Η προέλευση της λέξης “χημεία” είναι ένα θέμα που δεν έχει ξεκαθαρίσει, επειδή υπάρχουν πολλές σχετικές ερμηνείες.
Η λέξη “αλχημεία” είναι ευρωπαϊκής καταγωγής “Alchemy” αλλά προέρχεται από την αραβική “αλχημεία” (“al-kīmiya” ή “al-khīmiya” [الكيمياء ή الخيمياء ] )
Η προέλευση όμως της ρίζας δεν μπορεί να τεκμηριωθεί με ακρίβεια από ποια γλώσσα προέρχεται επειδή σε αρχαίες γλώσσες υπάρχουν παρόμοιες λέξεις που η σημασία τους έχει μικρή ή μεγαλύτερη σχέση με το αντικείμενο της χημείας.
Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η καταγωγή είναι από την αρχαία Αίγυπτο επειδή οι αρχαίοι Αιγύπτιοι αναφέρονται σαν οι πρώτοι χημικοί. Η λέξη kēme ήταν το αρχαίο όνομα της Αιγύπτου που σημαίνει μαύρη γη (kêm) και δήλωνε την γονιμότητα του εδάφους μετά τις πλημμύρες του Νείλου.
Η ελληνική καταγωγή της λέξης έρχεται ή από την λέξη “χημία”, που σημαίνει την τέχνη της τήξεως των μετάλλων ή από το χέω, από το οποίο προέρχεται ο χυμός και αναφέρεται στη χύτευση των μετάλλων.
Επίσης αναφέρεται και μια παλαιά περσική λέξη “کیمیا” που προφέρεται kimiya, που σημαίνει χρυσός και έχει σχέση με την επιστήμη της μετατροπής των στοιχείων, η οποία μεταφέρθηκε αργότερα στην Ευρώπη από τους Άραβες.
Επίσης σε άρθρο του Παναγιώτη Σαραντόπουλου αναφέρεται “Κατά την Αλεξανδρινή περίοδο (300 π.Χ. – 400 μ.Χ.), οι εμπειρικές γνώσεις των Αιγυπτίων εμπλουτίζονται με τις φιλοσοφικές θεωρητικές απόψεις των αρχαίων Ελλήνων (Αριστοτέλης, Εμπεδοκλής κ.α.) περί μετάλλων και μεταβολών της ύλης και γεννιέται έτσι, κατά τους Πτολεμαϊκούς χρόνους η Χυμευτική, η οποία σκοπό είχε την δημιουργία “χρυσογόνου χύματος” για παραγωγή χρυσού.”
Η σημερινή ονομασία “Χημεία”, “Chemistry”, καθώς και η πρώτη αναφορά σαν ξεχωριστή επιστήμη που την διαχωρίζει από τους αλχημιστές εμφανίζεται πρώτη φορά το 1661 με την δημοσίευση του επιστημονικού βιβλίου “The Sceptical Chymist” από τον Robert Boyle ο οποίος θεωρείται σήμερα ο ιδρυτής της σύγχρονης χημείας.
Νίκος Μπεκιάρης
https://www.chem-net.gr/word-chem/