Οι τέσσερις παράγοντες συμπεριφοράς μας που ευθύνονται για έμφραγμα και εγκεφαλικό

Την ευαισθητοποίηση όλων για τη σημασία της πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων, που οφείλονται σε αθηροσκλήρωση και οι οποίες αποτελούν την πιο συχνή αιτία θανάτου παγκοσμίως, υπογραμμίζει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία (ΕΚΕ), με αφορμή το επικείμενο 40ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο (17-19 Οκτωβρίου 2019, Ιωάννινα).

Μεγάλο ποσοστό αυτών των παθήσεων – θανατηφόρων και μη – συμβαίνουν σε άτομα χωρίς γνωστή καρδιαγγειακή πάθηση (50% των περιπτώσεων εμφράγματος μυοκαρδίου και 1/3 των περιπτώσεων αιφνίδιου θανάτου) και σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία, το 80% του συνόλου των καρδιαγγειακών παθήσεων, μπορεί να προληφθεί με αλλαγή του τρόπου ζωής, καθώς η πλειοψηφία τους (έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό, περιφερική αρτηριακή νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, κολπική μαρμαρυγή) οφείλεται σε τέσσερις παράγοντες συμπεριφοράς (κάπνισμα, φτωχή διατροφή, αυξημένο βάρος σώματος, καθιστικός τρόπος ζωής/ έλλειψη φυσικής άσκησης) και σε τρεις κύριους παράγοντες κινδύνου: Δυσλιπιδαιμία (ολική χοληστερόλη 130/80 mmHg) και σακχαρώδης διαβήτης (γλυκόζη νηστείας αίματος >100 mg/dl).
Συνεπώς, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, τονίζει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία: η δια βίου υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ωστόσο, όπως ανέφερε σε ειδική εκδήλωση ο πρόεδρος της ΕΚΕ Ιωάννης Γουδέβενος, η ιατρική εμπειρία έχει δείξει ότι οι Έλληνες προβάλλουν διάφορες δικαιολογίες προκειμένου να “αποφύγουν” αυτή την αλλαγή, συμφωνώντας μόνο ως προς την επιβάρυνση από το stress.
Για το λόγο αυτό η ΕΚΕ προτρέπει τα μέλη της, ακόμη και στις περιπτώσεις που θα συνταγογραφηθούν φάρμακα για τη χοληστερίνη, την υπέρταση ή το διαβήτη να υπενθυμίζεται ο στόχος αυτός ενώ παράλληλα σε κάθε ιατρική επίσκεψη όλοι οι ενήλικες να ερωτώνται για τη χρήση καπνού. Οι καπνιστές, μάλιστα, να παροτρύνονται να ζητήσουν βοήθεια στη διακοπή του καπνίσματος με παρεμβάσεις συμπεριφοράς και φαρμακευτική θεραπεία.
Για τα οφέλη της υιοθέτησης υγιών συμπεριφορών, μίλησε ο Κώστας Τσιούφης, Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ και Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης, παρουσιάζοντας την εκστρατεία ευαισθητοποίησης, που υλοποιεί η ΕΚΕ με τίτλο «Νιώσε τον Παλμό». Πρόκειται για μια πρωτοβουλία, που συνιστά τη συχνή παρακολούθηση των καρδιακών παλμών με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό και αντιμετώπιση της Κολπικής Μαρμαρυγής (ΚΜ), του δεύτερου σημαντικότερου παράγοντα κινδύνου εκδήλωσης Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων (ΑΕΕ), μετά την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Τα συμπτώματα αυτού του τύπου αρρυθμίας, ο οποίος εκτιμάται ότι αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ΑΕΕ κατά 3 έως 5 φορές και ότι συνδέεται με το ένα τέταρτο περίπου των συνολικών ισχαιμικών ΑΕΕ, δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά. Ωστόσο, οι συνέπειές της τόσο στην υγεία και την ποιότητα ζωής των ασθενών όσο και στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης είναι τόσο σοβαρές, που κάνουν ηχηρή την ανάγκη για πρόληψη και αντιμετώπιση του προβλήματος. Παρ’ όλα αυτά, ο προσυμπτωματικός έλεγχος δεν διενεργείται ακόμη σε τακτική βάση και από τις ευρωπαϊκές μελέτες διαπιστώνονται σημαντικά ποσοστά υποδιάγνωσης. Για το λόγο αυτό, η ΕΚΕ συστήνει τη μέτρηση του σφυγμού, μία πολύ απλή διαδικασία που μπορεί να γίνει στο σπίτι ή το γραφείο, που μπορεί να οδηγήσει εγκαίρως τον ασθενή στον καρδιολόγο, ο οποίος θα συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Για τις εξελίξεις στον τομέα της επεμβατικής αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών παθήσεων, μίλησε ο Ιωάννης Κανακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΚΕ, τις οποίες χαρακτήρισε “εντυπωσιακές”. Αρχικά ως προς τη στεφανιαία νόσο, η άμεση επεμβατική αντιμετώπιση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου – η επικρατέστερη θεραπεία στον ανεπτυγμένο κόσμο και στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας – σε συνδυασμό με την έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων από τον ασθενή και την ταχεία διακίνηση των ασθενών με την επείγουσα βοήθεια προς τις μονάδες περίθαλψης, μπορούν πλέον να αποφέρουν καλύτερα αποτελέσματα ως προς τη μείωση της θνητότητας. Η ΕΚΕ, μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη και ότι στη χώρα μας καταγράφονται 20.000 περίπου εμφράγματα του μυοκαρδίου ετησίως, θα ξεκινήσει άμεσα μια πανελλήνια καταγραφή για να εξετάσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αντιμετώπισης των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων.
Παράλληλα, όσον αφορά την αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών, τα νέας γενιάς stents οδηγούν σε άριστα αποτελέσματα με ελάχιστες επιπλοκές κατά την παρακολούθηση και στη μικρότερη ανάγκη για λήψη μακροπρόθεσμης αντιθρομβωτικής αγωγής. Επιπλέον, για τους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν αντιπηκτική θεραπεία, η διαδερμική σύγκλειση του ωτίου αριστερού κόλπου, (η περιοχή όπου δημιουργούνται οι θρόμβοι), αποτελεί σήμερα την ενδεδειγμένη λύση.
Τέλος, στον τομέα των βαλβιδοπαθειών, όπως για παράδειγμα η στένωση της αορτικής βαλβίδας και η ανεπάρκεια της μιτροειδούς, η αποφυγή της καρδιοχειρουργικής αντιμετώπισης στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι είναι το παρόν και το μέλλον της θεραπευτικής αντιμετώπισης, καθώς η επιτυχία των διαδερμικών επεμβάσεων είναι μεγάλη με ελάχιστες επιπλοκές.