Ένας Έλληνας στην κορυφή του τουρκικού ποδοσφαίρου

Ο Λευτέρης Αντωνιάδης ήταν Έλληνας της Πόλης που έγραψε ιστορία στο τουρκικό ποδόσφαιρο, από τη Φενέρμπαχτσε ως την Εθνική Τουρκίας. Ένα web-ντοκιμαντέρ του ελληνικού και τουρκικού προγράμματος της DW.

Λεφτέρ, Λευτέρης Αντωνιάδης ή Κιουτσουκαντωνιάδης, «Καθηγητής» ή στα τούρκικα «Ordinaryüs». Έτσι ήταν γνωστός ο μικρόσωμος Έλληνας ποδοσφαιριστής (κιουτσούκ σημαίνει μικρός) που μεσουράνησε στο τουρκικό ποδόσφαιρο τη δεκαετία του ’50 και μέχρι σήμερα παραμένει ένας από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών στην Τουρκία.
Ακόμη και σήμερα στην Τουρκία δεν υπάρχει ποδοσφαιρόφιλος που δεν ξέρει τον Λεφτέρ. Είναι κάτι σαν τον Πελέ της Τουρκίας ή με σημερινούς όρους θα μπορούσε να πει κανείς ένας σούπερ σταρ σαν τον Ρονάλντο ή τον Μέσι.
Ένα άγαλμα έξω από το στάδιο της Φενέρμπαχτσε, την ομάδα στην οποία αγωνίστηκε για πολλά χρόνια και αγάπησε όσο καμία άλλη, θυμίζει στους νεότερους τη θαυμαστή πορεία του στο τουρκικό ποδόσφαιρο. Την πορεία ενός Έλληνα της Πόλης, που ποτέ δεν προκάλεσε με τη στάση του εντός και εκτός γηπέδου αλλά και που ποτέ δεν έχασε την ταυτότητά του.
Αλλά ποιος ήταν ο Λεφτέρ;
Η συνειδητή σιωπή ενός θρύλου
Ο Λευτέρης Αντωνιάδης, γεννήθηκε στην Πρίγκηπο το 1925 από οικογένεια Ελλήνων της Πόλης. Από μικρό παιδί έπαιζε στις αλάνες του νησιού ξυπόλητος ποδόσφαιρο, όπως θυμούνται ακόμη σήμερα οι λιγοστοί γηραιοί κάτοικοι του νησιού. Δεν πήγε σχολείο αλλά η κλίση του από πολύ νωρίς ήταν μία: στο ποδόσφαιρο. Ξεκίνησε να παίζει επαγγελματικά στην Ταξίμ Σπορ και ο αδερφός του στην Μπεγιόγλου Σπορ, δύο ιστορικές ομάδες της Κωνσταντινούπολης με παίκτες Αρμένιους, Έλληνες, Εβραίους και Τούρκους. Σύντομα όμως ο Λεφτέρ ξεχώρισε και πήρε μεταγραφή στη Φενέρμπαχτσε, με την οποία και ταύτισε το όνομά του.
Μέχρι σήμερα είναι ένας από τους κορυφαίους σκόρερ της Φενέρμπαχτσε όλων των εποχών, πήρε μαζί της πρωταθλήματα και κύπελλα, έγραψε τη δική του μοναδική ιστορία με τη φανέλα της. Αντίστοιχη ιστορία έγραψε και στην Εθνική Τουρκίας, με την οποία έπαιξε σε 46 αγώνας και 9 φορές ήταν αρχηγός της. Παρά τη θεαματική καριέρα του, μέχρι το τέλος της ζωής του κράτησε χαμηλούς τόνους, αποτραβηγμένος στο αγαπημένο του νησί, την Πρίγκηπο.
Σπάνια έδινε συνεντεύξεις γιατί πίστευε ότι η δουλειά του ήταν εντός των ποδοσφαιρικών τερέν. Ίσως βέβαια να μην ήθελε να προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις με δηλώσεις του τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ελλάδα. Στα Σεπτεμβριανά, στο πογκρόμ της 6ης Σεπτεμβρίου του 1955 καταστράφηκε το σπίτι του, παρόλο που ο ίδιος ήταν τότε ο αδιαμφισβήτος σταρ της Φενέρμπαχτσε. Αυτό ήταν κάτι που τον βασάνιζε μέχρι τέλους, όπως λένε μαρτυρίες φίλων και συγγενών. Από την άλλη πλευρά, επειδή υπηρέτησε στον τουρκικό στρατό σε μια εποχή που ακόμη ήταν νωπές οι μνήμες της μικρασιατικής καταστροφής, φοβόταν ίσως να εκτίθεται στην Ελλάδα, επειδή πολλοί μπορεί να τον αποκαλούσαν προδότη.
Ο ίδιος πάντως στην ιδιωτική του ζωή, όπως λένε στενοί συγγενείς του, ήταν απόλυτα συμφιλιωμένες και με τις δύο του ταυτότητες. Λάτρευε την “Φενέρ” με πάθος, όπως τον λάτρευαν και οι Τούρκοι οπαδοί της ομάδας.
Με τον ελληνισμό της Πόλης αλλά και την Ελλάδα δεν έχασε ποτέ επαφή. Πήγαινε στο ελληνικό καφενείο στην Πρίγκηπο, σπανιότερα στην ορθόδοξη εκκλησία αν και πίστευε βαθιά, ταξίδευσε όποτε μπορούσε στην Αθήνα να δει τις αδελφές του. Έπαιξε μάλιστα προς το τέλος της καριέρας λίγο και στην ΑΕΚ αλλά αναγκάστηκε σύντομα να σταματήσει λόγω τραυματισμών.
Πέθανε στις 13 Ιανουαρίου του 2012. Στην κηδεία του συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των τουρκικών ομάδων αλλά και κομμάτων. Όπως θυμούνται μέχρι σήμερα αθλητικογράφοι, ήταν μια σπάνια συμβολική στιγμή συμπόρευσης στην ταραγμένη τουρκική κοινωνία.
Δείτε το βίντεο-ντοκιμαντέρ και διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ