Στα πράγματα που σίγουρα έχουν σημαδέψει τα χρόνια της νιότης μας – τουλάχιστον τους λίγο μεγαλύτερους σε ηλικία – είναι σίγουρα και οι θρυλικές τηλεοπτικές σειρές της ΕΡΤ.
Ας δούμε δέκα από αυτές που έχουν γράψει ιστορία:
ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1971–1974)
Το έπος του Νίκου Φώσκολου (που αποτελεί βασικά διασκευή του δικού του «Κονσέρτο για Πολυβόλα») παραμένει η δημοφιλέστερη ελληνική σειρά… ever, καθώς με σημερινές μετρήσεις της Nielsen μπορεί και να άγγιζε το 80%! Κάθε Τρίτη βράδυ και για 226 εβδομάδες δρόμοι άδειαζαν, μαγαζιά έκλειναν και οικογένειες μαζεύονταν γύρω από το χαζοκούτι για να παρακολουθήσουν με κομμένη την ανάσα τις ιστορίες κατασκοπείας, με κεντρικό ήρωα το συνταγματάρχη Βαρτάνη (Άγγελος Αντωνόπουλος), που υπηρετεί στο γραφεία αντικατασκοπείας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο θρύλος μάλιστα λέει πως όταν ένα χωριό δεν έπιανε καλά ΥΕΝΕΔ (που το μετέδιδε), έμπαινε σε λεωφορεία και πήγαινε στο… διπλανό, όπου είχε καλύτερη λήψη. Μαζί με το ποδόσφαιρο ήταν οι αποτελεσματικότερες μέθοδοι αποχαύνωσης του κοινού από τη χούντα των συνταγματαρχών. H σειρά δεν διασώζεται στο αρχείο, όπως και σχεδόν το σύνολο της παραγωγής μέχρι το 1979, καθώς οι υπάλληλοι της ΕΡΤ έγραφαν πάνω στις κόπιες ποδοσφαιρικούς αγώνες!
ΕΚΕΙΝΟΣ ΚΙ ΕΚΕΙΝΟΣ (1972–1974)
Σε σενάριο του Κώστα Μουρσελά, αυτή η πικρή σάτιρα είχε ως κεντρικούς ήρωες δύο περιπλανώμενους τύπους (οι εξαιρετικοί Βασίλης Διαμαντόπουλος και Γιώργος Μιχαλακόπουλος), που σχολίαζαν με τον δικό τους τρόπο τα κακώς κείμενα της ελληνικής κοινωνίας. Κι όταν λέμε «ελληνική κοινωνία» εννοούμε βέβαια τη χούντα, καθώς η σειρά προβλήθηκε τα τελευταία χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας και περνούσε υπόγεια μηνύματα εναντίον της. Οι συνταγματάρχες ήθελαν να τη λογοκρίνουν, όμως η διαδικασία αποδείχθηκε πονοκέφαλος, αφού τίποτα δεν λεγόταν ευθέως και όλα υπαινίσσονταν – συν το ότι οι χουντικοί δεν ήταν ακριβώς και τέρατα εξυπνάδας! Γυρίστηκε σε remake το 1989 με τους ίδιους πρωταγωνιστές, όμως δεν είχε τον ίδιο αντίκτυπο. Ούτε αυτή διασώζεται στο αρχείο.
ΛΟΥΝΑ ΠΑΡΚ (1974–1981)
«Πέντε κρίκοι, ένα τάλιρο, για περάστε παρακαλώ, πλούσια δώρα!» Το «Λούνα Παρκ» ξεκίνησε ως βαριετέ σόου με σκετς, μουσικά νούμερα και τηλεπαιχνίδια με χλιαρή υποδοχή από το κοινό. Πήρε τα πάνω του όμως όταν πήρε τη τελική μορφή σειράς μυθοπλασίας (σε σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη), με τον κόσμο να ταυτίζεται με τους λαϊκούς χαρακτήρες του Νίκου (Νίκος Δαδινόπουλος), της Ρένας (Μαίρη Ευαγγέλου), της Ουρανίας (Άννα Παϊτατζή), της Κάθριν (Ρένα Παγκράτη) και –ιδιαίτερα– του κυρ Γιώργη (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος). Τελείωσε το 1981, όταν ο Δαλιανίδης δήλωσε πως δεν είχε κάτι καινούριο να γράψει, όμως αρκετά από τα storylines ανακυκλώθηκαν στις μεταγενέστερες σειρές του, όπως «Το Ρετιρέ» και «Οι Μικρομεσαίοι».
ΜΕΘΟΡΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ (1974–1981)
Το ελληνικό «Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι» ήταν μαζί με το «Λούνα Παρκ» οι σειρές με τους περισσότερους κύκλους (7 στο σύνολο), πολύ πριν εμφανιστούν οι σαπουνόπερες του Φώσκολου στον ΑΝΤ1 και καταρρίψουν το ρεκόρ. Οι αυτοτελείς ιστορίες του Σταθμού περιστρέφονταν γύρω από τους μόνιμους κατοίκους ενός μικρού χωριού της μεθορίου και τους περιστασιακούς επισκέπτες. Άλλαξε κι αυτή αρκετές φορές, καστ, setting και φορμάτ, όμως όταν σταθεροποιήθηκε γνώρισε τεράστια επιτυχία και πέρασε στην αθανασία. Η μουσική των τίτλων ήταν από το τραγούδι «Daybreaker» (1974) των Electric Light Orchestra.
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ (1975–1976)
Λίγες σειρές σημάδεψαν την ελληνική τηλεόραση όσο η μεταφορά στη μικρή οθόνη του βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη γύρω από τη ζωή σε ένα ελληνόφωνο χωριό της Μικράς Ασίας, λίγο πριν την Καταστροφή. Ο Αλέξης Γκόλφης, αν και τεχνικά δεν υποδύεται τον Χριστό, αλλά έναν ποιμένα που υποδύεται τον Χριστό για τις ανάγκες ενός τοπικού εθίμου, θα μείνει στην ιστορία ως «ο μοναδικός Έλληνας που έπαιξε τον Θεάνθρωπο» (θα πεθάνει άστεγος και μόνος τον Αύγουστο του 2007). Οι ηθοποιοί ταυτίστηκαν στη συνείδηση του κόσμου με τους ρόλους που υποδύονταν, ενώ η σειρά συνδέθηκε με ένα τραγικό γεγονός, όταν τρία παιδιά στην Πτολεμαϊδα έκαναν αναπαράσταση τη σκηνή του θανάτου δι’ απαγχονισμού του Σεΐζη, με αποτέλεσμα ένας 9χρονος να πεθάνει από ασφυξία. Η σειρά διασώζεται στο αρχείο (και δόθηκε σε DVD από τη «Ραδιοτηλεόραση») χάρη σε έναν ευσυνείδητο υπάλληλο της ΕΡΤ που ειδοποίησε τον σκηνοθέτη Βασίλη Γεωργιάδη ότι κάποιοι ετοιμάζονται να γράψουν πάνω ποδοσφαιρικό αγώνα, με αποτέλεσμα εκείνος να σπεύσει στο Ραδιομέγαρο και να σώσει τις κόπιες.
ΟΙ ΠΑΝΘΕΟΙ (1977–1979)
Ακόμα μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ΕΡΤ (και της ελληνικής τηλεόρασης γενικότερα), με τηλεθέαση που την έφερε αμέσως μετά τον «Άγνωστο Πόλεμο». Βασισμένη στη μυθιστορηματική τριλογία του Τάσου Αθανασιάδη, έκανε όλη την Ελλάδα να περιμένει με αγωνία το τηλεοπτικό σμίξιμο της Μάρμως Πανθέου (ο καλύτερος ρόλος της Κάτιας Δανδουλάκη) με τον Κίτσο (Στέλιος Καλογερόπουλος). Σε σκηνοθεσία του μεγάλου Βασίλη Γεωργιάδη («Κόκκινα Φανάρια», «Το Χώμα Βάφτηκε Κόκκινο»).
ΛΩΞΑΝΤΡΑ (1980)
«Ταρνανααααά, μπρε Ταρνανααααά»! Δεν νομίζω να υπάρχει Έλληνας που να μην έχει την εικόνα της Πολίτισσας αρχοντογυναίκας χαραγμένη στη μνήμη όπως την ενσάρκωσε η μοναδική Μπέτυ Βαλάση στην επική σειρά του Γρηγόρη Γρηγορίου από το βιβλίο της Μαρίας Ιορδανίδου (και με μουσική της Ελένης Καραΐνδρου). Η Βαλάση θα επαναλάβει τον ρόλο –ως in joke– στο επεισόδιο «Η Πολίτισσα πεθερά» της σειράς «7 Θανάσιμες Πεθερές» του Mega. Η σειρά διασώζεται στο αρχείο της ΕΡΤ.
Η ΚΡΑΥΓΗ ΤΩΝ ΛΥΚΩΝ (1980–1981)
Αυτή η cult σαπουνόπερα από τα early 80s ήταν 100% Νίκος Φώσκολος: πομπώδης, φλύαρη, εξωπραγματική, υπερβολικά στημένη και φαντεζί, αλλά με αρκετή ίντριγκα, μυστήριο και ανατροπές που δεν μπορούσες να ξεκολλήσεις – ειδικά στην ενότητα του 1ου κύκλου, με τα όσα μυστήρια τραβάει η πλούσια Τερέζα Ρίχτερ (ω ναι, ο «παππούς» είχε από τότε κόλλημα με τα επικά ονόματα), που ενσάρκωνε η Μαρία Αλιφέρη.
ΜΑΝΤΑΜ ΣΟΥΣΟΥ (1986)
Ελάχιστοι θυμούνται ότι η θρυλική κωμική σειρά –από τη σαρκαστική πένα του Δημήτρη Ψαθά– που ανέδειξε το ταλέντο της Άννας Παναγιωτοπούλου ήταν στην ουσία remake μιας παραγωγής του 1972, με την ¶ννα Παϊτατζή στον επώνυμο ρόλο – και όχι άδικα. Η Παναγιωτοπούλου έκανε το ρόλο δικό της και η σειρά ήταν μία από τις πρώτες περιπτώσεις όπου ο κόσμος αναπαρήγαγε μανιωδώς τις ατάκες και τις εκφράσεις μιας τηλεοπτικής ηρωίδας («πτωχέ», «αντρέ», «Μπίθουλας» κ.ά.). Η σειρά ευτυχώς διασώζεται και όλα τα επεισόδια είναι διαθέσιμα στο YouTube.
e-radio.gr