ΕΛΛΑΔΑ

"σπάω". Όταν η αργκό γίνεται τεκμήριο γλωσσικής συνέχειας!

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

του Χρυσόστομου Τσιρίδη
.

Το ρήμα “σπάω” είναι ΑΥΤΟΥΣΙΟ ΟΜΗΡΙΚΟ. Αυθεντική λέξη της Ελληνικής γλώσσας.
.
Τί σημαίνει:(Ομηρικώς)
“σπάω”=απομακρύνω, μετακινώ, εκριζώνω, αποσύρω  
.

Ας δούμε την διαδρομή της λέξης από τον ΌΜΗΡΟ μέχρι ΣΗΜΕΡΑ:
.
Η λέξη στα επίσημά της έκανε και κάνει καριέρα ως σύνθετη με την πρόθεση “από”
1) από-σπαση= μετακίνηση από μία θέση=υπηρεσία (ή τόπο) σε άλλη (διοικητικός όρος)
.
2) “α(ν)-από-σπαστο= α-μετακίνητο=άρα απαραίτητο, βασικό, αναφαίρετο, αναγκαίο.
.

3) του απέσπασε χρήματα ή ομολογία= Όχι κατ’ανάγκη διά της βίας. Τον έπεισε, τον ξεγέλασε; Πάντως “ΚΑΤΑΦΕΡΕ” να του “αποσπάσει” χρήματα ή ομολογία (όχι ακριβώς να του κλέψει εν αγνοία του).
Λέμε για παράδειγμα: Του απέσπασε την υπόσχεση (με πειθώ από την μια και συναίνεση από την άλλη).

.
4) Ως άμεσα ομιλούμενη ωστόσο απόκτησε κι άλλες σημασίες, απομακρυσμένες από το αρχικό νόημα :λ.χ σπάω= σπά(ζ)ω= συντρίβω, κομματιάζω,θραύω : λ.χ σπάω πιάτα ή “σπάω την σιωπή μου” και μερικές ακόμη…εκατοντάδες σχετικές εκφράσεις.
.
ΑΛΛΑ…
5)και ως αργκό (!!!), ως λέξη δηλαδή του ΝΕΑΝΙΚΟΥ ή περιθωριακού (όπως λένε οι επιπεδολόγοι) λεξιλογίου (έχει την βαρύτητά του και αυτό) ΞΑΝΑΒΡΙΣΚΕΙ τις αυθεντικές (!) ΟΜΗΡΙΚΕΣ αφετηρίες της:

1) “σπάσε”= φύγε, κάνε πέρα, απομακρύνσου
2) “σπάω”= (μάγκες) σπάω= φεύγω

3) “τα.. σπάσανε (οι συνέταιροι μεταξύ τους)”= μαλώσανε, χωρίσανε, απομακρύνθηκαν ο ένας από τον άλλον. ή 
.
Θα ρωτήσει εύλογα κάποιος, προς τί όλο αυτό το…σπάσιμο  με το “σπάω”.
.
Πάντως, όπως φαίνεται άλλωστε από τα σύντομα παραδείγματα,όχι μόνο για λεξιλογικές αναζητήσεις, αλλά για το…ηθικό δίδαγμα:

.

Δεν υποτιμούμε, δεν απαξιώνουμε ΚΑΜΙΑ ΜΟΡΦΗ, επίσημη ή… “περιθωριακή” της γλώσσας μας, κατά την διδασκαλία της. 

Η γλώσσα δεν γνωρίζει “κανόνες και…εξαιρέσεις”. Είναι Μία, Ενιαία και Αδιαίρετη. Την διδάσκουμε ΒΕΒΑΙΩΣ “μεσοσταθμικά”, για λόγους κοινής Πανελλαδικά επικοινωνίας, χωρίς όμως αποκλεισμούς και επιπεδολογίες. Ή τουλάχιστον έτσι πρέπει.
.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Αν τα παραπάνω είναι σωστά (δεν κάνω κάπου λάθος), το ρήμα παίζει ανάμεσα στην Ομηρική αφετηριακή σημασία του και στο “σπάζω”(=θραύω) της καθημερινότητας. Είπαμε (δες παρακάτω σημείωση) οι διαδρομές της γλώσσας είναι ιδιαίτερα περίπλοκες και μάλλον “ανεξήγητες”.

Λ.χ Η λέξη  “σπαστικός” λειτουργεί ως νεανικός παρεΐστικος λόγος, αλλά όχι μόνο.

.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Όσοι θέλουν, ενισχυτικά, ας δουν το ΣΥΝΤΟΜΟ βίντεο με τίτλο “περίεργες διαδρομές της γλώσσας” στο youtube.

Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ