Η Φρέζια (Freesia): Καλλιέργεια, Φύτευση και Μυστικά Φροντίδας
Οι φρέζιες είναι από τα πιο παραδοσιακά και αγαπημένα λουλούδια που συναντάμε στις αυλές των γιαγιάδων, με υπέροχα χρώματα και μοναδικό άρωμα. Τις ακούμε και ως φρέζες ή φρέζα. Όπως κι αν την πούμε, η Freesia sp. διαθέτει λεπτό ανθοφόρο βλαστό ύψους έως 40 εκ. με στενόμακρα φύλλα και εντυπωσιακά λουλούδια σε σχήμα χωνιού.
Πρόκειται για ένα ποώδες φυτό που σχηματίζει υπόγειους βολβούς (κορμούς). Με καταγωγή από τη Νότια Αφρική, ανήκει στους φθινοπωρινούς βολβούς, ανθίζει στα τέλη του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης, όπως τα ζουμπούλια, οι τουλίπες και οι αμαρυλλίδες.
Οι φρέζιες καλλιεργούνται σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες και στολίζουν με την ανθοφορία τους αυλές, βεράντες και μπαλκόνια. Αν διαθέτουμε περισσότερο χώρο, μπορούμε να φυτέψουμε ποικιλίες διαφορετικών χρωμάτων ομαδικά σε παρτέρια για μοναδικούς συνδυασμούς.
1. Τι ποικιλίες φρέζιας μπορούμε να φυτέψουμε;
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες φρέζιας με έντονα χρώματα όπως κόκκινο, μωβ, ροζ, κίτρινο, φούξια και λευκό. Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι δίχρωμες ποικιλίες με όμορφες διαβαθμίσεις. Οι φρέζιες χωρίζονται σε μονόανθες και διπλόανθες· οι πρώτες έχουν πιο δυνατό άρωμα, ειδικά οι λευκές.
2. Πότε φυτεύουμε τις φρέζιες και με ποιο τρόπο;
Η φρέζια φυτεύεται το φθινόπωρο και ανθίζει στα τέλη του χειμώνα – αρχές της άνοιξης. Ο βολβός φυτεύεται σε βάθος 5 εκ. με τη “μυτούλα” προς τα πάνω και σε αποστάσεις 5–10 εκ. μεταξύ τους. Επιλέγουμε ηλιόλουστη θέση για πλούσια, ευωδιαστή ανθοφορία.
3. Πώς φυτεύονται οι φρέζιες σε γλάστρα;
Επιλέγουμε γλάστρα (πλαστική ή πήλινη) με διάμετρο και ύψος τουλάχιστον 20 εκ.. Φυτεύουμε 3–4 βολβούς ανά γλάστρα, σε αποστάσεις 5–10 εκ., ή περισσότερους σε πλατιές ζαρντινιέρες για πιο πυκνή ανθοφορία.
Χρησιμοποιούμε φυτόχωμα για καλλωπιστικά φυτά με περλίτη για καλή αποστράγγιση και προσθέτουμε χαλίκια στη βάση. Τοποθετούμε τις γλάστρες σε νότιο προσανατολισμό, σε σημείο με άφθονο φως αλλά προφυλαγμένο από δυνατούς ανέμους.
4. Χρειάζονται στήριξη οι φρέζιες;
Ναι, επειδή οι λεπτοί ανθοφόροι βλαστοί μπορεί να λυγίσουν από το βάρος των λουλουδιών, ειδικά με άνεμο. Χρησιμοποιούμε ξύλινα ή πλαστικά καλαμάκια για στήριξη και δένουμε απαλά τους βλαστούς.
5. Κάθε πότε θέλουν πότισμα οι φρέζιες;
Αρχικά ποτίζουμε 1–2 φορές τη βδομάδα μέχρι να φυτρώσει ο βολβός, έπειτα 2–3 φορές τη βδομάδα κατά την ανάπτυξη και ανθοφορία. Μετά την ανθοφορία (άνοιξη), σταματάμε το πότισμα ώστε να ξεραθούν τα φύλλα και να “ξεκουραστεί” ο βολβός.
6. Πόσο συχνά βάζουμε λίπασμα;
Όταν αρχίζουν να σχηματίζονται τα άνθη, προσθέτουμε υγρό λίπασμα ανθοφορίας και επαναλαμβάνουμε μετά από δύο εβδομάδες. Έτσι ενισχύουμε την ανθοφορία και τη ζωηρότητα των χρωμάτων.
7. Ποιες ασθένειες και έντομα προσβάλλουν τη φρέζια;
Η φρέζια είναι γενικά ανθεκτική, όμως μπορεί να εμφανίσει μαύρες κηλίδες στα φύλλα – αντιμετωπίζονται με σκεύασμα χαλκού. Αν προσβληθεί από μελίγκρα, ψεκάζουμε με θερινό πολτό ή με διάλυμα πράσινου σαπουνιού (1 κ.σ. σε 1 λίτρο νερό).
Αν παρατηρήσουμε φαγωμένα φύλλα, πιθανότατα πρόκειται για σαλιγκάρια. Τα απομακρύνουμε ρίχνοντας στάχτη γύρω από τα φυτά — φυσική και αποτελεσματική μέθοδος.
8. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της φρέζιας;
Η φρέζια πολλαπλασιάζεται εύκολα με βολβούς ή βολβίδια που σχηματίζονται γύρω από τον μητρικό βολβό. Μπορεί να γίνει και με σπόρο, αλλά η βλάστηση καθυστερεί έως και 6 μήνες και χρειάζονται περίπου 2 χρόνια για ανθοφορία.
9. Πώς αποθηκεύουμε τους βολβούς για την επόμενη χρονιά;
Μετά την ανθοφορία και μόλις ξεραθεί το στέλεχος, κόβουμε το κοτσάνι και αφαιρούμε τους βολβούς από το χώμα. Τους καθαρίζουμε, στεγνώνουμε και τους αποθηκεύουμε σε χάρτινα κουτιά με μικρές τρύπες για αερισμό, σε δροσερό και ξηρό μέρος μέχρι το επόμενο φθινόπωρο.
Αν αφήσουμε τους βολβούς στο χώμα, υπάρχει κίνδυνος να σαπίσουν λόγω υγρασίας και ζέστης το καλοκαίρι.
10. Ένα μικρό μυστικό για τη φρέζια
Οι φρέζιες είναι ιδανικές για στολισμό σε βάζο, στο σπίτι ή το γραφείο. Εκτός από το υπέροχο άρωμά τους, έχουν το πλεονέκτημα να διατηρούνται φρέσκες για μεγάλο διάστημα στο νερό, προσθέτοντας φυσική ομορφιά και ευωδιά στον χώρο.