Η τουρκική υπηρεσία πληροφοριών (ΜΙΤ) προσπαθεί να εκτροχιάσει την υπόθεση θανάτου του Τούρκο-Αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ ο φόνος του οποιου καταδεικνύει σκιωδη μέλη εντός των υπηρεσιών ασφαλείας και πληροφοριών της Τουρκίας.
Παρά το ότι η δολοφονία έλαβε χώρα πριν από σχεδόν 13 χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, οι τουρκικές αρχές απέτυχαν στο να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη τους εγκεφάλους πίσω από τη δολοφονία του Ντινκ. Η ΜΙΤ που αποκαλύφθηκε ότι απειλούσε τον δημοσιογράφο όταν ήταν εν ζωή, κατηγορείται πως από την αρχή της δίκης παρενέβη σε μία προσπάθεια να αποτρέψει την αποκάλυψη των πραγματικών στοιχείων που κρύβονται πίσω από τον έφηβο εκτελεστή.
Στις 14 Μαρτίου 2019 το 14ο Ανώτατο Ποινικό Δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης δικάζοντας δημοσίους υπαλλήλους κατηγορούμενους για αμέλεια στη δολοφονία, με μία κίνηση έκπληξη κάλεσε ως μάρτυρες αξιωματούχους της ΜΙΤ οι οποίοι είχαν συναντηθεί μαζί με τον Ντινκ το 2004 στο γραφείο ενός πρώην νομάρχη.
Ηταν μία κρίσιμη καμπή στην ιστορία της υπόθεσης, καθώς το δικαστήριο είχε επανειλημμένα απορρίψει σχετικά αιτήματα άλλων κατηγορουμένων όπως και των δικηγόρων του Ντινκ σχετικά με την ΜΙΤ.
Ο Ντινκ είχε γράψει για αυτή τη συνάντηση λέγοντας ότι του είχαν πει πως δεν θα ήταν καλό αν συνέχιζε να κάνει αμφιλεγόμενες δηλώσεις. Είναι γνωστό ότι ο Ντινκ σε εκείνη την συνάντηση προειδοποιήθηκε και απειλήθηκε μετά από την δημοσίευση μιας αναφοράς στην οποία υποστήριζε ότι η Σαμπιχά Γκιοκτσέν-ένα από τα σύμβολα των γυναικών της σύγχρονης Τουρκίας και υιοθετημένη κόρη του Ατατούρκ-ιδρυτή της τουρκικής δημοκρατίας, ήταν στην πραγματικότητα ένα ορφανό Αρμενίων που απέμεινε έτσι μετά από τις αρμενικές σφαγές του 1915.
Όπως αναμενόταν η ΜΙΤ ούτε επέτρεψε στους υπαλλήλους Κουμπιλαι Γκιουναι, Οζελ Ολμαζ και Χανταν Σελτσούκ να εμφανιστούν στο δικαστήριο ούτε απάντησε στην κλήτευση του δικαστηρίου. Μάλιστα ο προεδρεύων δικαστής Εμρε Εφε Σιμσεκ που διέταξε την κλήτευση των αξιωματούχων της ΜΙΤ, απομακρύνθηκε από τη δίκη λίγες εβδομάδες πριν από μία ακρόαση στις 26 Νοεμβρίου 2019.
Ο νέος επικεφαλής δικαστής Εμρεχ Κορκμαζ που προεδρεύει της δίκης μετά από αίτημα του εισαγγελέα ο οποίος είναι σφόδρα ενάντιος στην ακρόαση οποιουδήποτε μέλους της υπηρεσίας πληροφοριών, έκρινε ότι το δικαστήριο τις επόμενες μέρες θα επανεξετάσει την προηγούμενη του απόφαση να κλητευσει αξιωματούχους της ΜΙΤ.
Δεν είναι κατανοητό γιατί ένας δικαστής αρνείται να συνομιλήσει με σημαντικούς αξιωματούχους μυστικών υπηρεσιών οι οποίοι έχουν σίγουρα ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τον δολοφονημένο δημοσιογράφο καθώς είναι αδιανόητο να μην παρακολουθούσε η ΜΙΤ τότε, έναν Αρμένιο δημοσιογράφο ο οποίος τότε “δεχόταν πυρά”. Επιβεβαιώθηκε ότι η ΜΙΤ κοινοποίησε στην οικογένεια του Ντινκ πληροφορίες, ότι θα αντιμετώπιζε ένοπλη επίθεση ενώ βρισκόταν στην Αυστραλία για να παρακολουθήσει συνέδριο το 2003.
Ο τότε αντινομάρχης Εργκιουν Γκιουγκιορ, δεν ήταν τόσο τυχερός όσο οι αξιωματούχοι της ΜΙΤ και κατέθεσε στις 5 Σεπτεμβρίου 2019 δια μέσω του συστήματος SEGBIS, καθώς τότε ήταν αντινομάρχης στο Μπαλικεσιρ.
Ο Γκιουγκιορ είπε στους δικαστές ότι ήταν υπεύθυνος για τις μειονότητες στο γραφείο του νομάρχη της Κωνσταντινούπολης στο διάστημα από το 2002 ως το 2008 και ότι ήταν αυτός ο οποίος οργάνωσε την συνάντηση μετά από αίτημα από την ΜΙΤ και μετά από έγκριση από τον τότε νομάρχη Μουαμερ Γκιουλέρ, ο οποίος αργότερα έγινε υπουργός Εσωτερικών του Ερντογάν και μετέπειτα παραιτήθηκε μετά από έρευνα που έγινε για δωροδοκία στην οποία εμπλεκόταν ο ίδιος και ο γιος του τον Δεκέμβριο του 2013.
Έτσι ο Γκιουγκιορ διέψευσε τις πρώτες δηλώσεις των αξιωματούχων της ΜΙΤ που είχαν πει ότι βρισκόταν στο γραφείο του συμπτωματικά όταν ήταν εκεί ο Ντινκ. Αντίθετα κατέθεσε ότι επρόκειτο για μία οργανωμένη και προγραμματισμένη συνάντηση και τόνισε ότι η συνάντηση έγινε μετά από αίτημα της ΜΙΤ. Η συνάντηση αφορούσε την τελευταία δημοσίευση του Ντινκ σχετικά με την Γκιοκτσέν.
Μία άλλη αποκάλυψη που έκανε ο Γκιουγκιορ κατά τη διάρκεια της κατάθεσης του ήταν ότι οι αξιωματούχοι της ΜΟΤ του ζήτησαν να παρουσιαστούν ως συγγενείς του στην συνάντηση με τον Ντινκ.
Ρώτησα τότε τον Ντινκ “σε πειράζει αν κάποιοι συγγενείς μου είναι παρόντες στην συνάντηση μας” και εκείνος μου είπε “.όχι”.
Σύμφωνα με τον Γκιουγκιορ ο Ντινκ παρεδωσε έγγραφα σχετικά με την εθνική ταυτότητα της Γκιοκτσέν, τα οποία παρέλαβαν οι αξιωματούχοι της ΜΙΤ.
Ο Ντινκ έγραψε για αυτή τη συνάντηση στην στήλη του στην εφημερίδα Άγος στις 12 Ιανουαρίου 2007 μία εβδομάδα πριν από την δολοφονία του. Το άρθρο είχε τίτλο “Γιατί επελέγην ως στόχος” και παρέθετε τα της συνάντησης. Ο Ντινγκ θυμόταν ότι ένας από τους άντρες καλεσμένος (Οζελ Γιλμαζ-περιφερειακός διευθυντής της ΜΙΤ στην Κωνσταντινούπολη) κυριαρχούσε στην συζήτηση και ότι αυτός ήταν που με σαφείς όρους υπονόησε πως θα έπρεπε να μένει μακριά από μπελάδες. Προφανώς δεν ήταν τόσο δύσκολο για τον Ντινκ να καταλάβει ότι οι απρόσμενοι άνθρωποι στο δωμάτιο δεν ήταν συγγενείς του αντινομάρχη.
Έγραψε τότε ο Ντινκ :
“Ήμουν έτοιμος να φύγω από το δωμάτιο και πρόσεξα ότι δεν ενδιαφερόταν καθόλου για τα ντοκουμέντα. Τους ρώτησα αν θα ήθελαν να τα πάρουν. Στην πραγματικότητα δεδομένου του περιεχομένου της συζήτησης ήταν σαφές γιατί είχα κληθεί… Πρέπει να ξέρω τη θέση μου. Πρέπει να προσέχω κάθε βήμα.μου. Αν όχι αυτό δεν θα ήταν καλό για μένα”
Η επόμενη εκδίκαση της υπόθεσης θα γίνει στις 18 Φεβρουαρίου 2020. δεν είναι σαφές ακόμη εάν το δικαστήριο θα καλέσει αξιωματούχους της ΜΙΤ σαν μάρτυρες.
Ο Ντινκ ο τότε εκδότης της εφημερίδας Άγος, δολοφονήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2017 από τον 17 ετών τότε Ογουν Σαμαστ, μετά από μία συστηματική καμπάνια δυσφήμησης του, λόγω των παρατηρήσεων που είχε κάνει σχετικά με τους Τούρκους και τα Αρμενικα γεγονότα του 1915. Ο Σαμαστ συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 22 χρόνια και 10 μήνες φυλάκισης.
Η Νordic Μonitor δημοσίευσε στο παρελθόν το πως η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ ταγίπ Ερντογάν θωράκισε την ΜΙΤ και μερικούς γραφειοκράτες από την δικαστική έρευνα, που αναζητούσε τον ρόλο κάποιων ανθρώπων-μελών του κατεστημένου ασφαλείας της Τουρκίας οι οποίοι σκόπιμα ή εξ αμελείας συνέβαλαν στη δολοφονία του δημοσιογράφου.
Nordic Monitor 18/12/2019