Ιωσήφ Αντωνόπουλος -Εθνομάρτυρας μητροπολίτης

Ο Ιωσήφ Γ΄ Αντωνόπουλος ή Δαλίβαρης (13 Ιανουαρίου 1749 – 3 Ιουνίου 1821) ήταν διαδοχικά Μητροπολίτης Δράμας και Θεσσαλονίκης και έχει ανακηρυχθεί άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Φωτογραφία από: ΕΚΚΛΗΣΙΑ ONLINE
Οι πηγές γύρω από τη ζωή του είναι πενιχρές και εμποδίζουν μια διεξοδική βιογράφησή του. Γεννήθηκε στη Δημητσάνα στα μέσα του 18ου αιώνα. Τα πρώτα γράμματα πρέπει να τα έλαβε στην γενέτειρά του και ίσως να φοίτησε στο σχολείο της Μονή Φιλοσόφου ή στην Σχολή Δημητσάνας.
Εικασίες μόνο μπορούν να γίνουν και για τα μετέπειτα βήματά του. Άγιο Όρος, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη είναι κάποιοι από τους πιθανούς, μα όχι βέβαιους προορισμούς του, με σκοπό την περαιτέρω μόρφωσή του. Το 1780 ή το 1787 διαδέχεται τον μητροπολίτη Γεράσιμο, τον εκ Πάρου, στον μητροπολιτικό θρόνο της Δράμας. Μετά τον θάνατο του Θεσσαλονίκης Γεράσιμου, μετατίθεται τον Νοέμβριο του 1810 στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης.
Τόσο κατά την αρχιερατεία του στην Δράμα, όσο και στην Θεσσαλονίκη, μεταβαίνει συχνά στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να συμμετάσχει ως συνοδικό μέλος στην Πατριαρχική Σύνοδο. Πατριαρχικά έγγραφα που έχουν εκδοθεί κατά το διάστημα 1815-1821, φέρουν και τη δική του υπογραφή.
Με την έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, ο Σουλτάνος θα ζητήσει για εγγύηση επτά αρχιερείς, ένας από τους οποίους ήταν και ο Ιωσήφ. Οι τουρκικές αρχές τότε τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν στην Κωνσταντινούπολη στις φυλακές του Μποσταντζή μαζί με τους συλληφθέντες επίσης επισκόπους Νικομηδείας Αθανάσιο, Δέρκων Γρηγόριο, Αγχιάλου Ευγένιο, Εφέσου Διονύσιο, Αδριανουπόλεως Δωρόθεο και Τυρνόβου Ιωαννίκιο.
Στις 10 Απριλίου απαγχονίστηκε ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ και ακολούθησε η θανάτωση των αρχιερέων Αθανασίου Νικομηδείας, Ευγενίου Αγχιάλου και Διονυσίου Εφέσου. Στις 3 Ιουνίου 1821, έλαβαν χώρα οι απαγχονισμοί των υπόλοιπων φυλακισμένων μητροπολιτών σε διαφορετικό σημεία της Κωνσταντινούπολης: του μητροπολίτη Τυρνόβου Ιωαννικίου στο Αρναούτκιοϊ, του μητροπολίτη Αδριανουπόλεως Δωροθέου στο Μέγα Ρεύμα, του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωσήφ στο Νεοχώρι και τέλος του μητροπολίτη Δέρκων Γρηγορίου στα Θεραπειά.
Ο Μανουήλ Γεδεών τον χαρακτηρίζει «πεπαιδευμένον και φιλόμουσον κληρικόν». Ενδεικτικό της φιλομάθειάς του ήταν το γεγονός πως ήθελε να προμηθεύεται νεοκδοθέντα βιβλία. Έτσι αναφέρεται στον κατάλογο που εκδόθηκε το 1806 “Επιτομής χρονολογικής της Γενικής Ιστορίας, εκ της Γαλλικής εις την ημετέραν μετενεχθείσης διάλεκτον, μετά πλείστων σημειώσεων επαυξηθείσης υπό του φιλογενούς Λάμπρου Αντωνιάδου,του εκ Μοισίας”, εξάλλου συνδρομητής υπήρξε και της “Γεωγραφίας” του Διονυσίου Πύρρου του Θεσσαλού. Ταυτόχρονα ενισχύει την έκδοση και άλλων βιβλίων θρησκευτικού περιεχομένου, όπως του “Μαρτυρολογίου” του Νικόδημου του Αγιορείτη.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει την μνήμη του στις 3 Ιουνίου.
wikipedia