Οι εξαγωγές drone της Τουρκίας δίνουν στη χώρα μεγαλύτερη γεωπολιτική ισχύ, αλλά η Άγκυρα δέχεται πιέσεις σχετικά με τη χρήση τους στον πόλεμο της Αιθιοπίας.
Πρόσφατες φωτογραφίες θραυσμάτων πυραύλων παρέχουν την πρώτη απόδειξη ότι, η Αιθιοπία χρησιμοποίησε αυτό το μήνα τουρκικό drone, σε μια επίθεση που σκότωσε 58 πολίτες που βρίσκονταν σε καταφύγιο σε σχολείο.
Η αυξανόμενη ικανότητα της Τουρκίας ως εξαγωγέας drone χαρακτηρίζεται ως σημείο εθνικής υπερηφάνειας από τον Ερντογάν, αλλά οποιαδήποτε ένδειξη ότι ένα τουρκικό αεροσκάφος στόχευσε αμάχους στον 15μηνο πόλεμο της Αιθιοπίας, θα εντείνει τη διεθνή πίεση στη χώρα του ΝΑΤΟ να σταματήσει να εξοπλίζει την Αντίς Αμπέμπα.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μετατράπηκαν γρήγορα σε ισχυρό όπλο και έχουν βοηθήσει τις κυβερνητικές δυνάμεις της Αιθιοπίας, να ανατρέψουν το ρεύμα εναντίον των ανταρτών από το Απελευθερωτικό Μέτωπο του Tigray, το οποίο κυβερνούσε τη χώρα για σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν από το 2018. Ειδικοί λένε ότι η Αιθιοπία αγοράζει drone όχι μόνο από την Τουρκία, αλλά από το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Κίνα.
Άτομα της ανθρωπιστικής βοήθειας στη βόρεια περιοχή Tigray παρείχαν στο POLITICO φωτογραφίες, που δείχνουν θραύσματα βόμβας καθοδηγούμενης με λέιζερ, που χρησιμοποιήθηκε σε επιδρομή στην πόλη Dedebit αργά το βράδυ της 7ης Ιανουαρίου. Η επίθεση έπληξε ένα σχολείο που είχαν καταφύγει άμαχοι και παιδιά, σύμφωνα με μάρτυρες και τους ηγέτες των Tigrayan.
Μελετώντας αυτές τις φωτογραφίες, στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες από την ολλανδική μη κυβερνητική οργάνωση PAX και τη Διεθνή Αμνηστία αναγνώρισαν το όπλο που χρησιμοποιήθηκε ως τη βόμβα MAM-L που είναι τοποθετημένη σε τουρκικό drone Bayraktar TB2. Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν στις 13 Ιανουαρίου.
Τούρκοι διπλωμάτες που αποσπάστηκαν στην Αιθιοπία δεν απάντησαν σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό. Τα ερωτήματα σχετικά με τη χρήση των πυρομαχικών MAM-L που τέθηκαν στους τουρκικούς κυβερνητικούς εκπροσώπους στην Άγκυρα έμειναν επίσης αναπάντητα. Η Billene Seyoum, εκπρόσωπος του πρωθυπουργού της Αιθιοπίας Abiy Ahmed και ο στρατιωτικός εκπρόσωπος της Αιθιοπίας, συνταγματάρχης Getnet Adane, δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό που στάλθηκαν μέσω email
Η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Αιθιοπία στον πόλεμο με την περιοχή Tigray έχει σκοτώσει περισσότερους από 300 πολίτες, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από εργαζόμενους στην περιοχή Tigray, που ζήτησαν ανωνυμία λόγω της ευαίσθητης φύσης των πληροφοριών. Τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν μια σειρά επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη μόλις στις 15 Ιανουαρίου στις πόλεις Τιγκραγιάν Maychew, Korem και Samre, σκοτώνοντας 12 ακόμη πολίτες και τραυματίζοντας αρκετούς άλλους.
Οι επιθέσεις προκάλεσαν κριτική από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και μια προειδοποίηση από τα Ηνωμένα Έθνη, ότι μπορεί να συνιστούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Ο ρόλος της Τουρκίας κερδίζει αυξημένη παγκόσμια προσοχή. Ένας εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι ο πρώην ειδικός απεσταλμένος Τζέφρι Φέλτμαν, ανέφερε την χρήση οπλισμένων drone στην Αιθιοπία και «συνεπαγόμενο κίνδυνο τραυματισμού αμάχων»
Εμπειρογνώμονες
“Τα drone δεν θα έπρεπε ποτέ να εξαχθούν”, είπε ένας εμπειρογνώμονας σημειώνοντας ότι, η Τουρκία έχει υπογράψει τη συνθήκη εμπορίου όπλων του ΟΗΕ, η οποία ορίζει ότι πρέπει να γίνει εκτίμηση κινδύνου για κίνδυνο σε ανθρώπινο δυναμικό πριν από την πώληση. (Ενώ η Τουρκία υπέγραψε το σύμφωνο το 2013, δεν το έχει επικυρώσει.)
Εκπρόσωποι της τουρκικής προεδρίας και του υπουργείου Εξωτερικών δεν απάντησαν σε ερωτήσεις του POLITICO, σχετικά με το εάν Τούρκοι πολίτες συμμετείχαν στην λειτουργία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή αν βοηθούσαν στην εκπαίδευση στη χρήση drones.
Ενώ η Άγκυρα δεν έκανε κανένα σχόλιο σχετικά με τη χρήση τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, δορυφορικές εικόνες εντόπισαν ένα drone TB2 στο Bahir Dar στην περιοχή που συνορεύει με το Tigray στις 16 Δεκεμβρίου 2021.Αυτή η τοποθεσία θα επέτρεπε στο μη επανδρωμένο αεροσκάφος να φτάσει σε πολλούς στόχους στο Tigray, συμπεριλαμβανομένου του Dedebit.
Ο Μπράιαν Κάστνερ, σύμβουλος όπλων της Ομάδας Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας, συμφώνησε ότι χρησιμοποιήθηκε τουρκικό drone και πύραυλος.
Στρατηγική εξαγωγών drone της Τουρκίας
Οι εξαγωγές drone έχουν γίνει βασικός πυλώνας της στρατηγικής εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας. Το 2020, κατά τη διάρκεια ενός πολέμου 44 ημερών μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για την αμφισβητούμενη περιοχή Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το Αζερμπαϊτζάν απέκτησε πλεονέκτημα, χάρη στα drone που προμήθευε η Τουρκία.
Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επέκρινε τον περασμένο μήνα την απόφαση της Τουρκίας να εξοπλίσει την Ουκρανία με επιθετικά drone, σύμφωνα με δήλωση του Κρεμλίνου .