Η Kύπρος στο επίκεντρο γεωπολιτικών εξελίξεων

H άρση του αμερικανικού εμπάργκο εξαγωγών όπλων στην Κύπρο, η μεταφορά τουρκικών drone στο βόρειο τμήμα του νησιού και η απόφαση της Άγκυρας για κλείσιμο της βάσης στο Ιντσιρλίκ στον γερμανικό τύπο.

Ο γερμανικός τύπος εστιάζει σε ρεπορτάζ και σχόλια για την Τουρκία και ειδικότερα τη μεταφορά τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο αεροδρόμιο Λευκονοίκου στο βόρειο τμήμα της Κύπρου αλλά και την προειδοποίηση του Ερντογάν για κλείσιμο της αμερικανικής βάση στο Ιντσιρλίκ.
Τα γεγονότα αυτά παρουσιάζονται στον γερμανικό τύπο σε συνάρτηση με την απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο αμερικανικών όπλων στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, από τη διαμάχη για το φυσικό αέριο της Κύπρου μέχρι την πρόσφατη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα και την αμυντική συνεργασία.
Αυξάνεται η ένταση στη Μεσόγειο, γύρω από την Κύπρο
Η Süddeutsche Zeitung παρατηρεί αναφορικά με τη μεταφορά drone στο βόρειο τμήμα της Κύπρου: «Μοιάζουν με αεροπλάνα, αλλά δεν χρειάζονται πιλότο. Η Τουρκία αφήνει τώρα drone να πετάξουν πάνω από τη Μεσόγειο, κοντά στην Κύπρο. Λέγεται ότι θα υποβοηθούν τα τουρκικά πλοία στην αναζήτηση φυσικού αερίου (…) Έτσι θα πρέπει να αναμένεται αύξηση της έντασης στη Μεσόγειο, ειδικά μετά την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων την περασμένη εβδομάδα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, το οποίο ίσχυσε για την Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή το ελληνικό τμήμα του νησιού, από το 1987. Το εμπάργκο επιβλήθηκε πριν από 32 χρόνια για να εμποδιστεί ένας ανταγωνισμός των εξοπλισμών στο διαιρεμένο από το 1974 νησί και για να διευκολυνθεί η επανένωσή του. Ωστόσο όλα τα ειρηνευτικά σχέδια για την Κύπρο απέτυχαν». Όπως παρατηρεί όμως η εφημερίδα, η άρση του εμπάργκο δεν συνδέεται με τα παραπάνω αλλά «τα μέτρα αυτά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο και τελικά πρόκειται για μια τιμωρία της Τουρκίας».
Ο λόγος είναι, όπως σημειώνει η SZ, η αγορά από την Τουρκία ρωσικών S-400, «οι οποίοι δεν είναι συμβατοί με τα οπλικά συστήματα του ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ φοβούνται ότι η Ρωσία θα μπορούσε να κατασκοπεύει αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη μέσω του ευαίσθητου ραντάρ των πυραύλων. Ως εκ τούτου, η Βουλή των Αντιπροσώπων απειλεί την Άγκυρα με οικονομικές κυρώσεις, τις οποίες και ο Τραμπ θα έπρεπε να επικυρώσει». Στην ανάλυσή της η SZ συμπληρώνει ότι «η Τουρκία βρίσκεται σήμερα σε οικονομική κρίση και οι αμερικανικές κυρώσεις θα μπορούσαν να επιδεινώσουν σημαντικά την κατάσταση. Ως αντίποινα ο πρόεδρος Ερντογάν απειλεί τώρα με κλείσιμο της τουρκικής αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ και τον σταθμό ραντάρ στο Κιούρετσικ».
Σε άλλο σημείο η SZ αναφέρει σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις: «Η Τουρκία έγινε μέλος του ΝΑΤΟ το 1952 μαζί με την Ελλάδα. Μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αυξήθηκαν τελευταία ξανά οι εντάσεις. Ένας από τους λόγους είναι η διαμάχη για τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κύπρο. Η Άγκυρα υπέγραψε πρόσφατα με τη Λιβύη συμφωνία για κοινά θαλάσσια σύνορα και την από κοινού εκμετάλλευση πρώτων υλών στη Μεσόγειο χωρίς να ληφθούν υπόψη μεγάλα ελληνικά νησιά, μεταξύ των οποίων η Κρήτη, η Ρόδος και η Λέσβος. Η ΕΕ έχει ήδη επιπλήξει γι αυτό την Τουρκία». Ωστόσο η SZ παρατηρεί ότι «κατά πόσο αξίζει η συμφωνία της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης παραμένει αμφίβολο».
Οι απειλές του Ερντογάν και το νατοϊκό μέλλον της Τουρκίας
Στις απειλές Ερντογάν για το κλείσιμο της βάσης του Ιντσιρλίκ αναφέρεται στο πρωτοσέλιδό της και η Frankfurter Allgemeine Zeitung αναφέροντας ότι «ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν ανεβάζει τον τόνο έναντι της Ουάσιγκτον απειλώντας ότι θα εμποδίσει τις ΗΠΑ να χρησιμοποιούν την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ». Η FAZ βλέπει τις απειλές Ερντογάν ως «απάντηση στη διπλή ψήφο της Γερουσίας των ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα. Η Γερουσία αναγνώρισε με ψήφισμα τη Γενοκτονία των Αρμενίων και μια επιτροπή της ζήτησε κυρώσεις για την εισβολή στη βόρεια Συρία».
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, που επικαλείται η FAΖ, «δείχνουν ότι οι ΗΠΑ αποσύρουν στρατιωτικό εξοπλισμό από τη βάση του Ιντσιρλίκ ως προληπτικό μέτρο». Όπως υπενθυμίζει η FAZ «η Τουρκία είχε εμποδίσει τις ΗΠΑ να χρησιμοποιούν τη βάση αυτή και από το 1975 ως το 1978» και σημειώνει ότι από εκεί «αμερικανικά αεροσκάφη πετούν για αποστολές εναντίον της τρομοκρατικής οργάνωσης του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ. Από το 2001 το Πεντάγωνο χρησιμοποιούσε τη βάση και για επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν» ενώ και «στρατηγικής σημασίας πυρηνικά όπλα φυλάσσονται επίσης στο Ιντσιρλίκ». Η FAZ επίσης συνδέει τις εξελίξεις αυτές με τη μεταφορά drone στο τουρκοκυπριακό τμήμα της Κύπρου σημειώνοντας ότι «η Τουρκία εγείρει τελευταία αξιώσεις για τμήματα της ανατολικής Μεσογείου σε βάρος της Ελλάδας και την Κύπρου».
Τέλος η ίδια εφημερίδα σε σχόλιό της για τις απειλές Ερντογάν παρατηρεί: «Εάν ο Ερντογάν πραγματοποιήσει τις απειλές του και αποκλείσει τη βάση του Ιντσιρλίκ στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, τότε οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας-HΠΑ θα μπορούσαν να φτάσουν σε νέο ναδίρ. Εξάλλου τίθεται ολοένα περισσότερο και το ζήτημα της αυτοκατανόησης της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ. Nαι, στην Τουρκία δεν αρέσει κοινοβούλια συμμάχων της να αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Ναι, η Τουρκία θέλει να διαδραματίσει έναν αυτόνομο και προσανατολισμένο στα δικά της συμφέροντα ρόλο στη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο –κι έτσι φέρεται (…) Αλλά με τον τρόπο αυτό μπαίνει σε νέες διενέξεις με το ΝΑΤΟ, μια συμμαχία που τελικά βασίζεται στην αμοιβαία συνδρομή. Η αγορά των ρωσικών συστημάτων S-400 ήταν μια πρόκληση, η απαγόρευση του Ιντσιρλίκ θα ήταν μια προσβολή χωρίς προηγούμενο».
Δήμητρα Κυρανούδη
dw