Ο Σκευοφύλαξ ή Σκεύος Ζερβός (Πόθια Καλύμνου, 19 Ιανουαρίου 1875 – Αθήνα, 13 Αυγούστου 1966) ήταν Έλληνας χειρουργός, πατέρας της τηλεϊατρικής, πρωτοπόρος στις μεταμοσχεύσεις, εθνικός αγωνιστής και πολιτικός.
Φωτογραφία από: kalymnos-archives.gr
Γεννήθηκε στην Πόθια της Καλύμνου στις 19 Ιανουαρίου 1875 από τον Γεώργιο (Γιώργη) Ζερβό και την Καλοθετίνα (Καλοτίνα) Κουτούζη. Σε μεγαλύτερη ηλικία αναγκάστηκε να εργαστεί ως σφουγγαράς όπου νόσησε από νόσο των σφουγγαράδων.
Παρακουλούθησε μαθήματα στο τετρατάξιο γυμνάσιο της Καλύμνου και στο Γ΄ Γυμνάσιο της Πλάκας, εισήχθη στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου αποφοίτησε με άριστα και εργάστηκε στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Μιλούσε επίσης γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά, αγγλικά και τουρκικά.
Ιατρική και επαγγελματική δράση
Το 1898 δημοσίευσε την πρώτη του επιστημονική μελέτη με τον τίτλο «Δύο περιπτώσεις αιματοθώρακος τραυματικού μετά στατιστικής των εν τω Ελληνοτουρκικώ πολέμω του 1897 τραυμάτων», τα οποία ο ίδιος θεράπευσε. Το 1900 – 1902 παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στα πανεπιστήμια Μονάχου, Βερολίνου, Βιέννης, Λειψίας και Παρισιού, ενώ επιστρέφοντας στην Ελλάδα εκλέχτηκε υφηγητής της Μαιευτικής, της Γυναικολογίας, της Ιατρικής της Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ανήκε στους υποστηρικτές της δημιουργίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ενώ συμμετείχε και στην ανάλογη επιτροπή. Την ίδια περίοδο πραγματοποίησε πειράματα σε σκύλους για τη μεταμόσχευση γεννητικών οργάνων.
Το 1902 στο Β΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατρικής αλλά και το 1903 στην Ακαδημία του Παρισιού έδωσε διαλέξεις για την νόσο γυμνών σπογγαλιέων, τη νεκρωτική δερματίτιδα των σφουγγαράδων (Νόσος Σκεύου Ζερβού) από όπου πήρε το όνομα του.
Θεωρείται ένας από τους μεγάλους μελετητές του Ιπποκράτη και συνέγραψε διάφορα άρθρα αναδεικνύοντας το έργο του πανελλαδικώς αλλά και διεθνώς. Το 1909 εξέδωσε το βιβλίο του «Περί μεταμοσχεύσεως των όρχεων» στη γαλλική γλώσσα.
Κατά την διάρκεια κατοχής της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα, ο Ζερβός, για να αποφύγει τη σύλληψη, αναγκάστηκε να καταφύγει στην Αίγυπτο κι αργότερα στην Κεντρική Αφρική όπου αρρώστησε βαριά. Σκέφτηκε έτσι την επόμενη εφεύρεσή του, την τηλεξέταση όπως την ονόμασε, βάζοντας ένα ακόμα λιθαράκι στο τομέα της ιατρικής.
Για το λόγο αυτό κηρύχθηκε καθηγητής του πανεπιστημίου του Ιλλινόις το 1950 και επίτιμος καθηγητής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Εθνική δράση
Τον Απρίλη 1912 δημιουργήσε στην Αθήνα τον Αιγαιοπελαγίτικο Συλλόγο με στόχο την ένωση των νήσων του Αιγαίου, με την ηπειρωτική Ελλάδα. Πραγματοποίησε αρκετές συναντήσεις με τον πρέσβη της Ιταλίας στην Αθήνα για αυτό το σκοπό, χωρίς όμως να καταφέρει κάτι.
Στους Βαλκανικούς πολέμους κατατάχθηκε εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό με τον βαθμό του Ιατρού (Λοχαγός) και υπηρέτησε στο 10ο ορεινό χειρουργείο. Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου καταπιάστηκε με τον Δωδεκανησιακό Συλλόγο και το 1920 συνόδευσε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, ενώ παράλληλα είχε εγκαταλείψει τη θέση του καθηγητή από το Πανεπιστήμιο μετά από παρότρυνση του τότε πρύτανη Σπυρίδωνος Λάμπρου, προς αποφυγή διπλωματικών επεισοδίων με την Ιταλία.
Το 1923 ως πληρεξούσιος Αθηνών και Πειραιώς στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση και πρόεδρος του Εκπαιδευτικού της Τμήματος ανέλαβε την καταγραφή των Εθνικών Κληροδοτημάτων και Δωρεών αποκαλύπτοντας τη δέσμευση μεγάλου χρηματικού ποσού από τα κληροδοτήματα που έμεναν ανενεργά στα χέρια ιδιωτών και των τραπεζών. Το χρηματικό ποσό εκτιμήθηκε στα 5 δισεκατομμύρια δραχμές και από αυτό κατασκευάστηκαν έργα, όπως η λειτουργία της Ακαδημίας Αθηνών, η κατασκευή του νοσοκομείου Ερυθρός Σταυρός, της Σιβιτανίδειου Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων, η Στρατιωτική Λέσχη Αθηνών και ναυπηγήθηκε το οπλιταγωγό Άρης. Στις εκλογές του 1923 εκλέχτηκε βουλευτής Αθηνών, με το κόμμα των Φιλελευθέρων.
Ήρθε σε ρήξη με τον Ελευθέριο Βενιζέλο για το δωδεκανησιακό ζήτημα, αφού ο Βενιζέλος είχε επιλέξει να εγκαταλείψει το δωδεκανησιακό ζήτημα. Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο προέτρεπε τους Δωδεκανήσιους να καταταγούν στον Εθνικό Στρατό.
Το 1946 παρασημοφορήθηκε με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Σωτήρος από τον Βασιλέα Γεώργιο Β΄ και το 1948 από την Ακαδημία Αθηνών με το Αργυρό Παράσημο ανακηρυσσόμενος Αρχηγός του απελευθερωτικού αγώνα της Δωδεκανήσου, ενώ παρασημοφορήθηκε από την τοπική αυτοδιοίκηση της Καλύμνου με το χρυσό Παράσημο.
Θάνατος
Έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του τυφλός και φτωχός, καθώς είχε ξοδέψει το σύνολο της περιουσίας του στους αγώνες για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου. Απεβίωσε στις 13 Αυγούστου 1966 στο Ασκληπιείο της Βούλας και τάφηκε στην περιοχή Θερμά.
wikipedia
Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις