Ο Ζαν-Πιέρ Βερνάν (Jean-Pierre Vernant, 4 Ιανουαρίου 1914 – 9 Ιανουαρίου 2007) ήταν Γάλλος φιλόσοφος, ιστορικός και ανθρωπολόγος, ελληνιστής, ειδικευμένος στους μύθους της αρχαίας Ελλάδας. Γεννήθηκε στην Προβέν. Σπούδασε στη Σορβόνη και υπήρξε μαθητής του ανθρωπολόγου Λουΐ Zερνέ (Louis Gernet).
Φωτογραφία: By Wikinade – Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15791369
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Π.Π. έλαβε μέρος στη Γαλλική Αντίσταση με το ψευδώνυμο «συνταγματάρχης Μπερτιέ». Στις 19 Αυγούστου 1944 μπαίνει επικεφαλής των ανδρών του στην Τουλούζη και την απελευθερώνει. Από το 1932 υπήρξε μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, μέχρι την αποχώρησή του το 1970.
Δίδαξε φιλοσοφία σε διάφορα λύκεια και το 1948 εργάστηκε στο CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας). Υπό την επιρροή του Λουΐ Ζερνέ στράφηκε στη μελέτη της αρχαίας Ελλάδας υπό την οπτική γωνία της ανθρωπολογίας.
Από το 1957 έως το 1975 διετέλεσε διευθυντής σπουδών στην EPHE (Πρακτική Σχολή Ανωτάτων Σπουδών). Το 1975 έλαβε το αξίωμα του πανεπιστημιακού καθηγητή στο Γαλλικό Κολλέγιο (Collège de France), στην έδρα της Συγκριτικής Μελέτης των Αρχαίων Θρησκειών, μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1984.
Το 1964 ίδρυσε και διηύθυνε το Κέντρο Συγκριτικών Ερευνών για τις Αρχαίες Κοινωνίες (Centre de Recherches Comparées sur les Sociétés Anciennes – «Centre Louis Gernet») στο Παρίσι.
Αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ σε επτά πανεπιστήμια, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγεται το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Πέθανε στο Σεβρ.
Κριτική
Η προσέγγιση του Βερνάν συνάντησε την αρνητική κριτική των Ιταλών φιλολόγων, ακόμα και εκείνων που διακρίνονταν για τη μαρξιστική τους προσέγγιση. Κατηγορήθηκε για ανιστορική προσέγγιση, και χειρισμό των πηγών του σε κατηγορίες που δεν σχετίζονταν άμεσα με το έργο του (πολυσημία και ασάφεια).
Βραβεύσεις
Βραβεία
Χρυσό μετάλιο του CNRS, 1984
Premio di Storia, San Marino, 1991
Βραβείο της Αμερικανικής Ακαδημίας για Ανθρωπιστικές Σπουδές 1992
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής
Compagnon de la Libération
Croix de Guerre
Μέγας Αξιωματούχος της Ordre national du Mérite
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας
Αξιωματούχος του Τεχνών και των Γραμμάτων
Επίτιμος Διδάκτωρ
Του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα από τα εξής Πανεπιστήμια:
Πανεπιστήμιο του Σικάγο (ΗΠΑ)
Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ (Μ.Βρετανία)
Πανεπιστήμιο του Μασαρύκ, Μπρνο (Τσεχία)
Πανεπιστήμιο της Νάπολης (Ιταλία)
Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Μ.Βρετανία)
Πανεπιστήμιο της Κρήτης (Ελλάδα, 2002)
Νέο Βουλγαρικό Πανεπιστήμιο (Βουλγαρία, 2004)