Ο Λεόντιος (660 – 15 Φεβρουαρίου 706) ήταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου κατά την περίοδο 695-698. Ήταν στρατηγός στην αρχή της βασιλείας του Ιουστινιανού Β΄ και διακρίθηκε στις νικηφόρους μάχες της αυτοκρατορίας ενάντια στους Άραβες στην περιοχή της Αρμενίας και της Μ. Ασίας. Έπεσε όμως στην δυσμένεια του Αυτοκράτορα και φυλακίστηκε.
Το 695 λόγω της μεγάλης δυσαρέσκειας εναντίον του ο Ιουστινιανός Β΄ θέλοντας να προλάβει την εκδήλωση επανάστασης υπό την αρχηγία του Λεοντίου, τον αποφυλάκισε τον ονόμασε στρατηγό Ελλάδος και τον διέταξε να αποπλεύσει με τον στόλο. Ο Λεόντιος προσποιήθηκε ότι ετοιμάζεται να αναχωρήσει, αλλά το ίδιο βράδυ βγαίνοντας από το πλοίο του με τους έμπιστούς του κατευθύνθηκε στις φυλακές όπου απελευθέρωσε όλους τους κρατουμένους, πολίτες και στρατιωτικούς. Στην συνέχεια οι άνθρωποί του κάλεσαν τον λαό της πρωτεύουσας στην Αγία Σοφία όπου ο Πατριάρχης Καλλίνικος τον έστεψε Αυτοκράτορα.
Την επομένη ο Ιουστινιανός Β΄ σύρθηκε στον Ιππόδρομο όπου, αφού του έκοψαν την μύτη, τον εξόρισαν στην Χερσώνα της Κριμαίας. Έκτοτε πήρε το προσωνύμιο Ρινότμητος.
Άλωση και καταστροφή της Καρχηδόνας από τους Άραβες
Επωφελούμενοι οι Άραβες από την ανώμαλη πολιτική κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη έστειλαν το 697 μεγάλη στρατιωτική δύναμη στην βόρεια Αφρική για να την κατακτήσουν. Η πρώτη μεγάλη τους επιτυχία ήλθε όταν εκπόρθησαν την Καρχηδόνα. Ο Λεόντιος αντέδρασε στέλνοντας στρατό και στόλο υπό τον πατρίκιο Ιωάννη, ο οποίος κατόρθωσε να ελευθερώσει την κατακτημένη πόλη και τα περίχωρά της. Ο χαλίφης όμως Αμπντ ελ Μάλεκ έστειλε το 698 νέο ισχυρότερο στρατό και στόλο και κατέλαβε την Καρχηδόνα οριστικά, αναγκάζοντας τον Ιωάννη να αναχωρήσει για την Κωνσταντινούπολη. Στην συνέχεια οι Άραβες κατεδάφισαν τα τείχη της πόλης και τα οικοδομήματά της εξαφανίζοντάς την από τον χάρτη για να μην μπορέσουν ξανά οι Βυζαντινοί να την χρησιμοποιήσουν σαν ορμητήριο εναντίον τους.
By Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=347692
Καθαίρεση και θάνατος του Λεοντίου
Κατά την επιστροφή του ο Βυζαντινός στόλος σταμάτησε στην Κρήτη όπου ο στρατός στασίασε και αφού σκότωσε τον αρχηγό του στόλου Ιωάννη, αναγόρευσε νέο αυτοκράτορα τον αρχηγό των Κιβυρραιωτών Αψίμαρο που μετονόμασε Τιβέριο. Ο νέος αυτοκράτορας κατέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη το 698 όπου ύστερα από μικρή αντίσταση συνέλαβε τον Λεόντιο και αφού του έκοψε την μύτη τον έκλεισε στο μοναστήρι του Δελμάτη.
Όταν το 705 ο Ιουστινιανός Β’ επανήλθε στον θρόνο, συνέλαβε τον Λεόντιο και αφού τον εξευτέλισε τον αποκεφάλισε.