Ο Ζακ Λακάν (γαλλ.: Jacques Marie Émile Lacan, 13 Απριλίου 1901 – 9 Σεπτεμβρίου 1981) ήταν Γάλλος ψυχαναλυτής και ψυχίατρος, που θεωρήθηκε ως «ο πιο αμφιλεγόμενος ψυχαναλυτής μετά τον Φρόυντ».
Φωτογραφία από: By Source, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=25118079
Οργανώνοντας ετήσια σεμινάρια στο Παρίσι από το 1953 ως το 1981, ο Λακάν επηρέασε πολλές ηγετικές φυσιογνωμίες Γάλλων διανοούμενων στις δεκαετίες του 1960 και 1970, ιδιαίτερα όσους σχετίστηκαν με τον μεταδομισμό.
Οι ιδέες του άσκησαν σημαντική επίδραση στην κριτική θεωρία, τη λογοτεχνική θεωρία, τη γαλλική φιλοσοφία του 20ού αιώνα, την κοινωνιολογία, τη φεμινιστική θεωρία, τη θεωρία κινηματογράφου και την κλινική ψυχανάλυση.
Ο Λακάν γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά των Εμιλί και Αλφρέ Λακάν. Ο πατέρας του ήταν ένας επιτυχημένος έμπορος σαπουνιών και ελαίων. Η μητέρα του ήταν ρωμαιοκαθολική – ο νεότερος αδερφός του μπήκε σε μοναστήρι το 1929 και ο ίδιος παρακολούθησε το ιησουϊτικό κολλέγιο Stanislas.
Στις αρχές του 1920 ο Λακάν παρακολούθησε πολιτικές συναντήσεις της Action Française, δεξιού πολιτικού κινήματος, για το οποίο αργότερα άσκησε αυστηρή κριτική και γνώρισε τον ιδρυτή του Σαρλ Μωρράς.
Μέχρι τα μέσα του 1920, ο Λακάν είχε απογοητευτεί από τη θρησκεία κι είχε γίνει άθεος. Ήρθε σε σύγκρουση με την οικογένειά του γι’ αυτό το θέμα.
Στα 1920, καθώς απορρίφθηκε ως πολύ αδύναμος για στρατιωτική θητεία, εισάγεται στην ιατρική σχολή και το 1926 ειδικεύεται στην ψυχιατρική στο νοσοκομείο Αγία Άννα του Παρισιού.
Τον ενδιέφεραν ιδιαιτέρως οι φιλοσοφικές θεωρίες των Καρλ Γιάσπερς (Karl Jaspers) και Μάρτιν Χάιντεγκερ (Martin Heidegger) και παρακολούθησε σεμινάρια για τον Χέγκελ (Hegel) από τον Κογιέβ (Alexandre Kojève).
Βιβλία στα ελληνικά
(1982) Το σεμινάριο XI
(1987) Η οικογένεια
(2005) Λειτουργία και πεδίο της ομιλίας και της γλώσσας στην ψυχανάλυση
(2008) Οι ψυχώσεις
(2008) Τα ονόματα του Πατρός
(2009) Η διδασκαλία μου
(2010) Απαντήσεις
(2010) Το σεμινάριο για το κλεμμένο γράμμα
(2011) Ακόμη Encore
(2011) Ο θρίαμβος της θρησκείας και λόγος προς τους καθολικούς
(2014) Το αντίστροφο της ψυχανάλυσης
(2015) Ο ατομικός μύθος του νευρωτικού
(2015) Μιλάω στους τοίχους