Ένας μοναδικός θησαυρός της Εποχής του Χαλκού, κρυμμένος στον βυθό της Λακωνίας

Παυλοπέτρι: Μια Ανάλυση της Αρχαιότερης Βυθισμένης Πολιτείας του Κόσμου

Στα γαλαζοπράσινα νερά του κόλπου των Βατικών, ανάμεσα στην ακτή της Πούντας στη Λακωνία και τη νησίδα Παυλοπέτρι, αναδύεται από τον βυθό το Παυλοπέτρι: Η Βυθισμένη Πολιτεία, η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη του κόσμου. Αυτή η μοναδική τοποθεσία αποτελεί μια ανεκτίμητη μαρτυρία ενός προϊστορικού πολιτισμού. Προσφέροντας μια σπάνια ματιά σε μια οργανωμένη αστική κοινωνία που άκμασε πριν από 5.000 χρόνια. Οι αρχαιολόγοι δουλεύουν συστηματικά πάνω στα ερείπιά του, αποκαλύπτοντας συνεχώς νέα στοιχεία για τη δομή, την οικονομία και την καθημερινή ζωή των κατοίκων του.

Η Ανακάλυψη μιας Βυθισμένης Πολιτείας

Ο ωκεανογράφος Nicholas Flemming ανακάλυψε το Παυλοπέτρι το 1967. Έναν χρόνο αργότερα, το 1968, μια ομάδα αρχαιολόγων από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, σε συνεργασία με την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία υπό τον Άγγελο Δεληβοριά, ανέλαβε τη χαρτογράφηση της εντυπωσιακής αυτής πόλης. Οι ερευνητές αποτύπωσαν με ακρίβεια τα ορατά κατάλοιπα που είναι σε βάθος μόλις τριών έως τεσσάρων μέτρων. Συνεπώς, η ανακάλυψη αυτή έφερε στο φως έναν σχεδόν άθικτο οικισμό, του οποίου για τη διατήρηση παίζει ρόλο ακριβώς η βύθισή του. Η οποία τον προστάτευσε από τις μεταγενέστερες ανθρώπινες παρεμβάσεις και τη γεωργική εκμετάλλευση.

Η Ιστορική Σημασία του Παυλοπετρίου

Οι αρχαιολογικές έρευνες λένε ότι η έναρξη της κατοίκησης στο Παυλοπέτρι έγινε γύρω στο 2800 π.Χ., στην αρχή της Εποχής του Χαλκού. Η πόλη γνώρισε συνεχή κατοίκηση για περίπου 2.000 χρόνια, φτάνοντας στη μεγαλύτερή της ακμή κατά τη Μυκηναϊκή περίοδο (1600-1100 π.Χ.). Επομένως, το Παυλοπέτρι αποτελεί ένα σπάνιο παράδειγμα προϊστορικής πόλης με ολοκληρωμένο αστικό σχεδιασμό. Η σημασία του είναι διεθνή. Η UNESCO έχει χαρακτηρίσει το Παυλοπέτρι ως την αρχαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο, ενισχύοντας την παγκόσμια πολιτιστική του αξία.

Η Αρχιτεκτονική και η Διάταξη της Πόλης

Η επιστημονική κοινότητα μελετά εντατικά την πολεοδομική οργάνωση που αποκαλύπτει το Παυλοπέτρι: Η Βυθισμένη Πολιτεία. Η πόλη διαθέτει ένα εξελιγμένο σχέδιο με διακριτούς δρόμους, πλατείες και τουλάχιστον 15 κτιριακά συγκροτήματα που περιλαμβάνουν έως και δώδεκα δωμάτια το καθένα. Επιπλέον, οι αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει δύο τύπους τάφων. Θαλαμοειδείς τάφους και περίπου 60 κιβωτιόσχημους τάφους, οι οποίοι υποδεικνύουν μια κοινωνία με κοινωνική διαφοροποίηση. Η ύπαρξη ενός τόσο άρτιου σχεδιασμού αποδεικνύει ότι οι κάτοικοί του είχαν αναπτύξει έναν προηγμένο αστικό πολιτισμό.

Η Ζωή των Κατοίκων

Τα ευρήματα από τις ανασκαφές παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την καθημερινότητα στο Παυλοπέτρι. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με το εμπόριο, όπως μαρτυρούν τα μεγάλα πιθάρια κρητικής προέλευσης που βρέθηκαν. Τα οποία υποδηλώνουν στενές εμπορικές σχέσεις με τη Μινωική Κρήτη. Παράλληλα, η πόλη ήταν και κέντρο κλωστοϋφαντουργίας. Η κοινωνία ήταν ιεραρχικά δομημένη και περιελάμβανε διάφορες επαγγελματικές ομάδες, όπως εμπόρους, τεχνίτες, αγρότες και ναυτικούς. Τα πολυάριθμα κεραμικά σκεύη καθημερινής χρήσης, αλλά και τα πιο περίτεχνα αγγεία, φανερώνουν τις συνήθειες και την αισθητική των ανθρώπων της εποχής.

Οι Σύγχρονες Έρευνες και η Προστασία του Χώρου

Τα τελευταία χρόνια, η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ και τη Βρετανική Σχολή Αθηνών, υλοποιεί ένα φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα. Χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τρισδιάστατη ψηφιακή αποτύπωση και η τεχνολογία σόναρ. Οι ερευνητές έχουν χαρτογραφήσει με πρωτοφανή λεπτομέρεια τον οικισμό. Αποκαλύπτοντας νέα κτίρια και επεκτείνοντας τη γνωστή έκταση της πόλης σε πάνω από εννέα στρέμματα. Ωστόσο, ο αρχαιολογικός χώροςαντιμετωπίζει απειλές από τη διάβρωση, τη μετατόπιση της άμμου και τη διέλευση μικρών σκαφών. Γι’ αυτόν τον λόγο, υπάρχουν συνεχείς προσπάθειες για την προστασία του. Διασφαλίζοντας ότι το Παυλοπέτρι: Η Βυθισμένη Πολιτεία θα διατηρηθεί ως ένα ανεκτίμητο μνημείο για τις μελλοντικές γενιές.

https://arxaiaellinika.gr/archives/pavlopetri-i-vithismeni-politeia