Βρέθηκαν οι δυο παλαιότερες φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης- Τραβήχτηκαν μεταξύ 1850 και 1855

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τις παλαιότερες -μέχρι στιγμής- απεικονίσεις της Θεσσαλονίκης εντόπισε και παρουσιάζει η ομάδα «Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης». Χρονολογούνται μεταξύ 1850 και 1855.

https://www.facebook.com/groups/oldthessaloniki/
Σημειωτέον ότι η ίδια ομάδα είχε εντοπίσει την μέχρι σήμερα παλαιότερη φωτογραφία της Θεσσαλονίκης, που είχε τραβηχτεί πριν το 1867 και απεικονίζει το παραθαλάσσιο τείχος της πόλης το οποίο γκρεμίστηκε τον Δεκέμβριο του 1869.
Οι φωτογραφίες που εντοπίστηκαν τώρα έχουν ως θέμα την εκκλησία της Αγ. Σοφίας. Ανήκαν στον πρίγκιπα της Μ. Βρετανίας Alfred (06/08/1844 – 20/07/1900) μετέπειτα δούκα του Saxe-Corburg and Gothe, τέταρτο παιδί και δεύτερο στη σειρά διαδοχής της βασίλισσας Βικτωρίας της Μεγάλης Βρετανίας, και αποκτήθηκαν όταν επισκέφθηκε την Ελλάδα μεταξύ Σεπτεμβρίου 1859 και Μαρτίου 1860. Σήμερα βρίσκονται στην συλλογή της βασίλισσας Ελισσάβετ και είναι χρονολογημένες από τους επιμελητές της συλλογής το έτος 1860, με λανθασμένη την αναφορά της προέλευσής τους, μια και δεν είναι σχολιασμένες από τον Alfred.
Δεν είναι γνωστό αν ο πρίγκιπας επισκέφθηκε ο ίδιος τη Θεσσαλονίκη, αν αγόρασε τις φωτογραφίες από άλλο φωτογράφο, ή αν τις τράβηξε για λογαριασμό του κάποιος από άλλο πολεμικό πλοίο που επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη.
Τι φωτογράφισε ο παραλίγο βασιλιάς της Ελλάδας
O πρίγκηπας Alfred εισήλθε στο βασιλικό ναυτικό το 1856 σε ηλικια 14 ετων και το 1858 όταν αποφοίτησε από την σχολη τοποθετήθηκε στο πλοίο HMS Euryalus, το οποίο τοτε ανήκε στον στολο που διατηρούσε η Μ.Βρετανία στην μεσογειο. Υπηρετησε εκει μεχρι το 1860 πραγματοποιώντας ταξίδια στην Μεσόγειο και το 1859 επισκεφθηκε και την Αθηνα. Στο πλοιο υπηρχε φωτογραφικη μηχανη και φωτογράφισε κυρίως αρχαιοελληνικά μνημεία, αλλα αγορασε και φωτογραφιες από αλλους φωτογραφους. Ο πριγκηπας Alfred φαινεται ότι εγινε γνωστός στην Ελλάδα από το ταξίδι του στη Αθηνα και στα Επτανησα που τότε ανηκαν στην Μ.Βρετανια. Ετσι μετα την εξωση του Οθωνα το 1862 με δημοψηφισμα που εγινε του προταθηκε ο θρονος της Ελλαδας. Δεν εγινε όμως βασιλιας της Ελλαδας γιατι η βασιλισσα Βικτωρια ειχε διαφορετικα σχεδια για τον γιο της, και η Αγγλικη κυβερνηση αρνηθηκε, με αποτελεσμα στον θρονο να ανεβεί ο Γεώργιος.
Πότε μπορεί να ελήφθησαν οι φωτογραφίες
Σύμφωνα με εκτιμήσεις μελών της ομάδας πρόκειται οι δύο φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης αγοράστηκαν από τον πρίγκηπα Άλφρεντ κατά το ταξίδι του στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1859 .
Η Θεσσαλονίκη την εποχή εκείνη ήταν υπό οθωμανική διοίκηση και δεν είχε γνωστά αρχαιοελληνικά κτίρια που θα τραβούσαν τον ενδιαφέρον των ευρωπαίων. Το θαλάσσιο τείχος που ακόμη υπήρχε δεν διευκόλυνε την προσέγγιση μεγάλων πλοίων και το λιμάνι της ήταν μικρό. Το πλοίο του πρίγκιπα δεν ήρθε ποτέ στην Θεσσαλονίκη, αν και επισκέφτηκε πολλά λιμάνια της Μεσογείου.
Από τη σύγκριση με τις υπόλοιπες φωτογραφίες της Αθήνας , προκύπτει με ασφάλεια η χρονολόγησή τους πριν το 1855. Επιπλέον στοιχείο της χρονολόγησης της είναι η εκτύπωσης της με την μέθοδο της αλμπουμίνας που χρησιμοποιήθηκε ευρέως μετά το 1850. Ο συνδυασμός των παραπάνω μας οδηγεί στην πιθανολόγηση της λήψης της φωτογραφίας ανάμεσα στα έτη 1850 -1855.
Σε κάθε περίπτωση είναι οι παλιότερες γνωστές ως σήμερα φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης.
Τι απεικονίζουν οι δύο φωτογραφίες
Εκείνη την εποχή οι ξένοι επισκέπτες είχαν πέντε μνημεία που έβλεπαν οπωσδήποτε στην Θεσσαλονίκη: Την Αγία Σοφία, την Ροτόντα και την Καμάρα, την Αχειροποίητο, την αψίδα του Οκταβιανού και τον Άγιο Δημήτριο (και αν τους πήγαινε κάποιος και τις Μαγεμένες, την στοά των Στοιχειών όπως την έλεγαν οι Έλληνες). Από όλα αυτά το κοντινότερο στην παραλία όπου κατέβαινε ο αγγλικός στόλος ήταν η Αγία Σοφία, άρα και το πιο εύκολο να φωτογραφηθεί με τις δυσκίνητες φωτογραφικές μηχανές της εποχής.
Η πρώτη φωτογραφία είναι από την βορειοανατολική πρόσοψη του ναού της Αγ.Σοφίας και απεικονίζει μέρος του περιβόλου και τη φιάλη. Η φωτογραφία ταυτίζεται με το σχέδιο της Charlotte Smith του 1834. Έχει ληφθεί από ψηλά, από κτίριο που βρισκόταν κοντά στο μνημείο και που δεν φαίνεται να υπάρχει στην γνωστή φωτογραφία του P. Jepdji μετά την πυρκαγιά του 1890. Δεξιά διακρίνουμε υπολείμματα του κτιρίου που εικονίζεται στο σχέδιο του 1834 και ένα νέο μικρότερο βοηθητικό κτίριο.Στην πρόσοψη του μνημείου και επάνω από το προστώο διακρίνουμε τετράγωνο παράθυρο με κιγκλίδωμα.
keimeno thessaloniki photos
Η δεύτερη φωτογραφία απεικονίζει τη βορειοδυτική πρόσοψη του ναού της Αγ. Σοφίας με τη βάση του μιναρέ δεξιά. Διακρίνεται ο τρούλος και τα έξι χαρακτηριστικά παράθυρα-φεγγίτες. Στον αύλειο χώρο εκτός από τη γνωστή δρυ που επιβίωσε τις δυο πρώτες δεκαετίες του επόμενου αιώνα, βλέπουμε και άλλα δέντρα φυτεμένα σε σειρά.
keimeno thessaloniki photos1
*Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την ανάρτηση της ομάδας «Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης». Η ομάδα διατηρεί εβδομαδιαία στήλη στη «Μακεδονία της Κυριακής. Θα τη βρείτε στο fb https://www.facebook.com/groups/oldthessaloniki/

ΔΗΜΟΦΙΛΗ