Το ρωσικό αριστούργημα στη Συρία: Όλοι κερδίζουν

Η Μόσχα κατάφερε να διατηρήσει επαφές με όλα τα μέρη της σύγκρουσης, παρά τη στάση της ενάντια στην κατάτμηση και την παράνομη ξένη παρουσία στη Συρία.

Άρθρο του Federico Pieraccini (Ανεξάρτητος Γεωπολιτικός Αναλυτής Ειδικός στις Διεθνείς Σχέσεις, Συγκρούσεις, Πολιτική και Στρατηγικές στο Strategic Culture Foundation) στο strategic-culture.org
Πραγματοποιήθηκαν τριμερείς συνομιλίες μεταξύ του Ιράν, της Τουρκίας και της Ρωσίας στην Αστάνα κατά την προτροπή της Μόσχας. Ο Πούτιν κατόρθωσε να συγκεντρώσει στο Σότσι τη συριακή κυβέρνηση και τις αντιπολιτευτικές ομάδες για να συζητήσουν το μέλλον της Συρίας. Στη Γενεύη, η Μόσχα μεσολάβησε μεταξύ της Δαμασκού και της διεθνούς κοινότητας, προστατεύοντας τη Συρία από τα διπλωματικά παιχνίδια των ΗΠΑ και άλλους εχθρούς της Συρίας.
Η Τουρκία, αποκλειστικά λόγω της ήττας της στη Συρία, βρίσκεται πλέον σε ενεργό διάλογο με τη Μόσχα και την Τεχεράνη. Καθώς η Άγκυρα βιώνει επιδείνωση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η Μόσχα είδε μια μεγάλη ευκαιρία να φέρει την Τουρκία πιο κοντά στη Δαμασκό.
Η επιχείρηση της Ρωσίας ήταν περίπλοκη και απαιτούσε πολλή υπομονή.
Εκτός από την επαρχία Idlib, το κύριο πρόβλημα για τη Δαμασκό ήταν η κατοχή των ΗΠΑ στα βορειοανατολικά της χώρας, με το πρόσχημα ότι θα προστατευθούν οι Κούρδοι από το καθεστώς του Assad, καθώς και την «καταπολέμηση της Daesh».
Ο Ερντογάν βρίσκει τον εαυτό του εγκλωβισμένο, συμπιέζεται από μια καταρρέουσα οικονομία, απειλούμενη από τους συμμάχους του (η αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 ερεθίζει πολλούς στην Ουάσιγκτον και στο ΝΑΤΟ): χρειάζεται απελπισμένα να παρουσιάσει κάποια νίκη στη βάση του.
Αυτό μπορεί να είναι ο πρωταρχικός λόγος πίσω από την απόφαση του Ερντογάν να μετακινηθεί στη Συρία υπό το πρόσχημα ότι το YPG είναι τρομοκρατική οργάνωση που συνδέεται με το PKK – προχωρώντας στη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στα σύνορα μεταξύ Συρίας και Τουρκίας και δηλώνοντας «αποστολή εξετελέσθη» για να ενισχύσει τη δημοτικότητά του.
Με τον Trump απελπισμένο να στρέψει την προσοχή μακριά από τις διαδικασίες μομφής και ομοίως να πρέπει να παρουσιάσει κάποιου είδους νίκη στη βάση του.
Γιατί, ποιος καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό παρά με μια μικρή απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία, αφήνοντας τους Κούρδους στο πεπρωμένο τους (ο παράγοντας προσοχής του Trump όσον αφορά το SDF είναι ελάχιστος, καθώς είναι περισσότερο συνδεδεμένος με τους πολιτικούς αντιπάλους του στο Δημοκρατικό Κόμμα) διεκδικώντας τη νίκη επί της Daesh για πολλοστή φορά τους τελευταίους μήνες;
Ο Ερντογάν και ο Τραμπ έχουν λύσει επίσης την ενοχλητική εσωτερική σύγκρουση στο ΝΑΤΟ μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, πιθανώς αποκαθιστώντας τις προσωπικές τους σχέσεις (παρά τις σκληρές λέξεις από το Λευκό Οίκο).
Η συμφωνία μεταξύ των Κούρδων (SDF) και της Δαμασκού είναι το μοναδικό φυσικό συμπέρασμα σε γεγονότα που ενορχηστρώθηκαν από τη Μόσχα. Η ανάπτυξη των συριακών και των ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Τουρκία είναι το προοίμιο της επανάκτησης ολόκληρης της συριακής επικράτειας – το αποτέλεσμα που το Κρεμλίνο επιθυμούσε στην αρχή αυτού του διπλωματικού αριστουργηματικού έργου.
Η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα δεν είχαν ποτέ ευκαιρίες να αποτρέψουν τη Δαμασκό από την επανένωση της χώρας. Υποστηρίχθηκε από τη Μόσχα ότι η Ουάσινγκτον και η Άγκυρα θα αναζητήσουν αργά ή γρήγορα τη σωστή στρατηγική εξόδου, ακόμη και όταν διακήρυξαν νίκη στο εσωτερικό τους, ενόψει της ήττας του στη Συρία. Αυτό ακριβώς σκέφτηκαν οι Πούτιν και Λαβρόφ τις τελευταίες εβδομάδες, προσφέροντας στον Τραμπ και τον Ερντογάν την λύση στα συριακά τους προβλήματα.
Ο Trump θα δηλώσει ότι ενδιαφέρεται ελάχιστα για χώρες 7000 μίλια από την πατρίδα του. Και ο Ερντογάν (με κάποια απροθυμία) θα επιβεβαιώσει ότι τα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, υπό τον Συριακό Αραβικό Στρατό, εγγυώνται ασφάλεια έναντι των Κούρδων.
Ο Πούτιν, χωρίς αμφιβολία, συμβούλεψε τον Άσαντ και τους Κούρδους να ξεκινήσουν διάλογο για τα κοινά συμφέροντα της Συρίας. Δεν θα είχε καμία αμφιβολία επίσης ότι Ερντογάν και Τραμπ θα πείθονταν για την ανάγκη αποδοχής αυτών των σχεδίων.
Μια συμφωνία που ανταμείβει τη Δαμασκό και τη Μόσχα, σώζει τους Κούρδους, ενώ αφήνει τον Ερντογάν και τον Τράμπ με μια εικόνα αξιοπρέπειας σε μια κατάσταση που δύσκολα μπορεί να εξηγηθεί σε εγχώριο ή διεθνές ακροατήριο.
Η Μόσχα ξεκίνησε κοινές περιπολίες με τον Αραβικό Στρατό της Συρίας στα σύνορα με την Τουρκία για να αποτρέψει τυχόν στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ Άγκυρας και Δαμασκού. Αν η Άγκυρα σταματήσει τη στρατιωτική της επιχείρηση τις επόμενες ημέρες, η Δαμασκός θα ανακτήσει τον έλεγχο των πετρελαϊκών πεδίων.
Ο κόσμος θα γίνει τότε μάρτυρας ενός από τα σπουδαιότερα διπλωματικά αριστουργήματα που έγιναν ποτέ, υπεύθυνα για την προσέγγιση του τέλους της επταετούς συριακής σύγκρουσης.