Μάχη της Αμφιλοχίας -Η μεγαλύτερη τακτική επιχείρηση του ΕΛΑΣ στη διάρκεια της Κατοχής

Η Μάχη της Αμφιλοχίας ξεκίνησε το βράδυ της 12ης Ιουλίου του 1944, διήρκησε τουλάχιστον 14 ώρες, συμμετείχαν περίπου 1400 άνδρες της 7ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ ενάντια σε 1200 καλά οχυρωμένους Γερμανούς της 104ης Μεραρχίας Ορεινών Κυνηγών και δυνάμεων της τοπικής Χωροφυλακής, και αποτέλεσε την μεγαλύτερη τακτική επιχείρηση του ΕΛΑΣ σε όλη την διάρκεια της Κατοχής, τόσο από πλευράς δυναμικού όσο και από αυτήν των επιτευγμάτων.

Φωτογραφία από: e-maistros
Περίπου 340 άνταρτες του του 3ου τάγματος του 2/39 συντάγματος του ΕΛΑΣ με περίπου 1000 άνδρες υποστηρικτικές εφεδρίες τοποθετημένους στους συνδετήριους δρόμους προς Άρτα, Αγρίνιο και Βόνιτσα ξεκίνησαν την επιχείρηση στις 20:00 το βράδυ καταλαμβάνοντας τα Γερμανικά φυλάκια στα όρια της πόλης, ενώ τα μεσάνυχτα ξεκινά η επίθεση για την ολοκληρωτική κατάληψη της πόλης.
Οι μάχες κράτησαν μέχρι την άλλη μέρα το μεσημέρι και διεξάγονταν κυρίως γύρω από τα κτήρια που είχαν επιτάξει οι Γερμανοί, αφού είχαν αιφνιδιαστεί και δεν είχαν προλάβει να διασκορπιστούν. Τα χαράματα, οι επιτιθέμενοι πυρπόλησαν το κτήριο Χωροφυλακής με το περιεχόμενό του αφότου δέχτηκαν πυροβολισμούς από αυτό, παρότι η Χωροφυλακή είχε συμφωνήσει με τον ΕΛΑΣ να μη συμμετάσχει στη μάχη.
Η πλάστιγγα άρχισε να γέρνει υπέρ του ΕΛΑΣ τα ξημερώματα, όταν άρχισαν να εμπλέκονται στη μάχη και οι εφεδρείες. Ο αντάρτες αποχώρησαν χωρίς να έχουν εκκαθαρίσει πλήρως όλους τους θύλακες επειδή κατά τις 18:00 άρχισαν να συρρέουν Γερμανικές ενισχύσεις, τρία πλοιάρια μέσω θαλάσσης, και τανκ από το Αγρίνιο. Οι απώλειες του ΕΛΑΣ ήταν περίπου το 1/3 της αρχικής δύναμης πυρός.
Έκβαση
Η νίκη αυτής της μάχης για τους Έλληνες αντιστασιακούς είχε τελικά ως αποτέλεσμα να προστατευτεί η άλλη μεγάλη αντιστασιακή οργάνωση ο ΕΔΕΣ και να μην πραγματοποιηθούν οι σχεδιαζόμενες επιθέσεις εναντίον της.
Ως απάντηση οι Γεμανοί σχεδίασαν την μεγάλη εκκαθαριστική επιχείρηση Eχίδνα (5 με 31 Αυγούστου) εναντίον της βάσης των ανταρτών του ΕΛΑΣ στο ορεινό όγκο της Ρούμελης, η οποία αν και απέτυχε στον κύριο στόχο της αποστολής της, ευθύνεται για τη θανάτωση περίπου 170 αμάχων και την μερική ή πλήρη καταστροφή δεκάδων χωριών και κωμοπόλεων.
wikipedia