O γενναίος μπουρλοτιέρης που αρνήθηκε να εγκαταλείψει το φλεγόμενο πυρπολικό στην Ναύπακτο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ένας από τους σχετικά άγνωστους και ιστορικά αδικημένους αγωνιστές της Επανάστασης είναι ο αποκαλούμενος Γιώργης από τους Παξούς ή Παξινός. Επρόκειτο για προσωνύμιο εξαιτίας της καταγωγής του από το νησί. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ανεμογιάννης αλλά τα ίχνη της πραγματικής του ταυτότητας του χάθηκαν μέσα στην δίνη των αιματηρών γεγονότων.

Υπολογίζεται ότι ο Γιώργης Παξινός γεννήθηκε το 1796-8. Φαίνεται πως για κάποιο λόγο, ίσως εξαιτίας της άσκησης του ναυτικού επαγγέλματος, είχε εγκατασταθεί προεπαναστατικά στις Σπέτσες. Η έναρξη του Αγώνα τον βρήκε να υπηρετεί στο πλοίο της Μπουμπουλίνας «Οι Σύμμαχοι» με κυβερνήτη τον Νικόλαο Λαζάρου-Ορλώφ.

Τον Μάιο του 1821 μια ελληνική μοίρα αποτελούμενη από 12 σκάφη, έξι υδραίικα και έξι σπετσιώτικα, έπλεε κοντά στα βορειοδυτικά παράλια της Πελοποννήσου. Αρχηγός των Υδραίων ήταν ο Δημήτριος Μιαούλης, γιος του ναυάρχου. Επικεφαλής των Σπετσιωτών ήταν ο Νικόλαος Μπότασης, γιος του προεστού Γκίκα Μπόταση.

Στις 21 του μήνα τα ελληνικά σκάφη πέρασαν τα «Μικρά Δαρδανέλλια», όπως απεκαλείτο το στενό Ρίου-Αντιρρίου και αγκυροβόλησαν δυτικά της Ναυπάκτου. Εκεί ήλθαν σε συνεννόηση με ντόπιους οπλαρχηγούς και αποφασίσθηκε η από κοινού προσπάθεια για κατάληψη της πόλης. Η επιχείρηση εκδηλώθηκε στις 5 Ιουνίου, αλλά δυστυχώς απέτυχε.

Την επομένη έγινε συμβούλιο των πλοιάρχων των ελληνικών σκαφών και ο Μιαούλης πρότεινε να επιτεθούν με πυρπολικά εναντίον των εχθρικών σκαφών, που ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Ναυπάκτου. Η απόφαση η οποία πάρθηκε ήταν βιαστική και στη λήψη της τεράστια σημασία έπαιξε ο ενθουσιασμός από την είδηση για το κάψιμο του δικρότου στην Ερεσσό από τον Παπανικολή. Αλλά σε εκείνη την επιτυχία τεράστια ήταν η σημασία της κατασκευής του πυρπολικού από ειδικό. Τέτοιος άνθρωπος, όμως, απουσίαζε από τις ελληνικές μοίρες στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Αποφασίστηκε η μετατροπή δύο πλοίων του Γαλαξειδίου, ενός βρικίου και μιας μπρατσέρας, σε πυρπολικά.

Την επιστασία για τις εργασίες ανέλαβε ο Σπετσιώτης Γεώργιος Μυργιαλής που υπηρετούσε ως υποπλοίαρχος στη ναυαρχίδα του Μπόταση, ο οποίος, όμως, ελάχιστες σχετικές γνώσεις είχε. Έτσι τα πυρπολικά, που κατασκευάστηκαν, ήταν ατελέστατα και ελάχιστη σχέση είχαν με εκείνα που προκάλεσαν τόσες καταστροφές στους οθωμανικούς στόλους κατά τη διάρκεια της επανάστασης.

Στις 10 Ιουνίου, λοιπόν, τα ελληνικά σκάφη και ένα από τα πυρπολικά ξεκίνησαν την επίθεσή τους. Από εδώ και πέρα οι απόψεις διίστανται.

Κατ’ άλλους μόνος επιβαίνων του μπουρλότου ήταν ο Παξινός, που προσφέρθηκε εθελοντικά και ο οποίος ήταν και στο πηδάλιό του, ενώ τον ακολουθούσε η λέμβος της σπετσιώτικης ναυαρχίδας με τον Μυργιαλή επικεφαλής. Κατ’ άλλους το πυρπολικό ήταν επανδρωμένο με πλήρωμα. Γεννάται φυσικά το ερώτημα πώς θα μπορούσε ένας άνθρωπος μόνος να πηδαλιουχεί ένα σχετικά μεγάλο ιστιοφόρο σκάφος (σ.σ. στη συγκεκριμένη περίπτωση βρίκι ή μπρατσέρα) και να το οδηγεί στο στόχο του. Πιθανότατα, λοιπόν, η δεύτερη άποψη πρέπει να είναι η σωστή.

Λέγεται ότι όταν οι καπεταναίοι τον ρώτησαν τι θέλει για ανταμοιβή αυτός απάντησε:
Δεν θέλω τώρα τίποτα, εάν δώσει ο Θεός κι επιτύχω, τότε θα σας πάρω από δέκα τάλλαρα, για νά κάμω ένα χάρισμα της αρραβωνιαστικιάς μου

Οι λάθος χειρισμοί

Όπως, όμως και να είχαν τα πράγματα, είναι φανερό ότι υπήρχε ασάφεια και άγνοια στον τρόπο, τόσο της επάνδρωσης του πυρπολικού, όσο, κυρίως όπως θα δούμε στη συνέχεια, της χρήσης του. Γιατί, όταν το μπουρλότο έφθασε σε απόσταση βολής πυροβόλου από τα εχθρικά πλοία, ή το πλήρωμά του ή οι επιβαίνοντες της λέμβου του έβαλαν φωτιά και απομακρύνθηκαν, αφήνοντας μόνο του τον Παξινό ο οποίος αρνήθηκε να το εγκαταλείψει.

Στις αντίστοιχες συστηματικές επιθέσεις, τόσο στην Ερεσσό όσο και στις υπόλοιπες, το πυρπολικό οδηγείτο με δεξιοτεχνία και αποφασιστικότητα μέχρι την τελευταία στιγμή, υποστηριζόμενο από βολές πυροβόλων πλοίων που το συνόδευαν, με αντικειμενικό σκοπό να κολλήσει πάνω στον εχθρικό στόχο. Τότε μόνο ο κυβερνήτης του έβαζε φωτιά και στη συνέχεια το πλήρωμα το εγκατέλειπε με τη λέμβο του.

Την αυγή 10 Ιουνίου 1821, το πυρπολικό σάλπαρε, ρυμουλκώντας την λέμβο των διασωστών του, με επικεφαλής τον Μυργιαλή. Σε απόσταση ακολούθησε το μπρίκι «Λυκούργος». Οι Τούρκοι ξεκίνησαν κανονιοβολισμούς από παντού. Από το κάστρο, από τις επάλξεις στην είσοδο του λιμανιού και τα πλοία του στόλου. Ο Μυργιαλής θεώρησε ότι δεν υπήρχε δυνατότητα να προσεγγίσουν πιο κοντά και άναψε τη φωτιά. Έδωσε εντολή στον Γεώργη να μεταβεί στην λέμβο. Εκείνος αρνήθηκε.

Ο γενναίος Παξινός έμεινε μόνος πάνω στο φλεγόμενο πλοίο, προσπαθώντας να το οδηγήσει στον τουρκικό στόχο.

Σύμφωνα με αφήγηση αυτόπτη μάρτυρα από το βρίκι «Λυκούργος» του Σπετσιώτη Ανδριανού Σωτηρίου, που έπλεε κοντά με αποστολή να παραλάβει τους πυρπολητές, φώναζε με τη ναυτική τρομπέτα προς τους συντρόφους του: «Ελευθερία ζητάτε μωρ’ αδέρφια κι εγώ διά την πίστιν μας θέλω αποθάνω πρώτος, μα την χρυσή πατρίδα μας αν δεν καεί ο φλόκος!».

Το μαρτυρικό τέλος

Μη μπορώντας, όμως, να παραμείνει περισσότερο στο σκάφος που καιγόταν, έπεσε στη θάλασσα και άρχισε να κολυμπά προς τα ελληνικά πλοία. Μάταια όμως.

Καθώς είχε οδηγήσει το μπουρλότο μέχρι απόσταση αναπνοής βολής πιστολιού από τα εχθρικά σκάφη, έξι λέμβοι, που στάλθηκαν επίτηδες, το απώθησαν με αποτέλεσμα να καεί άσκοπα. Και όχι μόνον αυτό. Συνέλαβαν ζωντανό τον άτυχο Παξινό, τον οποίο ανέμενε φρικτή τύχη.

Μεταφέρθηκε στην τουρκική ναυαρχίδα στο κατάστρωμα της οποίας, αφού σουβλίστηκε και ψήθηκε ζωντανός, όπως ο Αθανάσιος Διάκος. Οι σπαρακτικές κραυγές του έφθαναν μέχρι τα ελληνικά πλοία. Στη συνέχεια το καμένο σώμα του κρεμάστηκε από τα τείχη της Ναυπάκτου για παραδειγματισμό των σκλάβων που ήθελαν να αγωνιστούν για την ελευθερία τους.

mixanitouxronou

ΠρωτοσελιδαΕιδήσεις

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

20 Οκτωβρίου 1827: Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου αποτέλεσε σημείο καμπής για την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Γαλλίας, Μ. Βρετανία, Ρωσία) είχαν αποστείλει ναυτική δύναμη στη...

Οταν ο Ντίκ Φόσμπερι άλλαξε το άλμα εις ύψος

Όταν ο Αμερικανός αθλητής του εις ύψος άλματος Ντίκ Φόσμπερι Κέρδισε το χρυσό μετάλλιο, αφήνοντας άφωνους τους όλους θεατές του σταδίου Λένιν, στην Μόσχα, περνώντας...

Ο ταλαντούχος ποδοσφαιριστής μας Ντίνος Κούης

Γράφει ο  Πάνος Ν. Αβραμόπουλος Στην περιωπή της αθλητικής μας ιστορίας ξεχωριστή θέση κατέχει αδιαμφισβήτητα, ο ταλαντούχος ποδοσφαιριστής μας του Άρεως Θεσσαλονίκης και της Εθνικής...

Ο Άγιος Λουκάς Ευαγγελιστής ο Θεόπνευστος

Ιατρός ψυχών και σωμάτων ​Η δόξα, η φήμη, τα υλικά αγαθά και το επάγγελμα που φέρνει πολλά χρήματα και κοινωνική αναγνώριση δεν γεμίζουν την ψυχή...

Συνταγματάρχης Ψαρρός πλήρωσε με τη ζωή του την αγάπη του για την Ελλάδα, τη Δημοκρατία και τη Λευτεριά

Εθνική Αντίσταση‧ σελίδα ηρωική της σύγχρονης ιστορίας με ελάχιστους λεκέδες Ο Ελληνικός Λαός υπερήφανος, δημοκράτης και ελεύθερος δεν μπορούσε να αντέξει την σκλαβιά και την...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ