επίσημη πολιτική προωθεί την καλωδιακή διασύνδεση, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα αιολικά, με τα οποία θέλουν να γεμίσουν τις βουνοκορφές και το νησί να ηλεκτροδοτείται με τις μονάδες φυσικού αερίου της ΑττικοΒοιωτίας.
Μπορεί τα ηλιόλουστα νησιά μας να βουλιάζουν από τουρίστες και τα κλιματιστικά ν’ αναστενάζουν όλη μέρα, αλλά τρέχουμε να καλύψουμε την κατακόρυφα αυξημένη ζήτηση ηλεκτρισμού με πετρέλαιο, επιδοτώντας τους τουρίστες, για να καταλήξουμε τελικά σε μπλακ άουτ το Δεκαπενταύγουστο.
Τρίτο σημείο της στρεβλής πολιτικής το πού έχουν τοποθετηθεί τα Φ/Β: όπως φαίνεται στο διάγραμμα τα 4/5 έχουν μπει επί εδάφους, σε μια προσπάθεια να μπουν όσο γίνεται μεγαλύτερα πάρκα, μειώνοντας το κόστος εγκατάστασης κι αυξάνοντας το περιθώριο κέρδους.
Κάπως έτσι φθάσαμε να ξηλώνουμε βαμβάκια, ροδακινιές κι άλλες δυναμικές καλλιέργειες για να βάλουμε Φ/Β ακόμα και σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, προκειμένου να γεμίσουμε την Ελλάδα με τα “σιδερένια φυτά“, όπως τα ονόμασε ο Γλέζος.
Ασφαλώς και έχουμε χέρσες εκτάσεις, όπου θα μπορούσαν να εγκατασταθούν τα Φ/Β, αυτές όμως κατά κανόνα είναι απομακρυσμένες απ’ τα δίκτυα μέσης τάσης. Πιο εύκολο είναι λοιπόν να καταστρέψουμε αβασάνιστα το πολύτιμο καλλιεργήσιμο έδαφος, παρά να φτιάξουμε νέα δίκτυα ή να βάλουμε τα Φ/Β στις στέγες. Η Ελλάδα της καταστροφικής παρακμής, αυτή που χρεοκόπησε πρώτα ηθικά κι έπειτα οικονομικά.
Το πλήρες άρθρο με τα λινκς τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2015/02/2014.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Το πιο “ωραίο” ωστόσο είναι η σύγκριση, που επιχειρεί ο Σύνδεσμος Φ/Β ανάμεσα στη γη που δεσμεύουν τα Φ/Β και στη γη που δεσμεύουν τα λιγνιτωρυχεία, αποκρύπτοντας μάλιστα την αναντιστοιχία ανάμεσα στην υπερδιπλάσια ισχύ των λιγνιτικών ΑΗΣ και στην ισχύ των Φ/Β. Όση γη και να δεσμεύουν τα ορυχεία, χωροθετούνται αναγκαστικά εκεί που υπάρχει το κοίτασμα, δεν μπορεί να βρίσκεται το μετάλλευμα στον κάμπο και να βάλεις το ορυχείο στο βουνό, είναι ζήτημα κοινής λογικής. Αντίθετα, ο ήλιος βρίσκεται παντού, δεν υπάρχει λοιπόν απολύτως καμιά δικαιολογία για τη χωροθέτηση Φ/Β σε αγροτική γη όταν υπάρχουν πρακτικά απεριόριστες χέρσες εκτάσεις και στέγες. Το ζήτημα δεν είναι αν είναι πολλή ή λίγη η αγροτική έκταση που δεσμεύεται, δεν είναι αν υπάρχει αγροτική γη που δεν καλλιεργείται επειδή οι αγρότες μετανάστευσαν στα αστικά κέντρα ή στο εξωτερικό, το ζήτημα είναι η απόλυτη ανάγκη προστασίας και διατήρησης της όποιας υπερπολύτιμης καλλιεργήσιμης γης διαθέτει η χώρα.