Οι Άραβες παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον τις τουρκικές υποθέσεις και όλα τα γεγονότα και τις εξελίξεις στην Τουρκία από τις αρχές αυτής της χιλιετίας.
Μάλιστα, οι πρόσφατες γενικές εκλογές στις 14 Μαΐου 2023, επιβεβαιώνουν το μέγεθος αυτού του ενδιαφέροντος και πολλαπλασιάζουν τον βαθμό του, αλλά το ερώτημα είναι: Γιατί αυτό το λαϊκό και επίσημο αραβικό ενδιαφέρον για όλα τα τουρκικά γεγονότα και υποθέσεις;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι, κατά τη γνώμη μου, που έκαναν αυτό το αραβικό ενδιαφέρον για τις τουρκικές δημόσιες υποθέσεις να επεκταθεί και να συνεχιστεί για δύο δεκαετίες. Στις παρακάτω γραμμές προσπαθούμε να αναλύσουμε το θέμα, γράφει ο συγγραφέας Nasruddin Dalavi – καθηγητής στο Πανεπιστήμιο ‘Μουσταφά Σταμπούλι’ στη Μάσκαρα της Αλγερίας.
Ιστορικοί λόγοι
Ως προς τον πρώτο λόγο, αυτός είναι ιστορικός, και η διευκρίνιση αυτού του θέματος είναι ότι τόσο οι Άραβες όσο και οι Τούρκοι είχαν μεγάλο ρόλο στη δημιουργία ιστορίας, και είχαν επίσης κυρίαρχη παρουσία και μεγάλα πολιτισμικά επιτεύγματα: οι Άραβες μπήκαν στην ιστορία πολύ πριν τους Τούρκους και δημιούργησαν έναν πολιτισμό που έχει τα δικά του χαρακτηριστικά.
Οι διαδοχικές γενιές της ανθρωπότητας συνεχίζουν να επωφελούνται από τους καρπούς του.
Όταν όμως οι φιλοδοξίες τους μειώθηκαν, τα συμφέροντά τους περιορίστηκαν και οι χώροι για ιδανικά και ιδέες εξαφανίστηκαν στη ζωή τους, η δύναμή τους εξαφανίστηκε και παρέδωσαν τη δάδα στους Τούρκους, οι οποίοι επέκτειναν την επιρροή τους στον αραβικό κόσμο και σε μεγάλες περιοχές του κόσμου και έπαιξαν τον μεγάλο ιστορικό τους ρόλο στην πορεία του ισλαμικού πολιτισμού.
Αυτή η ιστορική συνάντηση Αράβων και Τούρκων, που κράτησε 400 και πλέον χρόνια, και που ξεκίνησε με την είσοδο των Οθωμανών στην αραβική περιοχή, για διάφορους λόγους, από τις αρχές του δέκατου πέμπτου αιώνα, τα αποτελέσματά της είναι ορατά ακόμη και σήμερα και τα νοήματά του είναι ακόμα χαραγμένα στην αραβική συλλογική συνείδηση.
Οι άδικες πολιτικές εκτουρκισμού, στο τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ήταν η αιτία της ιστορικής αποξένωσης μεταξύ του αραβικού και του τουρκικού λαού και ένας από τους λόγους της κατάρρευσης του μεγάλου ισλαμικού κράτους θα μπορούσε να περιγράψει την οθωμανική παρουσία ως κατοχή αραβικής γης…
Όλα αυτά, λοιπόν, δεν μπορούσαν να το σπάσουν τη μακρόχρονη σύνδεση. Οι ισχυροί ιστορικοί δεσμοί μεταξύ των δύο λαών εκτείνονται σε χρόνο και χώρο.
Είναι οι λόγοι που οι Άραβες, στρέφονται προς την Ανατολία και δίνουν την προσοχή τους στην Τουρκία και παρακολουθούν τις υποθέσεις, τις συνθήκες και τις λεπτομέρειες της, ανανεώνουν τη διαθήκη τους με έναν παλιό σύμμαχο, έναν σεβαστό εταίρο και έναν στενό γείτονα με τον οποίο συνδέονται με παράγοντες πολιτισμού, τη συνάντηση της ιστορίας, τις σχέσεις της γεωγραφίας και τους δεσμούς συγγένειας.
Η ιστορία, λοιπόν, και η γεωγραφία και οι παράγοντες του πολιτισμού που μας ανήκουν είναι ένας από τους λόγους αυτού του λαϊκού και επίσημου αραβικού ενδιαφέροντος για όλα τα τουρκικά γεγονότα και υποθέσεις.
Οι δεσμοί θάφτηκαν με την Κεμαλική Δημοκρατία μέχρι τη νίκη του ισλαμικού Κόμματος
Αλλά αυτό που πρέπει να σημειωθεί εδώ είναι ότι αυτοί οι ιστορικοί δεσμοί, οι κοινές πολιτιστικές αξίες, που απουσιάζουν σήμερα είναι γιατί θάφτηκαν στην Τουρκία από την κατάργηση του Ισλαμικού Χαλιφάτου στις 29 Οκτωβρίου 1923 και την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας που βασίστηκε στον Κεμαλισμό, δημιουργούν σήμερα αυτό το αραβικό ενδιαφέρον.
Η ενδυνάμωση των σχέσεων και το νέο αραβικό ενδιαφέρον ήρθε μετά τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του Νοεμβρίου του 2002, με τη νίκη του ισλαμικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και την απόκτηση 365 εδρών από τον συνολικό αριθμό των 550 εδρών της Βουλής εκείνη την εποχή.
Όσον αφορά τον δεύτερο λόγο για αυτό το ευρύ αραβικό ενδιαφέρον για την Τουρκία και τις υποθέσεις της, είναι η εμπειρία που έχει βιώσει αυτή η χώρα από τις αρχές αυτής της χιλιετίας, καθώς είναι μια μοναδική εμπειρία που κατάφερε να επιτύχει ένα ποιοτικό άλμα σε πολλού τομείς και να επιτύχει μια σειρά από αποφάσεις, θέσεις και πολιτικές σε περιστάσεις και καταστάσεις γεμάτες με περιορισμούς και αντιφάσεις.
Και οι Άραβες, όταν παρακολουθούν τις τουρκικές υποθέσεις και τους ποιοτικούς μετασχηματισμούς που έχουν συμβεί σε αυτή τη χώρα, και τις εποχές της αναγέννησης και της κατασκευής που περιλάμβαναν ζωτικούς και στρατηγικούς τομείς όπως στρατιωτικές βιομηχανίες, εκτεταμένες υποδομές, μεγάλα έργα, εκλογικές σκηνές, πολιτική συμπεριφορά.
Όλα αυτά τα γεγονότα και οι εξελίξεις δημιουργούν ερωτήματα:
Πώς ήταν η Τουρκία, η χώρα των στρατιωτικών πραξικοπημάτων που μπήκε σε μια σπείρα αρνητισμού, εξάρτησης, οπισθοδρόμησης και φτώχειας από το πρώτο στρατιωτικό πραξικόπημα της 27ης Μαΐου 1960 – πώς μπόρεσε να ξεπεράσει την κρίση της και να βγει από το σκοτεινό της τούνελ;
Και πώς μπόρεσε η νέα Τουρκία, ή η μεταστρατιωτική Τουρκία, να επιτύχει σε δύο δεκαετίες μια προφανή απογείωση με τα επιτεύγματά της στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, να γίνει μια ισχυρή και σεβαστή χώρα;
Να υπολογίζεται σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο;
Όταν οι Άραβες θέτουν αυτό το ερώτημα, προκαλούν, ταυτόχρονα, την αποτελεσματική παρουσία της Τουρκίας σε πολλές περιοχές και πόλεις, καθώς και την ποιοτική παρουσία της στη λεκάνη της Μεσογείου, ανατολικά και δυτικά, και στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία, και την αποτελεσματικότητά της σε διεθνείς διοργανώσεις και σε πολλά θέματα, συγκρούσεις και μπλόκα, ανταγωνισμός με μεγάλους παίκτες.
Και ο λόγος της ακούγεται και δημιουργεί μια θέση που δεν κατείχε πριν.
Πως θα μπορούσαν οι Άραβες να ακολουθήσουν τον τουρκικό δρόμο;
Ομοίως, οι Άραβες αναρωτιούνται, καθώς παρακολουθούν την τουρκική σκηνή με τα διάφορα κεφάλαιά της και τις εξέχουσες εκδηλώσεις ισχύος σε αυτήν:
Πώς θα μπορούσαν οι Άραβες, όπως πράττουν οι Τούρκοι που είναι απόγονοι των σουλτάνων που κυβέρνησαν μεγάλα μέρη του κόσμου, να αντλήσουν από τον πολιτισμό τους;
Να απορροφήσουν την κληρονομιά τους και να καταφέρουν να αντλήσουν από το άθροισμα των αξιών τους, όπως δύναμη, αυστηρότητα, κυριαρχία και ισότητα;
Οι Άραβες σήμερα στενάζουν κάτω από τα καθεστώτα μιας πλαδαρής τυραννίας, που σκότωσαν την ανθρωπιά τους, έθαψαν τα ταλέντα τους, ακρωτηρίασαν τις ενέργειές τους και τους μετέτρεψαν σε παρόμοιους αριθμούς – πιστεύω πως οι Άραβες, με αυτήν την αμφισβήτηση και αυτή την προσοχή και αυτή την επίκληση, βρίσκουν στην τουρκική εμπειρία ένα παράδειγμα που μπορούν να ακολουθήσουν ή να επωφεληθούν, μια διέξοδο για τις δύσκολες συνθήκες τους ή μια ελπιδοφόρα διέξοδο για τις περιστάσεις τους, ένα πρότυπο που φιλοδοξούν και ελπίζουν να εδραιώσουν στις πατρίδες τους.
Μπορούν όμως οι Άραβες να επωφεληθούν από την τουρκική εμπειρία; Ποιες είναι οι εκδηλώσεις αυτού του οφέλους και τα όριά του;
Μεγάλα και σοβαρά ερωτήματα αυτού του είδους τίθενται ενώπιον των υπευθύνων λήψης αποφάσεων, των ανθρώπων με οξυδέρκεια και ευφυΐα, και όλων όσων ενδιαφέρονται να μεταρρυθμίσουν τις ζοφερές αραβικές συνθήκες που έχουν φτάσει σε ασύγκριτα επίπεδα υπανάπτυξης, διάθλασης, μιζέριας, παθητικότητας και χρεοκοπίας.
Arab Post
—